Sự hình thành loài người là một bước tiến quan trọng có ảnh hưởng lớn tới thiên nhiên và sự tiến hóa của các loài khác. Với sự tiến hóa văn hóa của mình, con người chủ động tác động lại thiên nhiên phục vụ nhu cầu. Sau đây, ConKec tóm tắt kiến thức trọng tâm và hướng dẫn giải các câu hỏi trong bài 53.
A. Lý thuyết
I. Tác động của con người tới môi trường qua các thời kì phát triển của xã hội
- Thời nguyên thủy
- Chủ yếu sống hòa nhập thiên nhiên
- Một số tác động: sẳn bắt, hái lượm, đốt rừng để săn thú, ...
- Xã hội nông nghiệp
- Chặt phá rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc
- Cày xới đất canh tác làm suy giảm độ màu mỡ của đất
- Phá rừng mở rộng khu dân cư và khu sản xuất nông nghiệp
- Hình thành hệ sinh thái mới: hệ sinh thái trồng trọt
- Xã hội công nghiệp
- Diện tích rừng bị thu hẹp
- Tạo nhiều vùng trồng trọt lớn
- Lai tạo và nhân giống nhiều cây trồng, vật nuôi quý
- Sử dụng các biện pháp cải tạo thiên nhiên
II. Tác động của con người làm suy thoái môi trường tự nhiên
- Tác động lớn nhất của con người gây suy thoái môi trường là phá hủy thảm thực vật
=> Hậu quả: Xói mòn và thoái hóa đất, ô nhiễm môi trường, hạn hán, lụt lội, lũ quét, ...
III. Vai trò của con người trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên
- Những biện pháp chính bảo vệ và cải tạo thiên nhiên:
- Hạn chế phát triển dân số quá nhanh
- Sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên
- Bảo vệ các loài sinh vật
- Phục hồi và trồng rừng mới
- Kiểm soát và giảm thiểu các nguồn chất thải gây ô nhiễm
- Hoạt động khoa học góp phần cải tạo nhiều giống vật nuôi, cây trồng cho năng suất cao
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: Trang 160 - sgk Sinh học 9
Trình bày nguyên nhân dẫn tới suy thoái môi trường do hoạt động của con người.
Xem lời giải
Câu 2: Trang 160 - sgk Sinh học 9
Kể tên những việc làm ảnh hưởng xấu tới môi trường tự nhiên mà em biết; tác hại cùa những việc làm đó; những hành động cần thiết để khác phục ảnh hưởng xấu đó rồi liệt kê vào bảng sau:
Bảng 53.2. Bảng ghi những việc làm ảnh hưởng xấu tới môi trường tự nhiên và biện pháp khắc phục