A. LÝ THUYẾT
1. Tìm hiểu ý nghĩa công suất và công thức tính công suất
Đọc bảng số liệu và điền vào chỗ trống trong các câu sau đây:
| Máy xúc 1 | Máy xúc 2 | Máy xúc 3 | Máy xúc 4 | |
| Công thực hiện được (J) | 7 150 000 | 7 150 000 | 7 425 000 | 7 500 000 |
| Thời gian thực hiện công (s) | 45 | 55 | 55 | 60 |
a. So sánh tốc độ thực hiện công của máy xúc 1 và máy xúc 2 thì máy xúc ...... thực hiện công nhanh hơn vì ...............
b. So sánh tốc độ thực hiện cộng của máy xúc 2 và máy xúc 3 thì máy xúc ........... thực hiện công nhanh hơn vì ..............................
c. So sánh tốc độ thực hiện công của máy xúc 3 và máy xúc 4 thì máy xúc .......... thực hiện công nhanh hơn vì ..........................
Rút ra nhận xét: Để so sánh tốc độ thực hiện công của các máy, cần biết được công thực hiện được trong ............................ Đây chính là công suất.
Công thức tính công suất: Từ nhận xét nêu trên, hãy suy ra công thức tính công suất bằng cách điền vào các ô trống dưới đây:
Hướng dẫn:
a. So sánh tốc độ thực hiện công của máy xúc 1 và máy xúc 2 thì máy xúc 1 thực hiện công nhanh hơn vì công thực hiện hai máy là như nhau nhưng thời gian thực hiện công của máy 1 ít hơn máy 2.
b. So sánh tốc độ thực hiện cộng của máy xúc 2 và máy xúc 3 thì máy xúc 3 thực hiện công nhanh hơn vì cùng một thời gian thực hiện công nhưng máy 3 thực hiện công lớn hơn máy 2.
c. So sánh tốc độ thực hiện công của máy xúc 3 và máy xúc 4 thì máy xúc 3 thực hiện công nhanh hơn vì với thời gian 1s máy 3 thực hiện được công 133J còn với thời gian 1s máy 4 chỉ thực hiện được công 125J.
Rút ra nhận xét: Để so sánh tốc độ thực hiện công của các máy, cần biết được công thực hiện được trong một đơn vị thời gian. Đây chính là công suất.
P = $\frac{A}{t}$
2. Đọc trang 53 SGK Vật lí 8, hoàn thiện các câu dưới đây để được các lưu ý về đơn vị của công suất:
- Đơn vị của công suất là .................., kí hiệu là .....................
- Mối liên hệ giữa đơn vị của công suất với đơn vị của công và đơn vị của thời gian là: ....................................
- Ngoài đơn vị chính, người ta còn thường sử dụng thêm các đơn vị như kilooát (kW), mêgaoát (MW). Ta có:
1kW = .......................W; 1MW = .....................kW = ..........................W
Hướng dẫn:
- Đơn vị của công suất là oát, kí hiệu là W
- Mối liên hệ giữa đơn vị của công suất với đơn vị của công và đơn vị của thời gian là: 1W = 1J
- Ngoài đơn vị chính, người ta còn thường sử dụng thêm các đơn vị như kilooát (kW), mêgaoát (MW). Ta có:
1kW = $10^{3}$W; 1MW = $10^{3}$kW = $10^{6}$W
B. Bài tập & Lời giải
1. Dùng một cần cẩu nâng thùng hàng nặng 5 tấn lên độ cao 4m so với mặt đất thì mất thời gian là 25 giây. Hãy tính công suất của cần cẩu.
Xem lời giải
2. Một máy bơm nước có công suất là 650W.
a. Trong thời gian 40 phút, máy bơm thực hiện được công là bao nhiêu?
b. Ngoài đơn vị là oát, công suất có thể đo bằng mã lực (HP). Biết 1 HP = 746 W thì công suất của động cơ đã cho là bao nhiêu mã lực?
Xem lời giải
3. a. Một con bò kéo xe chở nông sản với một lực kéo coi như không đổi là 560N. Biết trong 20 phút, bò và xe đi được quãng đường là 3,6km. Hãy tính công và công suất trung bình của con bò.
b. Nếu lực kéo của con bò vẫn là 560N, biết con bò kéo xe đi được quãng đường 5,4km bằng cách nào? Từ đó hãy xây dựng công thức tính công suất liên quan đến F và v.