3. VẬN DỤNG (6 câu)
Câu 1: Tại sao dân cư Trung Quốc lại phân bố tập trung ở miền Đông và thưa thớt ở miền Tây?
Câu 2: Tại sao khí hậu Trung Quốc có sự phân hóa đa dạng?
Câu 3: Giải thích lí do miền tây Trung Quốc có khí hậu ôn đới lục địa khắc nghiệt?
Câu 4: Tại sao cơ cấu giới tính của Trung Quốc có sự chênh lệch lớn, tỉ lệ nam giới cao hơn tỉ lệ nữ giới trong khi hầu hết các quốc gia phát triển đều có tỉ lệ nữ giới cao hơn như Mỹ (có 96 nam trên 100 nữ vào năm 2020)?
Câu 5: Cho bảng số liệu sau:
Bảng 1. Số dân và tỉ lệ tăng dân số của Trung Quốc giai đoạn 1970 - 2020
|
Năm |
1970 |
1980 |
1990 |
2000 |
2010 |
2020 |
|
Số dân (triệu người) |
827,6 |
1 000 |
1 176,9 |
1 290,5 |
1 368,8 |
1 439,3 |
|
Tỉ lệ tăng dân số (%) |
2,68 |
1,42 |
1,82 |
0,79 |
0,57 |
0,39 |
(Nguồn: WB, 2022)
- Vẽ biểu đồ thể hiện số dân và tỉ lệ tăng dân số của Trung Quốc giai đoạn 1970 – 2020.
- Nhận xét và kết luận.
Câu 6: Cho bảng số liệu sau:
Bảng 2. Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của Trung Quốc năm 2000 và năm 2020
|
|
Dưới 15 tuổi |
Từ 15 đến 64 tuổi |
Từ 65 tuổi trở lên |
|
2000 |
24,8% |
68,4% |
6,8% |
|
2020 |
17,0% |
70,0% |
13,0% |
(Nguồn: UN, 2022)
- Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu dân số theo nhóm tuổi ở Trung Quốc năm 2000 và năm 2020.
- Nhận xét và kết luận.
Bài Làm:
Câu 1:
Dân cư Trung Quốc phân bố tập trung ở miền Đông vì:
- Miền Đông có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển kinh tế: địa hình đồng bằng, đất đai phù sa màu mỡ, khí hậu gió mùa ôn hòa, sông ngòi dày đặc, có giá trị.
- Miền Đông có tài nguyên rừng phong phú cung cấp nguyên liệu dồi dào cho các ngành công nghiệp chế biến gỗ.
- Miền Đông là nơi được khai phá sớm hơn nên có sự tập trung dân cư đông hơn.
- Các thành phố lớn, các trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị cũng phần lớn tập trung ở phía đông nên thu hút dân cư.
Câu 2:
Khí hậu Trung Quốc có sự phân hóa đa dạng là do: Phạm vi của Trung Quốc trải dải trên bốn vùng khí hậu, từ vùng ôn đới đến nhiệt đới. Ngoài ra, đất nước rộng lớn, địa hình phức tạp, độ cao chênh lệch lớn nên khí hậu cũng đa dạng theo.
Câu 3:
Trung Quốc có khí hậu ôn đới lục địa khắc nghiệt vì: địa hình phía tây gồm các núi cao đồ sộ, các sơn nguyên, cao nguyên, bồn địa và hoang mạc. Miền Tây nằm sâu trong lục địa, bị ngăn cách với biển bởi miền lãnh thổ phía Đông rộng lớn, bốn bề bao bọc bởi lục địa, vì vậy miền Tây không nhận được lượng ẩm cung cấp từ biển nên khí hậu khô hạn, gió lục địa thổi ra có tính chất khô, không gây mưa.
Câu 4:
Cơ cấu giới tính của Trung Quốc có sự chênh lệch lớn, tỉ lệ nam giới cao hơn tỉ lệ nữ giới vì:
- Những quan niệm trọng nam khinh nữ vẫn tồn tại trong xã hội Trung Quốc. Người thích con trai nhiều hơn nên sẽ lựa chọn giới tính thai nhi khi mang thai.
- Mặc dù đã có những chính sách ngăn cấm việc chọn lọc giới tính thai nhi nhưng vẫn khó thực hiện.
- Chính sách một con khiến các gia đình muốn có con trai sẽ phá thai khi biết thai nhi là bé gái.
Câu 5:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét:
- Giai đoạn từ 1970 – 1980: số dân tăng từ 827,6 triệu người lên 1 tỷ người (tăng 172,4 triệu người), nhưng tỉ lệ tăng tự nhiên dân số thì lại giảm từ 2,68% xuống 1,42% (giảm 1,26%).
- Giai đoạn 1980 – 1990: số dân tiếp tục tăng thêm 176,9 triệu người và tỉ lệ tăng tự nhiên dân số cũng tăng thêm 0,4% (từ 1,42% lên 1,82%).
- Giai đoạn 1990 – 2020: số dân tăng gấp 1,2 lần (từ 1,2 tỉ người lên 1,4 tỉ người) nhưng tỉ lệ tăng tự nhiên dân số lại giảm mạnh từ 1,82% xuống 0,39% (giảm 1,43%).
- Kết luận: tỉ lệ tăng dân số của Trung Quốc có chiều hướng giảm nên số quy mô tăng dân số có xu hướng chậm lại.
Câu 6:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét và kết luận:
- Nhận xét: Trong 20 năm, cơ cấu dân số Trung Quốc có sự thay đổi giữa các nhóm tuổi.
+ Tỉ lệ dân số dưới 15 tuổi có xu hướng giảm mạnh từ 24,8% xuống còn 17,0% (giảm 7,8%)
+ Tỉ lệ dân số từ 15 tuổi đến 64 tuổi cũng có xu hướng tăng từ 68,4% xuống 70,0% (tăng 1,6%).
+ Tỉ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên tăng từ 6,8% lên 13,0% (tăng 6,2%).
- Kết luận: Cơ cấu dân số theo độ tuổi của Trung Quốc có số người trong độ tuổi lao động chiếm tỉ lệ cao nhưng đang có xu hướng già hóa dân số do tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên tăng.
