Ô nhiễm môi trường là vấn đề quan trọng được xã hội quan tâm. Nó ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống con người, gây biến đổi khí hậu, ... Do đó, việc tìm ra nguyên nhân và hạn chế ô nhiễm môi trường là cấp thiết hiện nay. Trong bài 54 - 55 với nội dung "Ô nhiễm môi trường", chúng ta sẽ giải đáp các vấn đề này. Sau đây, ConKec tóm tắt kiến thức trọng tâm và hướng dẫn giải các câu hỏi.
A. Lý thuyết
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của môi trường và các sinh vật khác.
- Ô nhiễm môi trường chủ yếu do hoạt động của con người gây ra.
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
- Khí thải độc hại: CO, SO2, CO2, NO2, ...
- Nguyên nhân: Do quá trình đốt cháy nhiên liệu
- Hậu quả: gây ô nhiễm không khí => gây hại tới sinh khỏe của các sinh vật
2. Ô nhiễm hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
- Thuốc bảo vệ thực vật: thuốc trừ sâu, thuộc diệt cỏ, thuốc diệt nấm gây bệnh, ...
- Chất độc hóa học: điôxin, ...
- Hậu quả: tích tụ và gây ô nhiễm đất, nguồn nước, ... => ngấm và gây hại cho sinh vật
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
- Nguyên nhân: chủ yếu từ chất thải của công trường khai thác chất phóng xạ, nhà máy điện nguyên tử, ...
- Hậu quả: đột biến ở sinh vật, gây bệnh di truyền và bệnh ung thư ở người
4. Ô nhiễm do chất thải rắn
- Chất thải rắn gây ô nhiễm bao gồm các dạng vật liệu được thải ra qua quá trình sản xuất và sinh hoạt
- Hậu quả: gây ô nhiễm đất, nước, ... => gây hại tới sinh khỏe của các sinh vật
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh
- Nguyên nhân: do rác thải không được thu gom và xử lí đúng cách
- Hậu quả: các sinh vật có hại phát triển => gây bệnh cho người và sinh vật khác
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: Trang 165 - sgk Sinh học 9
Những hoạt động nào của con người gây ô nhiễm môi trường?
Xem lời giải
Câu 3: Trang 165 - sgk Sinh học 9
Hãy lấy ví dụ minh họa :
- Chất thải từ các nhà máy làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên
- Rác thải sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường
- Mạch nước ngầm bị ô nhiễm
Xem lời giải
Câu 4: Trang 165 - sgk sinh học 9
Hãy cho biết nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật sau khi ăn rau và quả.