Viết công thức phân tử của a) propene b) 2 - methylbut - 1 - ene c) but - 1 - yne d) cis - but - 2 - ene

MỞ ĐẦU

Trái cây chín sinh ra ethylene và ethylene sinh ra tiếp tục kích thích trái cây xung quanh nhanh chín. Do vậy để những trái xang bên cạnh các trái chín cũng là cách để các trái xanh nhanh chín hơn.

Ethylene  là một trong các hydrocarbon không no. Hydrocarbon không no là gì? Chúng có cấu tạo, tính chất và ứng dụng trong những lĩnh vực nào?

Xem lời giải

1. KHÁI NIỆM VỀ ALKENE VÀ ALKYNE

Tìm hiểu khái niệm alkene và alkyne

Thảo luận 1. So sánh đặc điểm cấu tạo của các phân tử alkene, alkyne và alkane. 

Xem lời giải

Tìm hiểu đặc điểm liên kết hình dạng phân tử của ethylene và acetylene

Thảo luận 2. Giải thích tại sao trong các phân tử alkene, alkyne và alkane có cùng số nguyên tử carbon thì số nguyên từ hydrogen lại giảm dần 

Xem lời giải

2. DANH PHÁP ALKENE VÀ ALKYNE

Tìm hiểu cách gọi tên alkene và alkyne theo danh pháp thay thế

Thảo luận 3. Viết công thức cấu tạo các alkene và alkyne sau

a) but - 2 - ene

b) 2-methylpropene

c) pent - 2- yne

Xem lời giải

Thảo luận 4. Hãy nhận xét cách đánh số nguyên tử Carbon trên mạch chính của phân tử alkene và alkyne.

Xem lời giải

3. ĐỒNG PHÂN HÌNH HỌC

Tìm hiểu khái niệm và xác định đồng phân hình học

Thảo luận 5. Vì sao các alkyne không có đồng phân hình học?

Xem lời giải

Thảo luận 6. Nêu điều kiện để một alkene có đồng phân hình học

Xem lời giải

Luyện tập. Viết công thức các đồng phân hình học của pent - 2 - ene và gọi tên các đồng phân hình học

Xem lời giải

4. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Tìm hiểu tính chất vật lý của alkene và alkyne 

Thảo luận 7. Vì sao nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi của các alkene, alkyne tăng dần khi số nguyên tử carbon trong phân tử tăng 

Xem lời giải

5. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC

Tìm hiểu tính chất hóa học của alkene và alkyne

1. Phản ứng cộng

a) Cộng hydrogen

Thảo luận 8. Khi tham gia phản ứng cộng hydrogen liên kết nào trong phân tử alkene, alkyne bị phá vỡ. Giải thích.

Xem lời giải

b) Cộng halogen

Thảo luận 9. Tại sao phải dẫn khí đi qua ống nghiệm có nhánh đựng dung dịch NaOH trong thí nghiệm 1 (hình 13.5)

Xem lời giải

Thảo luận 10. Viết phương trình hóa học của phản ứng điều chế và thử tính chất C₂H₄ trong thí nghiệm 1 

Xem lời giải

Thảo luận 11. Viết phương trình hóa học của phản ứng điều chế C₂H₂ trong phòng thí nghiệm 2

Xem lời giải

Thảo luận 12. Nhận xét và giải thích sự biến đổi màu sắc của nước bromine trong 2 thí nghiệm

Xem lời giải

c) Cộng hydrogen halide

Thảo luận 13. Bên cạnh sản phẩm chính 1,1 - dibromoethane phản ứng giữa bromoethane và HBr còn tạo sản phẩm phụ nào?

Xem lời giải

d) Cộng nước (hydrate hoá)

Thảo luận 14. Propyne phản ứng với nước trong điều kiện tương tự như acetylene. Viết phương trình phản ứng minh họa.

Xem lời giải

2. Phản ứng trùng hợp

3. Phản ứng oxi hóa

Thảo luận 15. Nhận xét sự biến đổi màu sắc của dung dịch KMnO₄ trong hai thí nghiệm. Ống nghiệm nào thu được dung dịch trong suốt sau thí nghiệm. Giải thích

Xem lời giải

Thảo luận 16. Propylene cũng bị oxi hóa bởi dung dịch thuốc tím tương tự như ethylene. Viết phương trình hóa học của phản ứng

Xem lời giải

Thảo luận 17. Hãy so sánh lượng nhiệt tỏa ra nếu đốt cháy C₂H₄ và C₂H₂ với cùng số mol bằng nhau 

Xem lời giải

4. Phản ứng riêng của alk - 1 - yne

Thảo luận 18. Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa alkyne có nguyên tử hydrogen linh động, phân tử chứa 4 nguyên tử Carbon với dung dịch AgNO₃ trong ammonia

Xem lời giải

Luyện tập. Trình bày bài phương pháp hóa học để phân biệt but - 1 - yne và but - 2 - yne

Xem lời giải

6. ỨNG DỤNG VÀ CÁCH ĐIỀU CHÊ ALKENE, ALKYNE

Tìm hiểu ứng dụng của alkene, alkyne

Thảo luận 19. Tại sao acetylene được dùng làm nhiên liệu trong đèn xì oxy - acetylene mà không dùng ethylene

Xem lời giải

Tìm hiểu phương pháp điều chế alkene và alkyne

Vận dụng. Vì sao không được dùng nước dập tắt đám cháy có mặt đất đèn (có thành phần chính là CaC₂)

Xem lời giải

BÀI TẬP

Bài tập 1. Viết công thức cấu tạo và gọi tên các alkene, alkyne có 4 nguyên tử Carbon. Trong phân tử alkene nào có đồng phân hình học? Gọi tên các đồng phân hình học đó.

Xem lời giải

Bài tập 3. Viết công thức cấu tạo sản phẩm chính của các phản ứng sau:

a) 2 - methylbut - 2 - en tác dụng với hydrogen chloride.

b) but - 1 - yne tác dụng với nước có xúc tác Hg$^{2+}$ ở 80$^{o}C$

Xem lời giải