Giải bài 26 vật lí 10: Thế năng

Bài học này, ConKec tiếp tục giới thiệu đến các em một dạng năng lượng khác, đó là Thế năng. Với những hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu, hi vọng các em học tập tốt hơn

Nội dung bài viết gồm hai phần:

  • Lý thuyết
  • Hướng dẫn giải bài tập sách giáo khoa

A. Lý thuyết

I. Thế năng trọng trường

1. Trọng trường

Trọng trường là trường không gian mà trong đó vật chịu tác dụng của trọng lực.

Nói cách khác, biểu hiện của trọng trường là sự xuất hiện trọng lực tác dụng lên một vật khối lượng m.

Công thức tính trọng lực của vật: $\overrightarrow{P} = m.\overrightarrow{g}$

2. Thế năng trọng trường

a) Định nghĩa

Thế năng trọng trường của một vật là dạng năng lượng tương tác giữa trái đất và vật, nó phụ thuôc vào vị trí của vật trong trọng trường.

b) Biểu thức

Khi một vật khối lượng m đặt ở độ cao z so với mặt đất (trong trọng trường của trái đất) thì thế năng trong trường của vật được định nghĩa bằng công thức:

Wt  = mgz

c) Mối liên hệ giữa công của trọng lực và biến thiên thế năng

Xét vật khối lượng m rơi từ điểm M có độ cao z tới điểm N có độ cao zN, công của trọng lực trong quá trình đó là:

AMN = Wt M – Wt N

Kết luận: Khi một vật chuyển động trong từ trường từ vị trí M đến vị trí N thì công của trọng lực của vật có giá trị bằng hiệu thế năng trọng trường tại M và tại N.

Hệ quả: Khi vật chuyển động trong trọng trường thì:

  1. Nếu vật giảm độ cao, thế năng của vật giảm thì trọng lực sinh công dương;
  2. Nếu vật tăng độ cao, thế năng của vật tăng thì trọng lực sinh công âm.

Chú ý: Thế năng trọng trường còn được gọi là thế năng hấp dẫn.

II. Thế năng đàn hồi

1. Công của lực đàn hồi

Công của lực đàn hồi được tính theo công thức:

$A = \frac{1}{2}.k.(\Delta l)^{2}$

Trong đó:

A: Công của lực đàn hồi (J).

K: hệ số cứng của lò xo (N/m)

$\Delta l $: Độ biến dạng của lò xo (m)

2. Thế năng đàn hồi

Thế năng đàn hồi là năng lượng của một vật khi chịu tác dụng của lực đàn hồi.

$W_{t} = \frac{1}{2}.k.(\Delta l)^{2}$

B. Bài tập & Lời giải

Câu 1: Trang 141 sgk vật lí 10

Nêu định nghĩa và ý nghĩa của thế năng:

a) trọng trường

b) đàn hồi

Xem lời giải

Câu 2: Trang 141 sgk vật lí 10

Khi một vật từ độ cao z, với cùng vận tốc đầu, bay xuống đất theo những con đường khác nhau thì 

A. Độ lớn vận tốc chạm đất bằng nhau.

B. Thời gian rơi bằng nhau.

C. Công của trọng lực bằng nhau.

D. Gia tốc rơi bằng nhau.

Hãy chọn câu sai.

Xem lời giải

Câu 3: Trang 141 sgk vật lí 10

Một vật khối lượng 1,0 kg có thế năng 1,0 J đối với mặt đất. Lấy g = 9,8 m/s2. Khi đó, vật ở độ cao bằng bao nhiêu?

A. 0,102 m.

B. 1,0 m.

C. 9,8 m.

D. 32 m.

Xem lời giải

Câu 4: Trang 141 sgk vật lí 10

 Một vật khối lượng m gắn vào đầu một lò xo đàn hồi có độ cứng k, đầu kia của lò xo cố định. Khi lò xo bị nén lại một đoạn $\Delta l$ ($\Delta l$ < 0) thì thế năng đàn hồi bằng bao nhiêu?

A. $+ \frac{1}{2}.k.(\Delta l)^{2}$

B. $ \frac{1}{2}.k.(\Delta l)$

C. $- \frac{1}{2}.k.(\Delta l)^{2}$

D. $+ \frac{1}{2}.k.(\Delta l)^{2}$

Xem lời giải

Câu 5: Trang 141 sgk vật lí 10

Trong hình 26.5, hai vật cùng khối lượng nằm ở hai vị trí M và N sao cho MN nằm ngang. So sánh thế năng tại M và N.

Xem lời giải

Câu 6: Trang 141 sgk vật lí 10

Lò xo có độ cứng k = 200 N/m, một đầu cố định đầu kia gắn với vật nhỏ. Khi bị lo xo nén 2 cm thì thế năng đàn hồi của hệ bằng bao nhiêu? Thế năng này có phụ thuộc khối của vật không?

Xem lời giải

Xem thêm các bài Giải sgk vật lí 10, hay khác:

Xem thêm các bài Giải sgk vật lí 10 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

CHƯƠNG 1: ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM

CHƯƠNG 2: ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM

CHƯƠNG 3: CÂN BẰNG VÀ CHUYỂN ĐỘNG CỦA VẬT RẮN

Lớp 10 | Để học tốt Lớp 10 | Giải bài tập Lớp 10

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 10, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 10 - Kết nối tri thức

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập