BÀI 8. CÓ LÍ CÓ TÌNH
LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ ĐẠI TỪ
Câu 1: Các từ in đậm dưới đây có tác dụng gì? Xếp chúng vào nhóm phù hợp:
Cái gì quý nhất?
Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, cái gì quý nhất. Hùng nói: "Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?". Quỹ thì bảo quý nhất là vàng. Còn Nam cho rằng thì giờ mới là thứ quý nhất. Cuộc tranh luận thật sôi nổi, người nào cũng có lí, không ai chịu ai.
Hôm sau, ba bạn đến nhờ thầy giáo phân giải. Nghe xong, thầy mỉm cười rồi nói: - Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được. Vàng cũng quý vì nó rất đất và hiếm. Còn thì giờ đã qua đi thì không lấy lại được, đáng quý lắm. Nhưng lúa gạo, vàng bạc, thì giờ vẫn chưa phải là quý nhất. Ai làm ra lúa gạo, vàng bạc, ai biết dùng thì giờ? Đó chính là người lao động, các em ạ.
Theo TRỊNH MẠNH
a) Dùng để hỏi (đại từ nghi vấn)
b) Dùng để chỉ một người bất kì (đại từ thay thế)
Giải rút gọn:
a) Dùng để hỏi (đại từ nghi vấn): “Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?” , “Ai làm ra lúa gạo, vàng bạc, ai biết dùng thì giờ?”.
b) Dùng để chỉ một người bất kì (đại từ thay thế): “không ai chịu ai”.
Câu 2: Tìm các đại từ thay thế chỉ sự vật, số lượng, địa điểm trong những câu sau:
a)
Ai ơi, chớ bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc đất, tắc vàng bấy nhiêu.
Ca dao
b)
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người, sống để yêu nhau.
TỐ HỮU
c) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.
NGUYỄN PHAN HÁCH
Giải rút gọn:
Đại từ thay thế chỉ sự vật: “Cái gì”, “đó”, “này”
Đại từ thay thế chỉ số lượng: “Bao nhiêu”, “một”
Đại từ thay thế chỉ địa điểm: “đây”, “đó”
Câu 3: Viết 3 câu kể về những người bạn của em, trong câu có sử dụng đại từ (hoặc danh từ dùng để xưng hô). Chỉ ra từ ngữ được thay thế bởi đại từ (hoặc danh từ dùng để xưng hô) đó.
Giải rút gọn:
Anh Minh là một người bạn rất tốt của tôi, anh ấy luôn giúp đỡ tôi khi tôi gặp khó khăn trong học tập. (Đại từ “anh” thay thế cho “Minh”)
Cô Lan, bạn cùng lớp với tôi, rất giỏi vẽ và thường giúp tôi hoàn thiện kỹ năng vẽ của mình. (Đại từ “cô” thay thế cho “Lan”)
Tôi thường chơi bóng đá với bạn Tuấn sau giờ học, bạn ấy rất giỏi thể thao. (Đại từ “bạn” thay thế cho “Tuấn”)