I. LÝ THUYẾT
Thuật ngữ
- Thuật ngữ là từ, ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản thông tin thuộc lĩnh vực khoa học, công nghệ và văn bản nghị luận.
- Đặc điểm của thuật ngữ:
+ Trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
+ Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
- Chức năng của thuật ngữ: Thuật ngữ được dùng để biểu lộ các khái niệm khoa học, công nghệ.
II. HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP
Bài tập 1
Có nhiều lí do để xem “quy tắc” “luật lệ” là thuật ngữ, nhưng sẽ thuyết phục hơn nếu đặt các từ ngữ này vào một ngữ cảnh cụ thể.
Ví dụ: trong VB Phòng tránh đuối nước (Ngữ văn 7, tập 1, tr. 109-111) nêu lên nhiều quy tắc phòng tránh đuối nước cần tuân thủ. “Quy tắc” trong VB này là thuật ngữ. Trong văn bản bộ Luật an toàn giao thông đường bộ mà Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam ban hành, “luật lệ”, “luật” là thuật ngữ.
Bài tập 2
Trong mục 2 của văn bản Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học, “từ khóa”, “câu chủ đề” là thuật ngữ. Vì những từ ngữ này biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ
=> Vũ Bằng đã triển khai vấn đề từ nhỏ đến lớn, từ cụ thể đến khái quát. VB cũng có thể được sắp xếp lại, đi từ khái quát đến cụ thể, mạch logic vẫn được đảm bảo, nhưng mạch cảm xúc sẽ không được mượt mà hấp dẫn như cách sắp xếp ban đầu.
Bài tập 3
|
Phần văn bản |
Thuật ngữ được sử dụng |
|
A. Lập ra quy tắc ghi chép: chia rõ các phần |
từ khóa, kí hiệu, dấu ngoặc kép... |
|
B. Học cách tìm nội dung chính |
từ khóa, chủ đề, câu chủ đề, sơ đồ... |
Bài tập 4
|
Phần văn bản |
Thuật ngữ được sử dụng |
|
1. Sử dụng một cây bút chì làm vật dẫn |
tốc độ đọc, hình minh họa... |
|
2. Tìm kiếm những ý chính và các từ khóa |
từ khóa, ý chính, ý phụ... |
|
3. Mở rộng tầm mắt để đọc được một cụm 5-7 chữ |
tầm mắt, chữ, hình minh họa, tốc độ đọc... |
|
4. Tập nghe nhạc nhịp độ nhanh trong lúc đọc khi bạn có một không gian riêng |
tốc độ đọc, não, mắt... |
|
5. Đọc phần tóm tắt cuối chương trước |
tóm tắt, chương, thông tin |
|
6. Liên tục thúc đẩy và thử thách khả năng của bạn |
vận động viên, cơ bắp, kĩ thuẩ, hệ thống thần kinh, não bộ... |