Quan sát hình 40.9 và cho biết vì sao các vận động viên đua xe thường cúi khom thân người gần như song song với mặt đường

1. Khái niệm lực má sát

• Lực cản trở khi tủ gỗ chuyển động trên mặt bàn là lực tiếp xúc hay lực không tiếp xúc?
• Khi kéo khối gỗ trượt đều trong hai trường hợp hình 40.1 và 40.2, tại sao giá trị đo được của lực kế lại khác nhau?

• Dựa vào kết quả thí nghiệm và hình 40.1, 40.2, em hãy giải thích về nguyên nhân xuất hiện của lực ma sát
• Lấy ví dụ về lực ma sát trong cuộc sống quanh ta

Xem lời giải

2. Lực ma sát trượt

• Sau khi rời tay khỏi khối gỗ (hình 40.3), khối gỗ chuyển động như thế nào? Tại sao?

• Lấy một ví dụ về lực ma sát trượt trong đời sống

Xem lời giải

3. Lực ma sát nghỉ:

• Trong Thí nghiệm 2, vì sao khi kéo khối gỗ một lực mà nó vẫn nằm yên trên mặt bàn?

Thí nghiệm 2: Tìm hiểu lực ma sát nghỉ

Dụng cụ:

• 1 khối gỗ hình hộp;
• 1 lực kế lò xo GHĐ 5N;
• Mặt phẳng nhẵn nằm ngang.

Tiến hành thí nghiệm:

• Đặt khối gỗ trên mặt phẳng nằm ngang;
• Móc lực kế vào khối gỗ;
• Kéo từ từ lực kế theo phương nằm ngang sao cho trên lực kế đã chỉ một lực nhưng khối gỗ vẫn nằm yên.
• Quan sát và đọc số chỉ của lực kế khi khối gỗ chưa chuyển động.

• Lấy một ví dụ về ma sát nghỉ trong cuộc sống

Xem lời giải

4. Tác dụng và ảnh hưởng của lực ma sát: 

• Lực ma sát có tác dụng như thế nào khi vật chuyển động?
• Khi đi bộ trên mặt đường trơn, điều gì sẽ xảy ra?
• Khi người lái xe bóp phanh, điều gì xảy ra nếu má phanh bị ăn mòn?

• Lấy ví dụ về tác dụng cản trở và thúc đẩy chuyển động của lực ma sát
• Tại sao sau một thời gian sử dụng dép, lốp xe thì chúng đều bị mòn đi
• Hãy nêu hai ví dụ về ảnh hưởng có lợi và có hại của ma sát trong giao thông

Xem lời giải

BÀI TẬP

1. Lực xuất hiện trong trường hợp nào sau đây không phải là lực ma sát?

A. Lực xuất hiện khi bánh xe trượt trên mặt đường.

B. Lực xuất hiện giữa má phanh và vành xe khi phanh xe.

C. Lực của dây cung tác dụng lên mũi tên khi bắn.

D. Lực xuất hiện khi các chi tiết máy cọ xát với nhau.

2. Trường hợp nào sau đây xuất hiện lực ma sát trượt?

A. Một vật nằm yên trên mặt phẳng nghiêng.

B. Khi viết phấn trên bảng,

C. Quyển sách nằm yên trên mặt bàn nằm ngang.

D. Trục ổ bi ở quạt trần đang quay.

3. Tại sao mặt lốp ô tô vận tải phải có khía sâu hơn mặt lốp xe đạp?

4. Quan sát các đồ vật trong nhà và trả lời các câu hỏi sau:

• Tại sao cán dao, cán chổi không để nhẵn bóng?
• Tại sao người ta thường tra dầu mỡ vào các ổ trục xe đạp, ổ khoá và thay dầu xe máy định kì

Xem lời giải