2. THÔNG HIỂU (2 câu)
Câu 1: Xác định thành phần biệt lập trong các trường hợp sau và cho biết chức năng của chúng:
- Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
(Hữu Thỉnh, Sang thu)
- Cả ba cùng chạy vào, cùng nói:
– Bác Tai ơi, bác có đi với chúng cháu đến nhà lão Miệng không? Chúng cháu đến nói cho lão biết, từ nay chúng cháu không làm cho lão ăn nữa. Chúng cháu cũng như bác, lâu nay vất vả nhiều rồi, nay phải nghỉ ngơi mới được.
(Truyện ngụ ngôn Việt Nam, Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)
- Trẻ con chúng tôi la ó, té nhau, reo hò. Ôi, con suối; con suối khi nó cạn, chúng tôi ngẩn ngơ. Chúng tôi thỏa thuê tắm, khi ra về tiếng ào ào vọng mãi.
(Duy Khán, Tuổi thơ im lặng)
Câu 2: Cho biết thành phần phụ chú trong mỗi trường hợp sau bổ sung thông tin gì:
- Đêm ấy ông khách – đích thị Bọ Dừa, cụ giáo thông thái chả bao giờ nói sai – ngủ lại dưới vòm lá trúc thật.
(Trần Đức Tiến, Giọt sương đêm)
- Và bởi vậy, truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” vẫn còn sống mãi trong lòng người đọc – vượt qua khỏi giới hạn không gian và thời gian.
(Theo Minh Khuê, Sức hấp dẫn của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”)
- Vài ngày ngâm rửa như thế, mới bắt đầu một trong những quy trình then chốt – gọt thủy tiên.
(Theo Giang Nam, Cách gọt củ hoa thuỷ tiên)
- Giữa dây buộc một miếng vải đỏ hay một vật bất kì làm dấu (gọi là tâm điểm) để xác định đội thắng.
(Trần Thị Ly, Kéo co)
Bài Làm:
Câu 1:
- Thành phần biệt lập là:
- Thành phần tình thái: Hình như
-> Chức năng: Thể hiện sự chưa chắc chắn, ngập ngừng trong suy nghĩ của tác giả khi đứng trước thời khắc giao mùa từ hạ sang thu.
- Thành phần biệt lập là:
- Thành phần gọi – đáp: Bác Tai ơi
-> Chức năng: Lời gọi thể hiện sự thân thiết, thân mật giữa các bộ phận của một cơ thể người.
- Thành phần biệt lập là: Ôi
-> Chức năng: Bày tỏ cảm xúc của lũ trẻ trước con suối.
Câu 2:
- Thành phần phụ chú: đích thị Bọ Dừa
-> Bổ sung thông tin về tên gọi của nhân vật “ông khách”.
- Thành phần phụ chú: vượt qua khỏi giới hạn không gian và thời gian
-> Bổ sung thông tin về giá trị của tác phẩm “Chiếc lá cuối cùng”.
- Thành phần phụ chú: gọt thủy tiên
-> Bổ sung thông tin về tên gọi của một trong những quy trình then chốt khi gọt củ hoa thủy tiên.
- Thành phần phụ chú: gọi là tâm điểm
-> Bổ sung thông tin về tên gọi của việc xác định vị trí “giữa dây buộc một miếng vải đỏ hay một vật bất kì làm dấu”.