Giải bài 57 vật lí 9: Thực hành: Nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD

I. Chuẩn bị

1. Dụng cụ 

• Một đèn có dây tóc đặt trong chao đèn, có thể che bằng những tấm lọc màu khác nhau.
• Một bộ các tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam
• Một đĩa CD.

2. Về lý thuyết

• Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không thể phân tích ánh sáng đó thành các ánh sáng có màu khác được.
• Ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một màu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu; do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng màu khác nhau.
• Có nhiều cách phân tích ánh sáng (dùng lăng kính, dùng đĩa CD,...)

II. Nội dung thực hành

1. Lắp rắp thí nghiệm

• Lần lượt chắn các tấm kính lọc màu trước đèn rồi đưa đĩa CD vào chùm ánh sáng ló ra. Quan sát ánh sáng phản xạ để có thể rút ra những nhận xét cần thiết.
• Thí nghiệm phải làm trong phòng tối hoặc trong một cái hộp to bằng bìa cứng.

2. Phân tích kết quả

Trong ánh sáng phản xạ có những màu nào? Từ đó rút ra kết luận, ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng đơn sắc hay ánh sáng không đơn sắc.

III. MẪU BÁO CÁO 

Chú ý: Đây chỉ là bài mẫu tham khảo, khi làm bài các bạn cần thay số đo mà mình đã đo để có một bài báo cáo thực hành đúng. 

THỰC HÀNH: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC VÀ ÁNH SÁNG KHÔNG ĐƠN SẮC BẰNG ĐĨA CD

Họ và tên:................                                           Lớp:...................

1. Trả lời câu hỏi

a) Ánh sáng đơn sắc là gì ?

Hướng dẫn:

Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không thể phân tích ánh sáng đó thành các ánh sáng có màu khác được. 

b) Ánh sáng không đơn sắc là gì ?

Hướng dẫn:

Ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một màu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu; do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng màu khác nhau.

c) Trình bày cách nhận biết ánh sáng đơn sắc hoặc không đơn sắc bằng đĩa CD

Hướng dẫn:

Chiếu ánh sáng cần phân tích vào mặt ghi của đĩa CD (nếu không có đĩa CD thì có thể dùng con tem hình tròn dán ở sau sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục). Quan sát ánh sáng phản xạ. Cần nghiêng đi nghiêng lại mặt đĩa để thay đổi góc tới của chùm sáng trên mặt đĩa. Chú ý là chỉ cho ánh sáng cần phân tích (không cho ánh sáng khác) chiếu vào mặt đĩa.

- Nếu thấy ánh sáng phản xạ chỉ có một màu nhất định thì ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng đơn sắc

- Nếu phát hiện ra trong ánh sáng phản xạ có những ánh sáng màu khác nhau thì ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng không đơn sắc.

2. Kết quả 

a) Màu của các ánh sáng được phân tích ra từ các ánh sáng màu tạo ra nhờ các tấm lọc màu khác nhau

Bảng 1

b) Kết luận chung về sự đơn sắc hay không đơn sắc của ánh sáng màu tạo ra nhờ các tấm lọc màu

Kết luận: Ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng đơn sắc