1. NHẬN BIẾT (2 câu)
Câu 1: Em hãy cho biết thế nào là thành phần biệt lập trong câu. Có mấy loại thành phần biệt lập?
Câu 2: Em hãy lấy ví dụ về từng loại thành phần biệt lập đã được nêu trong câu 1.
Bài Làm:
Câu 1:
- Thành phần biệt lập là thành phần phụ có tính độc lập với nòng cốt câu.
- Thành phần biệt lập gồm các loại sau:
+ Thành phần phụ chú: được dùng để bổ sung một số chi tiết cho nội dung chính của câu, thường được tách biệt bằng dấu gạch ngang, dấu phẩy, dấu ngoặc đơn hoặc dấu hai chấm.
+ Thành phần gọi – đáp: được dùng để gọi đáp, tạo lập hoặc duy trì quan hệ giao tiếp.
+ Thành phần cảm thán: được dùng để diễn tả cảm xúc của người nói.
+ Thành phần tình thái: được dùng để diễn tả thái độ, cách đánh giá của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
Câu 2:
*Ví dụ về thành phần phụ chú:
Bên dưới con thác – đây là cảnh tượng đáng kinh ngạc hơn cả, là một mớ những đường ống thủy tinh kếch xù từ đâu đó tít trên trần rủ xuống vục vào lòng sông.
-> Phần in đậm trong ví dụ trên là thành phần phụ chú, được dùng để bổ sung thông tin cho khung cảnh “bên dưới con thác”.
*Ví dụ về thành phần gọi – đáp:
Hai bà cháu chợt nhận ra cô Gió, bà tươi tỉnh hẳn lên:
- Đào ơi, có gió rồi, con nghỉ tay đi.
Trong ví dụ trên, “Đào ơi” được dùng để hô gọi, nhằm bắt đầu cuộc thoại.
*Ví dụ về thành phần cảm thán:
Ôi, cô Gió thật là tốt quá! Bà cứ tỉnh cả người.
Trong ví dụ trên, “Ôi” biểu lộ cảm xúc (sự xúc động mạnh mẽ) của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
*Ví dụ về thành phần tình thái:
Tàu Nau-ti-lơtx dường như đứng yên một chỗ, vì xung quanh chẳng thấy một điểm nào động đậy.