Giải bài Luyện từ và câu: Câu ghép trang 2 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

I. Nhận xét

Đọc đoạn văn sau (các câu văn đã được đánh số thứ tự) và thực hiện yêu cầu ở dưới.

⁽¹⁾ Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. ⁽²⁾ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. ⁽³⁾ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. ⁽⁴⁾ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

Câu 1: Trang 2 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

In đậm bộ phận chủ ngữ,in nghiêng bộ phận vị ngữ trong mỗi câu văn trên. 

=> Hướng dẫn làm bài:

⁽¹⁾ Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. ⁽²⁾ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. ⁽³⁾ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. ⁽⁴⁾ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

Câu 2: Trang 2 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp :

a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).

Câu số.............................

b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành)

Câu số........................

=> Hướng dẫn làm bài:

a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).

Câu số (1).

b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành)

Câu số (2), (3), (4).

Câu 3: Trang 3 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Đánh dấu X vào  trước ý em chọn :  

• Không được, vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau, tách ra sẽ thành chuỗi câu rời rạc.
• Được, vì mỗi vế câu (cụm chủ ngữ - vị ngữ) có cấu tạo như một câu đơn, diễn tả một ý hoàn chỉnh, có thể đứng độc lập.

=> Hướng dẫn làm bài:

X.  Không được, vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau, tách ra sẽ thành chuỗi câu rời rạc.

     Được, vì mỗi vế câu (cụm chủ ngữ - vị ngữ) có cấu tạo như một câu đơn, diễn tả một ý hoàn chỉnh, có thể đứng độc lập.

II - Luyện tập

Câu 1: Trang 3 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

 a) Đọc các câu văn đã được đánh số thứ tự. Ghi dấu X vào trước những câu là câu ghép :

•  ⁽¹⁾Biển luôn thay đổi màu tuỳ theo sắc mây trời.
•  ⁽²⁾Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
•  ⁽³⁾Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
•  ⁽⁴⁾Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
• ⁽⁵⁾Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ.
• ⁽⁶⁾Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.
• ⁽⁷⁾Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

b) Đánh dấu gạch xiên ( / ) để xác định các vế câu trong từng câu ghép vừa tìm được.

=> Hướng dẫn làm bài:

        ⁽¹⁾Biển luôn thay đổi màu tuỳ theo sắc mây trời.

 X.  ⁽²⁾Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.

 ^{X.   (3)}Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.

 ^{X.    (4)}Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.

 ^{X.   (5)}Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ.

 ^{X.   (6)}Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.

       ⁽⁷⁾Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

b) Đánh dấu gạch xiên ( / ) để xác định các vế câu trong từng câu ghép vừa tìm được.

• Trời xanh thẳm/ biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
• Trời rải mây trắng nhạt/ biển mơ màng dịu hơi sương.
• Trời âm u mây mưa/ biển xám xịt, nặng nề.
• Trời ầm ầm dông gió/ biển đục ngầu, giận dữ.
•  Biển nhiều khi rất đẹp/ ai cũng thấy như thế.

Câu 2: Trang 3 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập trên thành một câu đơn được không ? Vì sao?                  

…...........................................................................................................

=> Hướng dẫn làm bài:

Không thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài trên thành một câu đơn, vì các vế trong một câu ghép đều được liên kết chặt chẽ về nghĩa, nếu tách ra sẽ gây nên sự rời rạc, thiếu mạch lạc.

Câu 3: Trang 3 sbt Tiếng Việt 5 tập 2

Thêm một vế câu thích hợp vào chỗ trống để tạo thành câu ghép :

a) Mùa xuân đã về............................

b) Mặt trời mọc,.................................

c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn…………

d) Vì trời mưa to……………………………………

=> Hướng dẫn làm bài:

a) Mùa xuân đã về, chim én bay thành từng đàn trên bầu trời xanh.

b) Mặt trời mọc, bác nông dân vác cuốc ra đồng.

c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh lười biếng, tham lam, ích kỉ.

d) Vì trời mưa to, con đường làng rất trơn.