I. Mục tiêu
- Học sinh phải nắm được các thao tác giao phấn ở cây tự thụ phấn và cây giao phấn.
- Củng cố kiến thức lí thuyết về lai giống.
II. Chuẩn bị
1. Tranh mô tả các thao tác lai giống lúa, cà chua hoặc ngô.....
Các bước lai lúa bằng phương pháp cắt vỏ trấu:
- Cắt vỏ trấu để lộ rõ nhị đực.
- Dùng kẹp để rút bỏ nhị đực (khử nhị đực).
- Sau khi khử nhị đực, bao bông lúa để lai bằng giấy kính mờ, có ghi lại ngày lai và tên của người thực hiện.
- Nhẹ tay nâng bông lúa chưa cắt nhị và lắc nhẹ lên bông lúa đã khử nhị đực (sau khi đã bỏ bao giấy kính mờ).
- Bao bông lúa đã được lai bằng giấy kính mờ và buộc thẻ có ghi ngày tháng, người thực hiện, công thức lai.
2. Hai giống lúa và hai giống ngô có cùng thời gian sinh trưởng hưng khác nhau rõ rệt về chiều cao cây, màu sắc, kích thước hạt.
3. Kéo, kẹp nhỏ, bao cách li, ghim, cọc cắm, nhãn ghi công thức lai, chậu, vại để trồng cây, ruộng trồng các giống ngô mang lai.
III. Cách tiến hành
- Chia lớp thành các nhóm nhỏ gồm 3 - 4 học sinh.
- Giáo viên giải thích tảnh minh họa các kĩ năng chọn cây, bông hoa, bao cách li và các dụng cụ dùng để giao phấn, sau đó biểu diễn các kĩ năng giao phấn.
- Học sinh quan sát rồi tự thao tác trên mẫu vật.
IV. Thu hoạch
Các bước tiến hành thụ phấn:
- Bước 1: Chọn cây mẹ, chỉ giữ lại bông và hoa chưa vỡ, không bị dị hình, không quá non hay quá già, các hoa khác cắt bỏ.
- Bước 2: Khử đực ở cây hoa mẹ
- Cắt chéo vỏ trấu ở phía bụng để lộ rõ nhị.
- Dùng kẹp gắp 6 nhị (cả bao phấn) ra ngoài.
- Bao bông lúa lại, ghi rõ ngày tháng.
- Bước 3: Thụ phấn
- Nhẹ tay nâng bông lúa chín chưa cắt nhị và lắc nhẹ bông lúa đã khử nhị.
- Bao nilong ghi ngày tháng.