HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN
Câu hỏi 1: Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Trả lời:
Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ.
Câu hỏi 2: Để miêu tả bức tranh sống động của mùa đông, tác giả đã dùng những hình ảnh và các biện pháp tu từ nghệ thuật nào?
Trả lời:
- Những hình ảnh sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa:
+ Mặt trời "trốn".
+ Cây :khoác tấm áo nâu".
+ "Áo" trời xanh ngắt.
+ Se sẻ "giấu tiếng hát", "núp sâu trong mái nhà".
+ "Chị" ong chăm chỉ.
+ Màn sương "ôm dáng mẹ".
+ Khói lên trời "đung đưa".
- Những hình ảnh sử dụng biện pháp tu từ so sánh:
+ Sương mờ - bảng lảng.
+ Chiếc áo choàng màu đỏ - đốm nắng đang trôi.
- Những hình ảnh sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ:
+ Chợ xa, chiếc áo choàng - hình ảnh người mẹ
+ Giọt nắng hồng.
Câu hỏi 3: Vì sao khi sáng tác thơ, văn, cần sử dụng biện pháp nhân hóa, so sánh để miêu tả sự vật, hiện tượng?
Trả lời:
Khi sáng tác thơ, văn, cần sử dụng biện pháp nhân hóa, so sánh để miêu tả sự vật, hiện tượng, bởi vì người đọc sẽ thấy được cái hay, cái đẹp chứa đựng trong từng cách so sánh, nhân hóa một sự vật, hiện tượng. Đồng thời, giúp các câu thơ, văn trở nên gợi hình, gợi cảm và sinh động hơn.
Câu hỏi 4: Làm thơ không phải chỉ miêu tả sự vật hiện tượng mà còn phải thể hiện cảm xúc và cách nhìn mới lạ, thú vị về cuộc sống. Hai khổ thơ cuối có thể hiện đặc điểm đó không?
Trả lời:
Hai khổ thơ cuối có thể hiện đặc điểm về thể hiện cảm xúc và cách nhìn mới lạ, thú vị về cuộc sống thông qua hình ảnh người mẹ với những liên tưởng thú vị. (chiếc áo choàng màu đỏ như đốm nắng đang trôi, mang theo giọt nắng hồng).
Câu hỏi 5: Trong bài thơ này, tác giả đã sử dụng những loại vần nào?
Trả lời:
Trong bài thơ này, tác giả đã sử dụng vần chân theo các dạng:
- Dạng liên tiếp: (đâu - nâu), (lửa - đưa).
- Dạng giãn cách: (rồi - trôi), (đầy - tay).
Câu hỏi 6: Từ cách viết của tác giả trong bài thơ trên, em học được điều gì về cách làm bài một thơ bốn chữ hoặc năm chữ?
Trả lời:
Để làm bài một thơ bốn chữ hoặc năm chữ, ta cần chú ý những yếu tố sau:
- Bài thơ gồm có các dòng thơ bốn chữ hoặc năm chữ.
- Bài thơ cần có nhịp (2/2 nếu là thơ bốn chứ hoặc 2/2, 3/2 nếu là thơ năm chữ), vần thơ (vần gần nhau hoặc giống nhau).
- Bài thơ cần thể hiện được ý nghĩa của bài, có hình ảnh, mạch cảm xúc và xoay quanh một chủ đề.
- Bài thơ cần sử dụng một số biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ,...
Bài tập & Lời giải
Đề bài: Hãy làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ thể hiện cảm xúc của em về một sự vật, hiện tượng nào đó của thiên nhiên hoặc cuộc sống.