II. THÔNG HIỂU
Câu 1: Trình bày các ngành sản xuất chính của La Mã cổ đại?
Câu 2: Tổ chức nhà nước La Mã cổ đại như thế nào?
Câu 3: Em có nhận xét gì về tổ chức bộ máy nhà nước của La Mã cổ đại?
Câu 4: Trình bày những thành tựu văn hoá của La Mã cổ đại.
Câu 5: Em hãy cho biết những thành tựu văn hóa của La Mã hiện nay vẫn còn sử dụng?
Bài Làm:
Câu 1:
- Thủ công nghiệp và buôn bán với các vùng xung quanh Địa Trung Hải.
- La Mã cổ đại do điều kiện tự nhiên không thuận lợi nên nền kinh tế chủ yếu là thủ công ghiệp và thương nghiệp. Thủ công nghiệp có vai trò rất lớn trong nền kinh tế:
+ Nhiều sản phẩm nổi tiếng như đồ gốm với đủ các loại bình, chum, bát bằng gốm tráng men trang trí hoa văn có màu sắc và hình vẽ đẹp không chỉ để dùng ở trong nước mà còn bán ra các vùng lân cận tăng thêm nguồn thu nhập cho nền kinh tế.
+ Nhiều xưởng thủ công chuyên sản xuất một mặt hàng có chất lượng cao với thu hút được nhiều người lao động.
- Sự phát triển của thủ công nghiệp làm cho sản xuất hàng hoá tăng nhanh, quan hệ thương mại được mở rộng.
Câu 2:
Tổ chức nhà nước đế chế của La Mã cổ đại:
- Khi mới thành lập, La Mã chỉ là một thành bang nhỏ bé ở miền Trung bán đảo I-ta-li-a. Đầu thế kỉ II, thông qua chiến tranh, lãnh thổ của đế chế La Mã được mở rộng bao gồm toàn bộ vùng đất xung quanh Địa Trung Hải, vùng ven biển Đại Tây Dương và quần đảo Anh.
- Ban đầu, La Mã thiết lập hình thức nhà nước cộng hòa không có vua, cai trị dựa trên luật pháp và mọi chức vụ được bầu ra. Nhưng thực chất quyền lực nằm trong tay các Viện nguyên lão, thuộc giới chủ nô La Mã.
- Năm 27 TCN, dưới thời Óc-ta-vi-út, La Mã chuyển sang hình thức nhà nước đế chế. Cơ cấu nhà nước vẫn duy trì như thời cộng hòa nhưng hoàng đế thâu tóm tất cả quyền lực. Viện Nguyên lão chỉ còn là hình thức, không còn quyền trong thời kì đế chế.
Câu 3:
Nhận xét: Tổ chức đế chế của La Mã thời cổ đại lúc đầu có thể hiện quyền dân chủ nhưng sau đó mọi quyền hành nằm trong tay hoàng đế.
Câu 4:
Những thành tựu văn hóa:
- Lịch và chữ viết:
+ Lịch: Dựa vào sự chuyển động của Trái Đất quay quanh Mặt Trời, người làm ra lịch dương.
+ Chữ viết: Người La Mã sáng tạo ra mẫu tự La-tin được truyền bá rộng rãi trên khắp thế giới. Người La Mã biết dùng chữ để viết số, gọi là số La Mã.
- Văn học: Ở La Mã, đã xuất hiện những nhà văn lớn, nhà thơ nổi tiếng như Luc-re-xơ, Việc-gin...
- Sử học: Ở La Mã nổi tiếng nhất là nhà sử học Pô-li-biu-xơ với tác phẩm Thông sử.
- Nghệ thuật: La Mã, có nhiều công trình kiến trúc, như đền đài, cầu máng dẫn nước, đấu trường Cô-li-dê, đền Pác-tê-nông, Khải hoàn môn,...
- Khoa học:
+ Các nhà khoa học ở La Mã chủ yếu tiếp thu những thành tựu trước đó của người Hy Lạp. Những nhà khoa học nổi tiếng ở La Mã như Ptô-lê-mê, Xi-xê-rô...
+ Phát minh hệ thống bê tông: người La Mã đã xây dựng những công trình kiến trúc đồ sộ, nguy nga bằng bê tông.
Câu 5:
Những thành tựu văn hóa của La Mã hiện nay vẫn còn sử dụng:
- Hệ thống chữ số La Mã: I, II, III dùng trong việc đặt các đề mục của văn bản, sách, tài liệu,...
- Phát minh ra bê tông sử dụng trong xây dựng.