II. THÔNG HIỂU
Câu 1: Trình bày những thắng lợi của các cuộc khởi nghĩa và kháng chiến của nhân dân ta chống phong kiến phương Bắc trước thế kỉ X.
Câu 2: Sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, vua Hán đã làm gì? Vì sao phải làm như vậy?
Câu 3: Những đóng góp của Hai Bà Trưng, Lý Bí, Triệu Quang Phục trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trước thế kỉ X.
Câu 4: Điền các sự kiện lịch sử tương ứng với mốc thời gian đã cho sẵn dưới đây. Việc Lý Bí thành lập nhà nước Vạn Xuân có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
|
Thời gian |
Sự kiện |
|
Năm 542 |
|
|
Năm 544 |
|
|
Năm 550 |
|
Câu 5: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Lương từ tháng 5 - 545 đến năm 550 diễn ra như thế nào? Vì sao Triệu Quang Phục chọn đầm Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến?
Bài Làm:
Câu 1:
Khởi nghĩa Hai Bà Trưng:
- Tháng 3 - 40, Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa, được nhân dân nhiệt liệt hưởng ứng, chiếm được Cổ Loa, buộc Thái thú Tô Định trốn về Trung Quốc.
- Khởi nghĩa thắng lợi, Trưng Trắc lên làm vua xây dựng chính quyền tự chủ.
Khởi nghĩa Lý Bí:
- Mùa xuân năm 542, Lý Bí lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa, đánh đuổi Tiêu Tư, chiếm giữ thành Long Biên (Bắc Ninh). Nhà Lương huy động quân sang đàn áp nhưng thất bại.
- Mùa xuân năm 544, khởi nghĩa thắng lợi. Lý Bí lên ngôi vua, lấy hiệu Lý Nam Đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, đóng đô ở vùng cửa sông Tô Lịch (Hà Nội ngày nay).
Triệu Quang Phục kháng chiến chống quân nhà Lương:
- Năm 545, nhà Lương cử quân xâm lược Vạn Xuân. Lý Nam Đế trao quyền chỉ huy kháng chiến cho Triệu Quang Phục.
- Triệu Quang Phục đưa quân về đầm Dạ Trạch (Khoái Châu, Hưng Yên), xây dựng căn cứ và tiếp tục kháng chiến.
- Năm 550, sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục xưng Triệu Việt Vương. Triệu Quang Phục xưng Triệu Việt Vương.
Câu 2:
Việc làm của vua Hán:
- Không tiến hành đàn áp ngay cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng mà chỉ hạ lệnh cho các quận miền Nam Trung Quốc khẩn trương chuẩn bị lực lượng.
Tại vì:
- Lúc này ở Trung Quốc, nhà Hán phải lo đối phó với cuộc đấu tranh của nông dân và thực hiện việc bành trướng lãnh thổ về phía Tây và phía Bắc.
- Sau những tổn thất do cuộc khởi nghĩa năm 40 gây ra, nhà Hán muôn tranh thủ thêm thời gian để chuẩn bị lực lượng.
Câu 3:
- Hai Bà Trưng:
+ Lãnh đạo nhân dân ta đánh bại quân Đông Hán xâm lược, giành độc lập, tự chủ
cho dân tộc.
+ Lãnh đạo nhân dân ta kháng chiến chống quân xâm lược nhà Hán để bảo vệ nền độc lập tự chủ ấy
- Lý Bí:
+ Liên kết với các hào kiệt, nổi dậy khởi nghĩa chống quân nhà Lương giành được thắng lợi.
+ Thành lập ra nước Vạn Xuân độc lập, tự chủ.
- Triệu Quang Phục:
+ Kế tục sự nghiệp của Lý Bí tổ chức cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Lương
+ Tiếp tục đưa đất nước trở lại thanh bình trong một thời gian.
Câu 4:
|
Thời gian |
Sự kiện |
|
Năm 542 |
Lí Bí liên kết hào kiệt các châu lật đổ chế độ đô hộ của nhà Lương |
|
Năm 544 |
Lí Bí lên ngôi lập nước Vạn Xuân |
|
Năm 550 |
Cuộc kháng chiến chống quân Lương giành thắng lợi, Triệu Quang Phục lên ngôi vua |
Câu 5:
Cuộc kháng chiến
- Tháng 5 - 545, nhà Lương cử Dương Phiêu làm Thứ sử Giao Châu, cùng tướng Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn theo hai đường thủy bộ tấn công nước ta.
- Lý Nam Đế trao quyền chỉ huy kháng chiến cho Triệu Quang Phục
- Triệu Quang Phục đưa quân về đầm Dạ Trạch (Khoái Châu, Hưng Yên), xây dựng căn cứ và tiếp tục lãnh đạo nhân dân kháng chiến.
- Năm 550, sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục xưng vương (Triệu Việt Vương).
Tại vì:
- Triệu Quang Phục là người vùng Chu Diên, rất thông thạo thủy thổ vùng này và cả vùng Giao Châu.
- Ông đã phát hiện những ưu điểm của vùng Dạ Trạch (đầm lầy, rộng mênh mông, lau sậy um tùm...) rất lợi hại cho cuộc chiến tranh du kích và phát triển lực lượng để tiếp tục kháng chiến chống quân Lương xâm lược.