Bài tập & Lời giải
1. Giá trị dinh dưỡng của các nhóm thực phẩm
- Em hãy cho biết tên các nhóm thực phẩm có trong Hình 4.1
- Dựa vào các hình ảnh ở cột bên phải, em hãy cho biết vai trò của mỗi nhóm thực phẩm đổi với cơ thể con người.
Xem lời giải
2. Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể
Theo em, thể trạng mỗi bạn trong Hình 4.2 thể hiện tình trạng dinh dưỡng của cơ thể như thế nào?
Xem lời giải
3. Chế độ ăn uống khoa học
3.1. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí
Em hãy nhận xét về loại món ăn và thành phần các nhóm thực phẩm chính được sử dụng trong bữa ăn ở Hình 4.3
Xem lời giải
3.2. Phân chia số bữa ăn hợp lí
Mỗi ngày ta cần ăn 3 bữa chính: bữa sáng, bữa trưa và bữa tối. Ngoài ra, tùy theo điều kiện học tập, làm việc mà có thể thêm các bữa ăn phụ giữa các bữa ăn chính. Khi dạ dày hoạt động bình thường, trung bình thức ăn được tiêu hóa hết sau 4 giờ.
Em hãy quan sát sự phân chia các bữa ăn của gia đình trong hình 4.4 và trả lời các câu hỏi dưới đây:
- Thời gian phân chia các bữa ăn của gia đình trên như thế nào?
- Nếu trung bình thức ăn được tiêu hóa hết sau 4 giờ thì việc phân chia các bữa ăn của gia đình này có hợp lí không? Vì sao?
Xem lời giải
4. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí
4.1. Các yếu tố của bữa ăn dinh dưỡng hợp lí
- Bữa ăn dinh dưỡng hợp lí có các yếu tố sau:
- Có đây đủ thực phẩm thuộc 4 nhóm chính.
Các thực phẩm thuộc 4 nhóm chính có tỉ lệ thích hợp:
- Nhiều thực phẩm cung cấp vitamin và chất khoáng
- Lượng đủ và vừa đủ các thực phẩm cung cắp chất đường, bột và chất đạm;
- Ít thực phẩm cưng cấp chất béo.
- Nên có đủ 3 loại món ăn chính: món canh, món xào hoặc luộc, món mặn. Ngoài ra, có thể có thêm món ăn phụ hoặc ăn kẻm như: rau sống, rau trộn, dựa chua,...
4.2. Chi phí của bữa ăn
Chi phí cho mỗi loại thực phẩm cần dùng = đơn giá x số hượng cần dùng
Chi phí cho mỗi món ăn (tông chỉ phí từng loại thực phẩm) = chỉ phí thực phẩm thứ nhất + chỉ phí thực phẩm thứ hai +...
Chi phí cho bữa ăn = chỉ phí món ăn thứ nhất + chỉ phí món ăn thứ hai +...
4.3. Các bước xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí
Luyện tập
1. Em hãy phân loại những thực phẩm dưới đây theo các nhóm thực phẩm chính.
Thịt lợn (thịt heo), cà rốt, cua, đậu cô ve, bí đao, rau muống, khoai lang, bánh mì, bông cải, cải thìa, sườn lợn, bắp cải thảo, dứa, mỡ lợn, tôm khô, cá viên, su su, thịt gà, dầu ăn, gạo, cá ba sa.
2. Quan sát những món ăn dưới đây, em hãy cho biết mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu.
3. Cho các nhóm người sau:
(1) Người cao tuổi; (2) Trẻ em đang lớn; (3) Trẻ sơ sinh; (4) Người lao động nặng.
Em hãy ghép các yêu cầu định đưỡng dưới đây với từng nhóm người cho phù hợp.
a. Đang trong giai đoạn phát triển nên cần được cung cấp nhiều chất đạm hơn so với người lớn.
b. Còn quá nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện nên chưa thể tiêu hoá được những thức ăn cứng. Vì vậy cần sử dụng sữa cho toàn bộ các bữa ăn trong ngày.
c. Các cơ quan trong cơ thể hoạt động suy yếu dần nên nhụ cầu dinh dưỡng giảm so với lúc còn trẻ. Vì vậy cần giảm bớt lượng thức ăn để tránh tăng gánh nặng cho các cơ quan tiêu hoá.
d. Phải làm việc nhiều và nặng nhọc nên cần nhiều năng lượng hơn người lao động nhẹ.
4. Nếu chỉ sử dụng thường xuyên một loại thực phẩm thì sẽ xảy ra điều gì đối với cơ thể?
5, Trong các bữa ăn dưới đây, em hãy cho biết bữa ăn nào có thành phần các nhóm thực phẩm hợp lí. Vì sao?
6. Quan sát thời gian phân chia các bữa ăn của 3 bạn dưới đây. Theo em, bạn nào có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất? Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn như thế nào cho hợp lí?
Xem lời giải
Vận dụng
1. Gia đình em thường dùng những món ăn nào? Mỗi món ăn cung cấp chất đinh dưỡng nào là chủ yếu?
2. Em có nhận xét gì về cách ăn uống của mình? Nếu chưa hợp lí, em cần phải điều chỉnh lại như thế nào?
3. Dựa vào quy trình xây dựng bữa ăn dinh đưỡng hợp lí, em hãy tham khảo thêm Hình 4.5 và Bảng 4.2 để xây dựng các bữa ăn dinh đưỡng hợp lí trong 1 ngày cho gia đình mình.
4. Trên cơ sở tính toán chỉ phí cho mỗi món ăn, hãy tính toán chỉ phí cho các bữa ăn mà em vừa xây dựng ở câu 3.