Luyện tập: Từ Bảng 5.1, em hãy cho biết khi xà phòng hoá hoàn toàn một khối lượng dầu dừa và mỡ lợn như nhau, loại dầu nào tốn nhiều kiềm hơn? Vì sao?
Bài Làm:
Khi xà phòng hoá hoàn toàn một khối lượng dầu dừa và mỡ lợn như nhau, loại dầu dầu dừa tốn nhiều kiềm hơn. Vì chỉ số xà phòng hoá của dầu dừa cao hơn mỡ lợn.
Trong: Giải Chuyên đề Hoá học 11 Chân trời bài 5 Chuyển hoá chất béo thành xà phòng
Em đã bao giờ rửa sạch tay dính dầu, mỡ chỉ với nước chưa? Tại sao phải dùng xà phòng hoặc các chất giặt rửa khác để làm sạch dầu mỡ.
Làm thế nào để điều chế xà phòng từ nguyên liệu là các chất béo có sẵn trong đời sống?
Tìm hiểu khái niệm xà phòng
Thảo luận 1. Lauric acid (C11H23COOH) là một trong các acid béo cấu thành phân tử dầu dừa. Viết công thức các loại xà phòng thu được từ acid béo trên.
Vận dụng. Từ xa xưa khi chưa xuất hiện xà phòng, con người đã biết sử dụng một số nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên để làm sạch trong tắm gội, giặt giũ. Em hãy nêu một số ví dụ minh hoạ.
Tìm hiểu phản ứng xà phòng hoá
Thảo luận 2. Có thể thay dầu ăn trong sản xuất xà phòng bằng dầu nhớt bôi trơn máy được không? Giải thích.
Thảo luận 3. Cho biết chỉ số xà phòng hoá của dầu dừa và dầu phộng từ Bảng 5.1.
Bảng 5.1. Chỉ số xà phòng hoá của một số chất béo
| Chất béo | Lượng KOH (mg) cần để xà phòng hoá hoàn toàn 1 gam chất béo |
| Dầu dừa | 257 |
| Dầu cọ | 199 |
| Dầu phộng | 192 |
| Dầu mè | 188 |
| Chất béo | Lượng KOH (mg) cần để xà phòng hoá hoàn toàn 1 gam chất béo |
| Dầu olive | 188 |
| Mỡ vịt | 194 |
| Mỡ gà | 195 |
| Mỡ lợn | 19 |
Tìm hiểu các nguồn chất béo trong tự nhiên
Thảo luận 4. Chất béo có nguồn gốc thực vật gọi là gì? Chất béo có nguồn gốc động vật gọi là gì? Cho các ví dụ
Thực hành thí nghiệm điều chế xà phòng
Thảo luận 5. Vì sao người ta không điều chế xà phòng từ phản ứng trung hoà giữa acid béo với NaOH hay KOH?
Thảo luận 6. Hãy nêu những tác hại của việc thải loại dầu ăn đã qua sử dụng ra môi trường. Em có đề xuất gì để tận dụng dầu ăn đã qua sử dụng
Thảo luận 7. Em hãy trình bày một bản báo cáo thực hành thí nghiệm điều chế xà phòng
Bài tập 1. Lượng NaOH cần dùng trong một thí nghiệm điều chế xà phòng là 60 gam. Nếu thay NaOH bằng KOH thì khối lượng KOH cần dùng là bao nhiêu?
Bài tập 2. Một nhóm học sinh tiến hành thí nghiệm điều chế xà phòng từ nguyên liệu
ban đầu là NaOH và mỡ lợn. Dựa vào Bảng 5.1, nếu nhóm đã dùng 500 gam mỡ lợn thì lượng NaOH cần lấy để xà phòng hoá hoàn toàn lượng mỡ lợn trên là bao nhiêu?
Xem thêm các bài Giải chuyên đề hóa học 11 chân trời sáng tạo được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 11 giúp bạn học tốt hơn.
Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 11, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 11 giúp bạn học tốt hơn.