Câu 1: Hãy chỉ ra các tiếng được gieo vần với nhau trong khổ thơ sau. Vần nào là vần chân? Vần nào là vần lưng?
Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng
À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon
À ơi này cái trăng tròn
À ơi này cái trăng còn nằm nôi...
Trả lời:
- Các tiếng được gieo vần trong bài: dàng- vàng, ngon - tròn, tròn - còn
- dàng - vàng; tròn - còn là vần lưng
- ngon - tròn là vần lưng
Câu 2: Chỉ ra cách ngắt nhịp phù hợp của khổ thơ sau đây:
Bàn tay mẹ chắn mưa sa
Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng.
Trả lời:
- Cách ngắt nhịp phù hợp: 3/3 ở dòng lục và 3/5 ở dòng bát.
Câu 3: (Câu hỏi 3, SGK) Trong bài thơ, cụm từ “à ơi” được lặp lại nhiều lần. Hãy phân tích tác dụng của sự lặp lại ấy.
Trả lời:
- Trong bài thơ, cụm từ "À ơi" được lặp lại 5 lần.
- Tác dụng: Cụm từ được lặp lại nhiều lần trong bài thơ tạo nhịp điệu êm dịu nhẹ nhàng như lời ru của mẹ. Khiến em liên tưởng đến bàn tay mẹ luôn vuốt ve mái tóc hay xoa đầu trìu mến, bàn tay nhẹ nhàng quạt mát những ngày hè nóng nực, bàn tay ủ ấm những giấc ngủ đêm đông.
Câu 4: (Câu hỏi 4, SGK) “Bàn tay mang phép nhiệm mầu / Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi.”. Em có đồng ý với tác giả không? Vì sao?
Trả lời:
- Em đồng ý với ý kiến của tác giả. Những lam lũ vất vả của cuộc đời mẹ gánh hết để con có được tuổi thơ yên bình. Nhưng có lẽ chỉ như vậy thì chưa đủ. Chất liệu để tạo nên "phép nhiệm mầu" cho bàn tay mẹ còn có tình yêu thương vô bờ bến. Đã chẳng có câu chuyện bà mẹ vượt mọi khó khăn đi tìm cả thần chết để đòi lại con mình đó thôi. Vì tình yêu thương với đứa con bé bỏng người mẹ có thể vượt qua mọi khó khăn thử thách. Và cũng từ đó bàn tay mẹ có "phép nhiệm mầu"
Câu 5: (Câu hỏi 5, SGK) Hình ảnh “bàn tay mẹ” trong bài thơ tượng trưng cho điều gì?
Trả lời:
- Hình ảnh "bàn tay mẹ" trong bài thơ tượng trung cho tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ, tạo động lực và sức mạnh để người mẹ có thể tạo nên mọi thứ.
Câu 6: Hãy thiết kế một tấm bưu thiếp và ghi những lời em muốn dành tặng mẹ sau khi học xong bài thơ À ơi tay mẹ.
Trả lời:
Mẫu tham khảo :
Câu 7: Đọc bài thơ Tóc của mẹ tôi (Phan Thị Thanh Nhàn), chỉ ra những điểm giống nhau giữa bài thơ này và bài thơ À ơi tay mẹ (Bình Nguyên).
TÓC CỦA MẸ TÔI
Mẹ tôi hong tóc buổi chiều
Quay quay bụi nước bay theo gió đồng
Tóc dài mẹ xoã sau lưng
Bao nhiêu sợi bạc chen cùng sợi đen.
Tóc sâu của mẹ, tôi tìm
Ngón tay lần giữa ấm mềm yêu thương
Bao nhiêu sợi bạc màu sương
Bấy nhiêu lần mẹ lo buồn vì tôi.
Con ngoan rồi đấy mẹ ơi
Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh.
(Phan Thị Thanh Nhàn, Con muốn mặc áo đỏ đi chơi, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2016)
Trả lời:
Những điểm giống nhau là :
- Hai bài bài thơ đều viết theo thể lục bát.
- Hai bài thơ cùng viết về đề tài người mẹ.
- Hai tác phẩm cùng thể hiện một cách rõ ràng tình cảm sâu nặng, lòng biết ơn của người con đối với mẹ.