Câu 1. Đọc bài Mưa rào (Tiếng Việt 5, tập một, trang 31) và trả lời câu hỏi
a) Những dấu hiệu nào báo cơn mưa sắp đến?
- Mây: .................
- Gió: .................
b) Ghi lại những từ ngữ tả tiếng mưa và hạt mưa từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc cơn mưa.
- Tiếng mưa: .................
- Hạt mưa: .................
c) Ghi lại những từ ngữ tả cây cối, con vật, bầu trời trong và sau trận mưa:
- Trong mưa: .................
- Sau cơn mưa: .................
d) Tác giả đã quan sát cơn mưa bằng những giác quan nào ?
M: Bằng mắt (thị giác): thấy những đám mây biến đổi.
Trả lời.
a. Những dấu hiệu báo hiệu cơn mưa sắp đến trong bài văn trên là:
- Mây: Bay về, những đám mây lớn nặng và đặc xịt lổm ngổm đầy trời. Mây tản ra từnạ đám nhỏ rồi san đều trên một nền đen xám xịt.
- Gió: Gió nam thối giật mãi. Gió bỗng đổi mát lạnh, nhuốm hơi nước. Gió càng thêm mạnh, mặc sức điên đảo các cành cây.
b. Những từ ngữ tả tiếng mưa và hạt mưa từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc mưa:
- Tiếng mưa:
- Mưa đến rồi, lẹt đẹt… lẹt đẹt.
- Những giọt nước lăn xuống mái phên nứa.
- Mưa ù xuống.
- Mấy giọt lách tách.
- Bây giờ bao nhiêu nước tuôn rào rào.
- Nước mưa xuống sầm sập, giọt ngã, giọt bay, bụi nước tỏa trắng xóa.
- Mưa rào rào.
- Mưa đồm độp.
- Mưa xối nước.
- Mưa đã ngớt.
- Mưa tạnh.
- Hạt mưa: Ban đầu là những giọt nước lăn xuống mái phên nứa, mấy giọt lách tách, rồi tuôn rào; mưa xiên xuống, lao xuống, lao vào trong bụi cây. Khi mưa sầm sập, hạt mưa giọt ngã, giọt bay, bụi nước toả trắng xóa.
c. Những từ ngữ tả cây cối, con vật, bầu trời trong và sau trận mưa:
- Trong trận mưa
- Lá đào, lá na, lá sói vẫy tai run rẫy.
- Con gà: ướt lướt thướt, ngật ngưỡng.
- Trong nhà: tối sầm, mùi nồng ngai ngái.
- Nước chảy: đỏ ngòm, cuồn cuộn.
- Trời: tối thẫm, ục ục ì ầm.
- Sau trận mưa
- Trời: rạng dần, trong vắt, mặt trời ló ra.
- Chim chào mào hót râm ran.
- Một mảng trời trong vắt.
- Những vòm lá bưởi lấp lánh
d. Tác giả đã quan sát cơn mưa bằng:
- thị giác (quan sát cơn mưa, bầu trời, cây cối, cảnh vật)
- thính giác (nghe tiếng gió thổi, âm thanh tiếng mưa rơi, tiếng chim hót)
- khứu giác (biết được mùi nồng ngai ngái, xa lạ, man mác của những trận mưa đầu mùa)
Câu 2. Từ những điều em đã quan sát được, hãy lập dàn ý bài văn miêu tả một cơn mưa.
Trả lời.
a. Mở bài:
- Thời gian diễn ra cơn mưa
- Giới thiệu bao quát về sự thay đổi của bầu trời (mây, sấm chớp, gió…): Trời oi bức, đứng gió, không khí ngột ngạt. Mây đen từ phía chân trời kéo về. Bầu trời tối sầm lại….
b. Thân bài:
- Diễn biến của cơn mưa:
- Một vài hạt bắt đầu rơi, tiếng mưa xuất hiện.
- Tiếng sấm, tiếng sét vang động cả bầu trời.
- Mưa ngày càng lớn hơn, mưa tới tấp, ào ào, nổi trên mặt sân, cây cối ngả nghiêng tắm mưa.
- Đàn gà chui xuống gốc cây tránh mưa hoặc nhanh chóng tìm về chuồng trú ẩn.
- Những bác nông dân đang làm đồng đội nón, mặc áo mưa đến nơi nước đọng, khơi thông nước mưa chảy xiết, bọn trẻ tắm mưa, nô đùa huyên náo cả một vùng.
- Mưa ngớt rồi tạnh hẳn, bầu trời quang đãng, mát mẻ, vườn cây rung rinh trong gió nhẹ, những chiếc lá sạch bóng, xanh mát như ai vừa chùi
- Mấy chú gà vỗ cánh tỉa lông rồi đi tìm mồi.
c. Kết bài: Nêu cảm nhận của em về cơn mưa:
- Cơn mưa không chỉ tưới mát sức sống cho vạn vật mà còn làm cho con người cảm thấy yêu đời hơn bởi những gì mà nó đem tới.
- Em ước gì sẽ có thêm thật nhiều những cơn mưa nữa để có thể xua đi những cái nóng bức của mùa hè, giúp cô bác nông dân được mùa bội thu, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho mọi người.