2. THÔNG HIỂU (6 câu)
Câu 1. Trình bày về quá trình dinh dưỡng ở động vật?
Câu 2. Phân tích hình thức tiêu hóa ở động vật chưa có hệ thống tiêu hóa?
Câu 3. Phân tích hình thức tiêu hóa ở thủy tức?
Câu 4. Phân tích hình thức tiêu hóa ở động vật có ống tiêu hóa?
Câu 5. Trình bày quá trình tiêu hóa ở người?
Câu 6. Cách xây dựng một chế độ ăn hợp lý?
Bài Làm:
Câu 1.
Quá trình dinh dưỡng gồm các giai đoạn:
– Lấy thức ăn: động vật có thể lấy thức ăn từ môi trường sống theo kiểu lọc, hút và ăn thức ăn rắn.
– Tiêu hoá thức ăn: là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có kích thước lớn, cấu tạo phức tạp thành các phân tử nhỏ, đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.
– Hấp thu: là quá trình các chất dinh dưỡng từ cơ quan tiêu hoá di chuyển vào cơ thể.
– Đồng hoá: sau khi được hấp thu, các chất dinh dưỡng được hệ tuần hoàn vận chuyển đến các tế bào trong cơ thể và được đồng hoá thành các chất hữu cơ phức tạp, tạo nên cấu trúc mô, cơ quan của cơ thể, tích luỹ năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống.
– Thải chất cặn bã: thức ăn không tiêu hoá được và không hấp thu bị thải ra khỏi cơ thể dưới dạng phân.
Câu 2.
Có một số động vật không có hệ thống tiêu hóa phức tạp như các loài vi khuẩn, động vật thủy sinh, động vật giun đất, tuy nhiên hình thức tiêu hóa của chúng tương đối đơn giản.
- Vi khuẩn: Vi khuẩn không có hệ thống tiêu hóa theo nghĩa truyền thống, thay vào đó chúng sử dụng các enzyme để phân huỷ các chất hữu cơ trong môi trường xung quanh chúng. Sau đó, chúng hấp thụ các chất dinh dưỡng đã được phân huỷ vào bên trong tế bào của chúng.
- Động vật thủy sinh: Động vật như nhện nước và giun đất sống trong nước và thực hiện việc tiêu hóa bằng cách phân giải thức ăn bằng enzyme. Các chất dinh dưỡng sau đó được hấp thụ vào bên trong tế bào của chúng thông qua quá trình hô hấp và trao đổi khí.
- Động vật giun đất: Động vật giun đất tiêu hóa bằng cách nuốt thức ăn vào bụng và phân giải chúng bằng các enzyme. Chất dinh dưỡng sau đó được hấp thụ vào bên trong cơ thể thông qua các màng tế bào.
Câu 3.
- Các loài ruột khoang và giun dẹp có túi tiêu hóa.
- Túi tiêu hóa hình túi và được hình thành từ nhiều tế bào. Túi tiêu hóa có một lỗ thông duy nhất vừa làm chức năng của miệng vừa làm chức năng của hậu môn.
- Trong túi tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa nội bào và ngoại bào. Nhờ các tế bào thành túi tiêu hóa tiết ra các enzim để tiêu hóa hóa học thức ăn. Sau đó, thức ăn đang tiêu hóa dang dở sẽ được tiếp tục tiêu hóa nội bào trong tế bào của thành túi tiêu hóa.
Câu 4.
– Tiêu hoá cơ học: là các động tác như cắn, xé, nhai, nghiền thức ăn của miệng; sự co bóp của dạ dày; các nhu động ruột làm cho thức ăn được phân nhỏ, thấm đều với dịch tiêu hoá vừa tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiêu hoá hoá học thức ăn, vừa vận chuyển thức ăn đi dọc theo ống tiêu hoá.
– Tiêu hoá hoá học: là tác động của các enzyme để phân giải các hợp chất hữu cơ phức tạp trong thức ăn thành những hợp chất đơn giản để cơ thể có thể hấp thụ.
– Tiêu hoá vi sinh vật: là nhờ các tác động của vi sinh vật hữu ích có trong dạ hoặc ruột để tiêu hoá thức ăn.
– Ở động vật ăn thực vật nhai lại, thức ăn từ miệng đi đến thực quản và dạ dày. Dạ dày của động vật nhai lại được chia làm bốn ngăn: dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế. Thức ăn được tiêu hoá cơ học và tiêu hoá vi sinh vật tại dạ cỏ, sau đó được tiêu hoá hoá học tại dạ múi khế và ruột.
Câu 5.
* Quá trình tiêu hóa ở người bao gồm nhiều bước khác nhau và diễn ra trong các cơ quan tiêu hóa khác nhau trong hệ thống tiêu hóa.
- Bước 1: Tiêu hóa ở miệng
Trước khi thức ăn đến dạ dày, quá trình tiền tiêu hóa bắt đầu ở miệng, khi chúng ta nhai thức ăn và đưa vào miệng. Nhai giúp phân mảnh thức ăn và trộn với nước bọt, làm ẩm thức ăn và chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa. Ngoài ra, enzyme amylase có trong nước bọt miệng đã bắt đầu phá vỡ tinh bột trong thức ăn.
- Bước 2: Dạ dày
Sau khi thức ăn được nhai, nó sẽ đi xuống dạ dày. Dạ dày là một bộ phận của hệ tiêu hóa, nơi thức ăn được lưu trữ và trộn đều với acid clohydric và enzyme pepsin để phân hủy protein. Quá trình này tạo ra một hỗn hợp thức ăn và chất lỏng được gọi là dịch tiêu hoá.
- Bước 3: Ruột non
Ở đây amino axit và acid béo được hấp thu vào máu thông qua thành ruột non. Trong quá trình này, các enzyme khác nhau, như protease, amylase và lipase, được tiết ra từ tuyến tiêu hóa như tuyến tụy, gan và tuyến nước bọt để giúp phân hủy và tiêu hóa thức ăn.
- Bước 4: Ruột già
Những chất không được hấp thu tiếp tục di chuyển qua ruột già. Đó là nơi các chất bị thải ra khỏi cơ thể dưới dạng phân. Phân bao gồm chất thải như chất xơ, các chất không hấp thu được và vi khuẩn. Nó rồi được đẩy qua đường hậu môn và được bài tiết khỏi cơ thể.
Câu 6.
Để xây dựng một chế độ ăn hợp lý, bạn có thể thực hiện các bước sau:
- Định rõ mục tiêu: Mục tiêu có thể là giảm cân, tăng cơ bắp, cải thiện sức khỏe chung, hoặc bất kỳ mục tiêu nào khác liên quan đến dinh dưỡng.
- Tìm hiểu về dinh dưỡng: Bạn cũng cần tìm hiểu về lượng calo cần thiết cho cơ thể và các nguồn dinh dưỡng tốt nhất.
- Thực hiện các phân tích cơ thể: Những thông tin này sẽ giúp bạn xác định nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể để có thể xây dựng chế độ ăn phù hợp.
- Lập kế hoạch ăn uống: Lựa chọn các thực phẩm tốt cho sức khỏe và cân bằng lượng calo và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
- Theo dõi và đánh giá: Bạn cần theo dõi các thay đổi về cân nặng, khối lượng cơ bắp và mỡ cơ thể để đánh giá hiệu quả của chế độ ăn uống để điều chỉnh chế độ ăn uống để đạt được kết quả tốt nhất.