BÀI 1: TRUYỆN TRUYỀN KÌ VÀ TRUYỆN NGẮN HIỆN ĐẠI
VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN SO SÁNH, ĐÁNH GIÁ HAI TÁC PHẨM TRUYỆN
ĐỊNH HƯỚNG
Câu 1: Văn bản lựa chọn cấp độ nào để tiến hành so sánh? Việc so sánh dựa trên những tiêu chí nào?
Soạn rút gọn:
- Văn bản lựa chọn cấp độ mô típ truyện để tiến hành so sánh
- Việc so sánh dựa trên những tiêu chí:
+ Điểm tương đồng: tiêu chí nhân vật, tình cảm giữa hai nhân vật chính, kết thúc tác phẩm
+ Điểm khác biệt: tiêu chí nhân vật, tình cảm giữa hai nhân vật chính, trở ngại của tình yêu, kết thúc
Câu 2: Việc lập bảng có tác dụng gì trong thao tác so sánh? Xác định hai ý chính trong đoạn văn sau bảng. Hai ý này có quan hệ thế nào với những tiêu chí lập bảng ở trên?
Soạn rút gọn:
- Việc lập bảng có tác dụng: dễ dàng nhìn các sự khác biệt, giống nhau giữa các tác phẩm, từ đó phân tích, chứng minh chúng một cách dễ dàng hơn
- Hai ý chính trong đoạn văn sau bảng:
+ Việc tiếp thu, sáng tạo mô típ cốt truyện Trương Chi của tác giả Vũ Trinh
+ Phân tích giá trị nội dung của hai tác phẩm
- Mối quan hệ: sự phân tích, nhận xét được rút ra khi lập bảng so sánh của người viết về mô típ truyện của hai tác phẩm
Câu 3: Những khác biệt nào giữa hai tác phẩm được nêu ra ở văn bản?
Soạn rút gọn:
Những khác biệt giữa hai tác phẩm được nêu ra ở văn bản: nhân vật, tình cảm giữa hai nhân vật chính, trở ngại tình yêu và kết thúc.
Câu 4: Văn bản trên có đảm bảo các yêu cầu của một bài so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện không? Vì sao?
Soạn rút gọn:
- Văn bản trên đã đảm bảo các yêu cầu một bài so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện
- Vì văn bản có đầy đủ nội dung của một bài so sánh, đánh giá hai tác phẩm:
+ Đưa ra đối tượng và phạm vi so sánh
+ Chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt của hai tác phẩm và rút ra nhận xét, đánh giá của bản thân.
THỰC HÀNH
Câu hỏi: So sánh yếu tố kì ảo trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” của Nguyễn Dữ với yếu tố kì ảo trong truyện cổ tích “Thạch Sanh”
Soạn rút gọn:
- Yếu tố kì ảo đều được sử dụng một cách sáng tạo để tạo nên những câu chuyện hấp dẫn và đầy ý nghĩa.
- Cả hai tác phẩm có nhiều điểm tương đồng:
+ Đều xuất hiện những nhân vật kì ảo, không có thật.
+ Sự tương đồng còn thể hiện trong mô típ của cả hai tác phẩm
- Những điểm khác biệt:
+ Sự xuất hiện của hai nhân vật chính trong hai tác phẩm
+ Việc kết thúc truyện
+ Về giá trị của tác phẩm, "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" đề cao sự can đảm, mạnh mẽ thì Thạch Sanh đề cao triết lí sống “Ở hiền gặp lành”, kẻ ác chịu báo ứng.