Soạn bài Quê hương yêu dấu

A. Yêu cầu cần đạt

• Nhận biết được số tiếng, số dòng, vẫn, nhịp của thơ lục bát; bước đầu nhận xét được nét độc đáo của mớt bài thơ thê hiện qua từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ; nhận biết được tỉnh cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.
• Nhận biết được tử đồng âm, tử đa nghĩa; nhận biết được hoán dụ và hiều tác dụng của việc sử dụng hoán dụ.
• Bước đầu biết làm bài thơ lục bát và viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ lục bát.
• Trình bảy được ý kiến về một ván đẻ trong đời sống.
• Trân trọng, tự hào về các giá trị văn hoá truyền thống và vẻ đẹp của quê hương, đất nước.

B. Kiến thức ngữ văn

1. Thơ lục bát

• Thơ lục bát (6-8) là thể thơ mà các động thơ được sắp xếp thành từng cặp, một dòng sáu tiếng và một dòng tám tiếng.
• Vẫn trong thơ lục bát: Tiếng cuối của dòng sáu vẫn với tiếng thứ sáu của dòng tám: tiếng cuối của dòng tám lại vẫn với tiếng cuối của dòng sáu tiếp theo.
• Thanh điệu trong thơ lục bát: Trong dòng sáu và dòng tâm, các tiếng thứ sáu, thứ tám là thanh bằng còn tiếng thứ tư là thanh tắc. Riêng trong dòng tăm, mặc dù tiếng thứ sáu và thứ tám đều là thanh bằng nhưng nếu tiếng thứ sáu là thanh huyễn thi tiếng thứ tám là thanh ngang và ngược lại.
• Nhịp trong thơ lục bát: Thơ lục bát thường ngắt nhịp chẵn (2/2/2, 2/4. 4/4... ).

2. Lục bát biến thể

Lục bát biến thể không hoàn toán tuân theo luật thơ của lục bát thông thưởng, có sự biến đổi số tiếng trong các dòng, biển đổi cách gieo vận, cách phối thanh, cách ngắt nhịp...

3. Từ đồng âm và từ đa nghĩa

Từ đồng âm là những từ có âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau, không có mối liên hệ náo với nhau. Từ đa nghĩa là tử cô hai hoặc nhiễu hơn hai nghĩa, các nghĩa này có liên quan với nhau.

4. Hoán dụ

Hoán dụ là biện pháp tu từ dùng từ ngữ vốn chỉ sự vật, hiện tượng nảy để gọi tên sự vật, hiện tượng khác có mới quan hệ tương cận (gần nhau) nhằm tăng khá năng gợi hình. gợi cảm cho sự diễn đạt.

C. Nội dung