KHỞI ĐỘNG
Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên cơ sở nào?
Câu trả lời:
Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên chất chất lượng sản phẩm, tính năng, hiệu quả sử dụng và điều kiện kinh tế của bản thân.
I. CÁC TIÊU CHÍ CƠ BẢN TRONG ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ
Tiêu chí 1 - Hiệu quả:
Vì sao phải đánh giá công nghệ? Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí nào?
Câu trả lời:
- Phải đánh giá công nghệ để: lựa chọn công nghệ, điều chỉnh và kiểm soát công nghệ; xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghệ.
- Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí:
- Hiệu quả
- Độ tin cậy
- Tính kinh tế
- Môi trường
Tiêu chí 2 - Độ tin cậy
Hãy nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả, tiêu chí độ tin cậy
Câu trả lời:
- Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả: Công nghệ dệt thủ công cho năng suất thấp, chất lượng không đồng đều, giá thành cao và phụ thuộc vào tay nghề người dệt nên hiệu quả không cao. Ngược lại, công nghệ dệt bằng máy cho năng suất cao, chất lượng đồng đều, cho hiệu quả cao.
- Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí độ tin cậy: Máy tiện CNC cho độ tin cậy cao hơn máy tiện vạn năng. Máy tiện vạn năng cho chất lượng sản phẩm phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và tay nghề của người thợ. Ngược lại, trên mảy tiện CNC, người vận hành cần được đào tạo về mặt chuyên môn, nhưng vận hành và sử dụng đơn giản.
Tiêu chí 3 - Tính kinh tế
Câu 1. Dựa vào đâu để đánh giá tính kinh tế của một công nghệ?
Câu 2. Nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả kinh tế?
Câu trả lời:
Câu 1. Để đánh giá tính kinh tế của một công nghệ, dựa vào:
Chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành, bảo dưỡng hệ thống, tuổi đời công nghệ và hiệu quả kinh tế, thời gian thu hồi vốn.
Câu 2. Ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả kinh tế:
Công nghệ sản xuất ô tô trên dây chuyền sản xuất tự động mặc dù chi phí ban đầu cao nhưng cho sản lượng lớn, chất lượng tốt nên thời gian thu hồi vốn ngắn mang lại hiệu quả kinh tế.
Tiêu chí 4 - Môi trường
Câu 1. Vì sao tiêu chí môi trường đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ?
Câu 2. Hãy nêu một số ví dụ về công nghệ tác động đến môi trường.
Câu trả lời:
Câu 1. Tiêu chí môi trường đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ vì:
Mỗi công nghệ sản xuất đều ít nhiều ảnh hưởng đến môi trường. Nó cho biết mức độ ảnh hưởng của công nghệ mới đến môi trường sống và biện pháp xử lí chất thải.
Câu 2. Ví dụ về công nghệ tác động đến môi trường:
Khi đánh giá công nghệ sản xuất giấy, mía đường, xi măng,.. cần xét tới khâu xử lí chất thải ra môi trường. Nếu công nghệ nào xử lí chất thải kém, gây ô nhiễm môi trường thì sẽ không chọn.
Luyện tập
Để đánh giá và lựa chọn công nghệ thì theo em tiêu chí nào quan trọng nhất? Vì sao?
Câu trả lời:
Để đánh giá và lựa chọn công nghệ thì theo em tiêu chí hiệu quả quan trọng nhất, vì nó đảm bảo công nghệ lựa chọn đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng công nghệ.
II. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM
Hình thành kiến thức:
Câu 1. Vì sao phải đánh giá sản phẩm công nghệ?
Câu 2. Để đánh giá một sản phẩm công nghệ người ta dựa vào những tiêu chí nào?
Câu trả lời:
Câu 1. Phải đánh giá sản phẩm công nghệ để lựa chọn sản phẩm công nghệ phù hợp.
Câu 2. Để đánh giá một sản phẩm công nghệ người ta dựa vào những tiêu chí:
- Tính năng sử dụng
- Độ bền
- Thẩm mĩ
- Giá thành
- Môi trường
- Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.
Bài tập & Lời giải
LUYỆN TẬP
Câu 1. Đánh giá quạt điện ở Hình 7.3
Câu 2. Tiêu chí nào là quan trọng đối với em và gia đình khi lựa chọn một sản phẩm công nghệ? Vì sao?