4. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

4. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

4.1. Các yếu tố của bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

- Bữa ăn dinh dưỡng hợp lí có các yếu tố sau:

- Có đây đủ thực phẩm thuộc 4 nhóm chính.

Các thực phẩm thuộc 4 nhóm chính có tỉ lệ thích hợp:

  • Nhiều thực phẩm cung cấp vitamin và chất khoáng
  • Lượng đủ và vừa đủ các thực phẩm cung cắp chất đường, bột và chất đạm;
  • Ít thực phẩm cưng cấp chất béo.

- Nên có đủ 3 loại món ăn chính: món canh, món xào hoặc luộc, món mặn. Ngoài ra, có thể có thêm món ăn phụ hoặc ăn kẻm như: rau sống, rau trộn, dựa chua,...

4.2. Chi phí của bữa ăn

Chi phí cho mỗi loại thực phẩm cần dùng = đơn giá x số hượng cần dùng

Chi phí cho mỗi món ăn (tông chỉ phí từng loại thực phẩm) = chỉ phí thực phẩm thứ nhất + chỉ phí thực phẩm thứ hai +...

Chi phí cho bữa ăn = chỉ phí món ăn thứ nhất + chỉ phí món ăn thứ hai +...

4.3. Các bước xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

Luyện tập

1. Em hãy phân loại những thực phẩm dưới đây theo các nhóm thực phẩm chính.

Thịt lợn (thịt heo), cà rốt, cua, đậu cô ve, bí đao, rau muống, khoai lang, bánh mì, bông cải, cải thìa, sườn lợn, bắp cải thảo, dứa, mỡ lợn, tôm khô, cá viên, su su, thịt gà, dầu ăn, gạo, cá ba sa.

2. Quan sát những món ăn dưới đây, em hãy cho biết mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu.

3. Cho các nhóm người sau:

(1) Người cao tuổi; (2) Trẻ em đang lớn; (3) Trẻ sơ sinh; (4) Người lao động nặng.

Em hãy ghép các yêu cầu định đưỡng dưới đây với từng nhóm người cho phù hợp.

a. Đang trong giai đoạn phát triển nên cần được cung cấp nhiều chất đạm hơn so với người lớn.

b. Còn quá nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện nên chưa thể tiêu hoá được những thức ăn cứng. Vì vậy cần sử dụng sữa cho toàn bộ các bữa ăn trong ngày.

c. Các cơ quan trong cơ thể hoạt động suy yếu dần nên nhụ cầu dinh dưỡng giảm so với lúc còn trẻ. Vì vậy cần giảm bớt lượng thức ăn để tránh tăng gánh nặng cho các cơ quan tiêu hoá.

d. Phải làm việc nhiều và nặng nhọc nên cần nhiều năng lượng hơn người lao động nhẹ.

4. Nếu chỉ sử dụng thường xuyên một loại thực phẩm thì sẽ xảy ra điều gì đối với cơ thể?

5, Trong các bữa ăn dưới đây, em hãy cho biết bữa ăn nào có thành phần các nhóm thực phẩm hợp lí. Vì sao?

6. Quan sát thời gian phân chia các bữa ăn của 3 bạn dưới đây. Theo em, bạn nào có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất? Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn như thế nào cho hợp lí?

Bài Làm:

1. Thực phẩm giàu chất đạm: thịt lợn (thịt heo), cua, sườn lợn, tôm khô, cá viên, thịt gà, cá ba sa

Thực phẩm giàu chất đường: khoai lang, bánh mì, gạo

Thực phẩm giàu chất béo: mỡ lợn, dầu ăn.

Thực phẩm giàu chất khoáng: cà rốt, đậu cô ve, bí đao, rau muống, bông cải, cải thìa, bắp cải thảo, dứa, su su, 

2. Món tôm rang thịt ba chỉ cung cấp chất đạm

Canh cà rốt, su su nấu sườn lợn cung cấp chất đạm và chất khoáng, vitamin

Sườn lợn kho dứa cung cấp chất béo

Rau, củ luộc cung cấp chất khoáng và vitamin.

3. Người cao tuổi: Các cơ quan trong cơ thể hoạt động suy yếu dần nên nhụ cầu dinh dưỡng giảm so với lúc còn trẻ. Vì vậy cần giảm bớt lượng thức ăn để tránh tăng gánh nặng cho các cơ quan tiêu hoá.

Trẻ em đang lớn: Đang trong giai đoạn phát triển nên cần được cung cấp nhiều chất đạm hơn so với người lớn.

Trẻ sơ sinh: Còn quá nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện nên chưa thể tiêu hoá được những thức ăn cứng. Vì vậy cần sử dụng sữa cho toàn bộ các bữa ăn trong ngày.

Người lao động nặng: Phải làm việc nhiều và nặng nhọc nên cần nhiều năng lượng hơn người lao động nhẹ.

4. Chỉ sử dụng thường xuyên một loại thực phẩm thì sẽ xảy ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng do lặp thực phẩm dễ gặp ở nhóm người ăn chay. Việc ăn lặp đi lặp lại một vài loại rau củ quả sẽ khiến cơ thể bị hụt nhiều a xít amin thiết yếu. Vì vậy, việc chú ý đa dạng nguồn thực phẩm khi ăn chay là điều cần thiết.

5. Bữa ăn số 3 có thành phần các nhóm thực phẩm hợp lí.

6. Bạn thứ 2 có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất vì chất dinh dưỡng có đủ cho một ngày giúp bạn ăn uống đầy đủ hơn. Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn chính là 3 bữa 1 ngày.

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: [Chân trời sáng tạo] Giải công nghệ 6 bài 4: Thực phẩm và dinh dưỡng

1. Giá trị dinh dưỡng của các nhóm thực phẩm

- Em hãy cho biết tên các nhóm thực phẩm có trong Hình 4.1

- Dựa vào các hình ảnh ở cột bên phải, em hãy cho biết vai trò của mỗi nhóm thực phẩm đổi với cơ thể con người.

Xem lời giải

2. Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể

Theo em, thể trạng mỗi bạn trong Hình 4.2 thể hiện tình trạng dinh dưỡng của cơ thể như thế nào?

Xem lời giải

3. Chế độ ăn uống khoa học

3.1. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

Em hãy nhận xét về loại món ăn và thành phần các nhóm thực phẩm chính được sử dụng trong bữa ăn ở Hình 4.3

Xem lời giải

3.2. Phân chia số bữa ăn hợp lí

Mỗi ngày ta cần ăn 3 bữa chính: bữa sáng, bữa trưa và bữa tối. Ngoài ra, tùy theo điều kiện học tập, làm việc mà có thể thêm các bữa ăn phụ giữa các bữa ăn chính. Khi dạ dày hoạt động bình thường, trung bình thức ăn được tiêu hóa hết sau 4 giờ.

Em hãy quan sát sự phân chia các bữa ăn của gia đình trong hình 4.4 và trả lời các câu hỏi dưới đây:

- Thời gian phân chia các bữa ăn của gia đình trên như thế nào?

- Nếu trung bình thức ăn được tiêu hóa hết sau 4 giờ thì việc phân chia các bữa ăn của gia đình này có hợp lí không? Vì sao?

Xem lời giải

Vận dụng

1. Gia đình em thường dùng những món ăn nào? Mỗi món ăn cung cấp chất đinh dưỡng nào là chủ yếu?

2. Em có nhận xét gì về cách ăn uống của mình? Nếu chưa hợp lí, em cần phải điều chỉnh lại như thế nào?

3. Dựa vào quy trình xây dựng bữa ăn dinh đưỡng hợp lí, em hãy tham khảo thêm Hình 4.5 và Bảng 4.2 để xây dựng các bữa ăn dinh đưỡng hợp lí trong 1 ngày cho gia đình mình.

4. Trên cơ sở tính toán chỉ phí cho mỗi món ăn, hãy tính toán chỉ phí cho các bữa ăn mà em vừa xây dựng ở câu 3.

Xem lời giải

Xem thêm các bài [Chân trời sáng tạo] Giải công nghệ 6, hay khác:

Xem thêm các bài [Chân trời sáng tạo] Giải công nghệ 6 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 6 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 6 | Để học tốt Lớp 6 | Giải bài tập Lớp 6

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 6, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 6 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 6 - cánh diều

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập

Trắc nghiệm

Lớp 6 - chân trời sáng tạo

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập

Trắc nghiệm

Lớp 6 - kết nối tri thức

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập

Trắc nghiệm

Tài liệu & sách tham khảo theo chương trình giáo dục cũ