I. YÊU CẦU ĐỐI VỚI BÀI VĂN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA MỘT TÁC PHẨM TỰ SỰ HOẶC TÁC PHẨM KỊCH
- Ngoài những yêu cầu về nội dung nghị luận và kĩ năng nghị luận như đã trình bày, khi thực hiện bài nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự/kịch bạn cần phân tích, nhận xét về chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật theo đặc trưng thể loại.
- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi cần tập trung vào cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật....
- Với các tác phẩm truyện kí, hồi kí, du kí, nhật kí, phóng sự... thì cần tập trung vào các yếu tố tạo nên tính xác thực của sự kiện, chi tiết,... góc nhìn, thái độ, quan điểm, cảm xúc và ngôn từ của tác giả.
- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng, bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại...
II. PHÂN TÍCH VĂN BẢN THAM KHẢO
- Ngữ liệu trên chưa phải là một bài viết hoàn chỉnh. Có thể căn cứ vào kí hiệu ở cuối bài để xác định như vậy.
- Luận điểm được tập trung phân tích đánh giá trong ngữ liệu là lối kể đan xen giữa thực tế và mộng tưởng trong Cô bé bán diêm có tác dụng rất lớn để đưa người đọc xâm nhập vào thế giới mộng tưởng của nhân vật.
- Sự kết hợp lí lẽ và bằng chứng trong ngữ liệu
|
Lí lẽ |
Bằng chứng |
|
Thực tế càng tăng thêm phần nghiệt ngã với em bé thì nó càng thôi thúc em bé tìm đến với chốn bình yên là cõi mộng ảo |
Các lần quẹt diêm và hiệu quả mà nó mang lại. |
|
Truyện có nhiều hơn năm lần quẹt diêm |
Bởi bốn lần, mỗi lần em chỉ quẹt một que riêng lần thứ năm em quẹt liên tục hết cả bao diêm |
- Người viết đã có những nhận xét về tác dụng của biện pháp
+ Lối kể xen kẽ có tác dụng rất lớn để đưa người đọc xâm nhập vào thế giới mộng tưởng của nhân vật.
+ Ánh sáng từ ngọn lửa que diêm đảm nhận hai chức năng, vừa sưởi ấm vừa thắp sáng lên thế giới mộng ảo, cái thế giới mang lại hạnh phúc cho em
III. THỰC HÀNH VIẾT THEO CÁC BƯỚC
1. Chuẩn bị viết
2. Tìm ý và lập dàn ý
+ Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm (tác giả, thời điểm sáng tác, xuất bản ở đâu, đánh giá chung của độc giả về tác phẩm..) và vấn đề chính được phân tích trong tác phẩm.
+ Thân bài:
· Lần lượt chi tiết hóa các luận điểm
· Trình bày ít nhất 2 luận điểm một là phân tích đánh giá chủ đề và một luận điểm phân tích đánh giá những nét đặc sắc về hình thức và nghệ thuật của tác phẩm.
· Có thể trong mỗi luận điểm kết hợp phân tích, đánh giá chủ đề với phân tích, đánh giá nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật và chỉ ra tác dụng của chúng trong việc thể hiện chủ đề.
+ Kết bài: Khẳng định ( tác giả, thời điểm sáng tác, xuất bản ở đâu, đánh giá chung của độc giả về tác phẩm..) và vấn đề chính được phân tích trong tác phẩm.