A. Hoạt động cơ bản
1. Chơi trò chơi “Điền số thích hợp vào chỗ chấm”.
2. Đọc kĩ và nghe thầy/ cô giáo hướng dẫn: (sgk)
3. Viết tiếp vào chỗ chấm cho thích hợp:
Trả lời:
a) Có 3000kg gạo được chia đều cho các bao. Xét quan hệ giữa số bao gạo và số kg gạo trong mỗi bao.
|
Số gạo trong mỗi bao |
25kg |
50kg |
75kg |
100kg |
|
Số bao gạo |
120 bao |
60 bao |
40 bao |
30 bao |
Nhận xét:
Tổng khối lượng gạo không đổi (là 3000kg), được chia đều vào các bao.
- Số kg gạo trong mỗi bao gấp lên (giảm đi) 2 lần, 3 lần, 4 lần… thì số bao gạo giảm đi (gấp lên) 2 lần, 3 lần, 4 lần…
- Số kg gạo trong mỗi bao gấp lên (giảm đi) bao nhiêu lần thì số bao gạo giảm đi (gấp lên) giảm đi bấy nhiêu lần.
- Ta nói: Số kg gạo trong mỗi bao và số bao gạo là hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau.
b) Để hoàn thành kế hoạch, một xưởng đồ gỗ phải làm việc trong 30 ngày, mỗi ngày đóng được 12 cái bàn. Nếu số bàn đóng trong mỗi ngày thay đổi thì số ngày làm việc để hoàn thành kế hoạch cũng sẽ thay đổi. Xét quan hệ giữa số bàn đóng trong một ngày với số ngày làm việc để hoàn thành kế hoạch.
| Số bàn đóng trrong một ngày (cái) | 6 | 12 | 24 | 36 |
| Số ngày làm xong công việc (ngày) | 60 | 30 | 15 | 10 |
Nhận xét :
Kế hoạch cố định (lượng công việc không đổi). Tổng số bàn phải đóng là 360 cái.
- Số bàn đóng được mỗi ngày gấp lên bao nhiêu lần thì số ngày làm xong công việc giảm đi bấy nhiêu lần.
- Số bàn đóng được mỗi ngày giảm đi bao nhiêu lần thì số ngày làm xong công việc gấp lên bấy nhiêu lần.
- Ta nói : Số bàn đóng được mỗi ngày và số ngày làm xong công việc và là hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau.
c) Bác Hoàng dự kiến làm một mảnh vườn trồng rau hình chữ nhật có diện tích 1800m2. Hãy xét quan hệ giữa chiều dài và chiều rộng của mảnh vườn đó.
| Chiều rộng | 10m | 20m | 30m | 40m |
| Chiều dài | 180m | 90m | 60m | 45m |
Nhận xét :
Diện tích của mảnh vườn hình chữ nhật cố định (bằng 1800m2).
- Nếu chiều rộng của mảnh vườn gấp lên bao nhiêu lần thì chiều dài của mảnh vườn giảm đi bấy nhiêu lần.
- Nếu chiều rộng của mảnh vườn giảm đi bao nhiêu lần thì chiều dài của mảnh vườn gấp lên bấy nhiêu lần.
- Ta nói : Chiều rộng và chiều dài của mảnh vườn (có diện tích không đổi) là hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau.
4. Đọc kĩ và nghe thầy/ cô giáo hướng dẫn (sgk)
5. Viết tiếp vào chỗ chấm để hoàn thiện bài giải của bài toán sau:
Bài toán: Muốn đắp xong một nền nhà trong 4 ngày thì cần 7 người. Hỏi nếu muốn đắp xong nền nhà đó trong 2 ngày thì cần bao nhiêu người? (Mức làm việc của mỗi người như nhau).
Trả lời:
|
Cách 1: Muốn đắp xong nền nhà trong 1 ngày thì cần số người là: 4 x 7 = 28 (người) Số người cần có để đắp xong nền nhà trong 2 ngày là: 28 : 2 = 14 (người) Đáp số: 14 người |
Cách 2: 4 ngày gấp 2 ngày số lần là: 4 : 2 = 2 (lần) Số người cần có để đắp xong nền nhà trong hai ngày là: 7 x 2 = 14 (người) Đáp số: 14 người |
B. Hoạt động thực hành
Câu 1: Trang 33 VNEN toán 5 tập 1
Để lát xong một cái sân gạch trong 12 ngày cần 2 thợ xây. Hỏi nếu muốn lát xong cái sân đó trong ba ngày thì cần bao nhiêu thợ xây?
(mức làm việc của mỗi người như nhau).
Xem lời giải
Câu 2: Trang 33 VNEN toán 5 tập 1
Để chuyển hết gạo trên tàu vào kho trong 8 giờ cần 15 công nhân. Hỏi muốn chuyển hết gạo trên tàu vào kho trong hai giờ thì cần bao nhiêu công nhân? (Mức làm việc của mỗi người như nhau).
Xem lời giải
Câu 3: Trang 33 VNEN toán 5 tập 1
Nếu có 10 người thì làm xong một công việc trong 7 ngày. Hỏi muốn làm xong công việc đó trong 5 ngày thì cần bao nhiêu người? (mức làm việc của mỗi người như nhau).
Xem lời giải
C. Hoạt động ứng dụng
Em hãy nêu 1 ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ thuận và 1 ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ nghịch.