Câu hỏi 3. Nêu tác giả, tác phẩm của bài Bồng chanh đỏ
Bài Làm:
1. Tác giả Đỗ Chu
a. Tiểu sử
- Chu Bá Bình, được biết đến với bút danh Đỗ Chu, sinh năm 1944 tại tỉnh Bắc Giang.
- Ông tốt nghiệp cấp III tại trường Hàn Thuyên (Bắc Ninh) vào đầu những năm 1960. Được đăng bài Ao làng trên Tạp chí Văn nghệ Quân đội khi đó, ông tiếp tục theo đuổi đam mê văn chương và tham gia khóa II trường bồi dưỡng viết văn của Hội Nhà văn Việt Nam vào năm 1965.
- Năm 1966, trong trại viết văn của Bộ Tư lệnh Phòng không Không quân về các gương điển hình trong chiến đấu chống Mỹ, Đỗ Chu được giao phụ trách viết về liệt sĩ Phan Đăng Cát. Sau đó, ông viết truyện ngắn Phù sa và xuất bản thành cuốn sách cùng tên. Trước đó, ông cũng đã có ba truyện in chung trong tập Hương cỏ mật với hai tác giả khác: Trúc Hà và Văn Ngữ.
- Đỗ Chu từng là lính cao xạ thuộc quân chủng Phòng không - Không quân trong những năm chống Mỹ. Ông bắt đầu viết truyện ngắn từ khi còn là học sinh trường phổ thông trung học Hàn Thuyên (Bắc Ninh). Năm 1975, ông chuyển sang làm việc tại Hội Nhà văn Việt Nam và từng là Trưởng ban Nhà văn Trẻ khóa VI.
b. Đặc điểm sáng tác
- Ông là một nhà văn thành công với thể loại truyện ngắn và bút ký văn học. Đỗ Chu là người được đánh giá cao trong hội văn chương Việt Nam.
- Phần lớn tác phẩm của ông lấy đề tài từ cuộc sống ở các làng quê, đạo lý của con người và phong tục tập quán dân tộc.
- Trong lĩnh vực tuỳ bút ở Việt Nam, tài năng của ông được đánh giá là chỉ sau Nguyễn Tuân.
c. Các tác phẩm và giải thưởng tiêu biểu
* Tác phẩm nổi bật
- Các sáng tác của ông rất giàu chất thơ, tiêu biểu phải kể đến: Hương cỏ mật (1963), Phù sa (1966), Gió qua thung lũng (1971), Những chân trời của các anh (1990), Chuyên mùa hạ (2010), Chiến sĩ quân bưu,...
* Giải thưởng tiêu biểu
- Giải thưởng cuộc thi truyện ngắn của tạp chí Văn nghệ quân đội năm 1963.
- Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2002.
- Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật, đợt I năm 2001.
- Giải thưởng ASEAN 2004.
- Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2005.
- Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2012.
2. Tác phẩm
a. Thể loại
Truyện ngắn
b. Hoàn cảnh sáng tác
Văn bản trên được trích từ phần 1, 2, 3 trong tập truyện cùng tên của tác giả Đỗ Chu.
c. Tóm tắt tác phẩm
Truyện Bồng chanh đỏ của nhà văn Đỗ Chu kể về những kỉ niệm thời thơ ấu của anh em Hiền và Hoàn cùng đôi chim Bồng chanh đỏ. Bắt đầu bằng bức thư Hiền gửi Hoàn khi đi đóng quân ở dãy Trường Sơn và sau đó là những hồi tưởng của cả hai anh em về đôi bồng chanh đỏ mà mình gặp khi còn nhỏ. Hiền là một người mê chim và có kiến thức rất sâu rộng về các loài chim nên có sở thích tìm và bắt nuôi những chú chim lạ, sở thích này của Hiền đã ảnh hưởng tới em trai là Hoàn nên Hoàn cũng thường đi theo anh để ngắm và bắt chim. Một ngày nọ, hai anh em tìm thấy một đôi chim bồng chanh đỏ sống ở đầm sen ở làng. Vì quá yêu thích nên ngày nào hai anh em cũng ra ngắm chúng và xuýt xoa muốn được nuôi chúng, đặc biệt là Hiền. Không thể chờ đợi lâu, một buổi khi trời chập tối sau khi ăn cơm xong Hiền đã rủ em trai ra đầm để bắt đôi bồng chanh đỏ đó. Hai anh em thay nhau thò tay vào trong tổ để bắt chim, khó khăn lắm Hiền mới bắt được một chú, nhưng khi Hoàn đang sung sướng vì bắt được bồng chanh đỏ thì Hiền lại giằng lại con chim vừa bắt và để lại vào tổ, điều này khiến Hoàn không can tâm. Nhưng cuối cùng Hoàn cũng đã hiểu vì sao anh mình lại làm thế, bởi vì tổ của chúng còn có đàn con nhỏ. Nhưng cho đến mãi về sau hai anh em vẫn vô cùng yêu thích đôi bồng chanh đỏ đó và mong muốn nó sẽ sống ở đầm sen của làng mình mãi. Trước khi đi nhập ngũ, Hiền còn trả tự do cho tất cả những chú chim mình nuôi. Có lẽ khi trưởng thành, cậu nhận ra khi yêu thích một cái gì đó phải cho nó có được cuộc sống hạnh phúc đúng nghĩa, chứ không phải là chiếm hữu.