Làm thế nào để biết được vật nào nóng hơn, vật nào lạnh hơn? Có thể làm cho vật nóng lên hay lạnh đi như thế nào?
Bài Làm:
Vật nóng hơn thì có nhiệt độ cao hơn, vật lạnh hơn thì có nhiệt độ thấp hơn.
Nhiệt truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn → để làm cho vật nóng hơn thì chỉ cần lấy vật khác truyền nhiệt sang cho vật, còn để làm vật lạnh đi thì chỉ cần truyền nhiệt từ vật sang cho vật khác.
Trong: Giải Khoa học 4 Kết nối bài 12 Nhiệt độ và sự truyền nhiệt
1. Nóng, lạnh và nhiệt độ
Hoạt động thực hành 1: Thực hiện thí nghiệm chứng tỏ vật nóng hơn thì có nhiệt độ cao hơn, vật lạnh hơn thì có nhiệt độ thấp hơn.
Chuẩn bị: 3 cốc nước, nước đá, nước nóng.
Tiến hành:
- Cho nước đá vào cốc b, rót nước nóng vào cốc c (Hình 1). Hãy cho biết nước ở cốc nào nóng nhất, nước ở cốc nào lạnh nhất?
- Dự đoán nhiệt độ của nước ở cốc nào cao nhất, ở cốc nào thấp nhất.
- Sử dụng nhiệt kế đo nhiệt độ của nước ở mỗi cốc và so sánh kết quả với dự đoán.
Từ kết quả thí nghiệm rút ra nhận xét.
Hoạt động thực hành 2:
- Quan sát hình 2 và cho biết nhiệt kế nào dùng để đo nhiệt độ cơ thể người, nhiệt kế nào dùng để đo nhiệt độ không khí.
- Thảo luận cách sử dụng nhiệt kế đo nhiệt độ cơ thể người và nhiệt độ không khí trong lớp học.
Hoạt động thực hành 3: Thực hành đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế điện tử. Viết kết quả theo đơn vị °C. So sánh nhiệt độ cơ thể em với nhiệt độ cơ thể các bạn và nêu nhận xét.
Hoạt động thực hành 4: Thực hành đo nhiệt độ trong phòng:
- Treo nhiệt kế treo tường ở vị trí ngang tầm mắt.
- Sau vài phút, đọc số chỉ của nhiệt kế, viết kết quả theo đơn vị °C.
- Treo nhiệt kế ở vị trí khác trong phòng, đọc số chỉ của nhiệt kế. Rút ra nhận xét.
Câu hỏi 1: Số chỉ của nhiệt kế cho biết điều gì?
Câu hỏi 2: Làm thế nào biết vật này nóng hơn hay lạnh hơn vật kia?
Câu hỏi 3: Nếu đổ một phần nước nóng ở cốc c (Hình 1c) vào cốc nước nguội (Hình 1a) thì nhiệt độ của nước ở cốc a tăng lên hay giảm đi?
2. Sự truyền nhiệt
Hoạt động thực hành: Thực hiện thí nghiệm tìm hiểu sự truyền nhiệt.
Chuẩn bị: Cốc nước nóng, cốc nước có nước đá, hai thìa kim loại giống nhau.
Tiến hành:
- Dùng hai tay cầm hai thìa kim loại để cảm nhận nhiệt độ.
- Cắm thìa vào mỗi cốc (Hình 4). Sau vài phút, cầm lần lượt vào hai cán thìa. Mô tả cảm giác ở tay em.
- Thìa nào có nhiệt độ cao hơn so với ban đầu? Thìa nào có nhiệt độ thấp hơn so với ban đầu? Vì sao?
Rút ra kết luận từ thí nghiệm.
Câu hỏi 1: Khi chạm vào cốc nước nóng, tay em cảm thấy nóng. Nhiệt truyền từ đâu đến tay em?
Câu hỏi 2: Vì sao khi được đun nấu thì nhiệt độ của thức ăn tăng lên?
Câu hỏi 3: Vì sao vào mùa đông mọi người thích ngồi bên bếp lửa?
Câu hỏi 4: Nêu một số cách khác làm vật nóng lên hay lạnh đi trong cuộc sống.
Vận dụng 1: Đo được nhiệt độ cơ thể của người thân trong gia đình em và nhiệt độ trong phòng.
Vận dụng 2: Làm thay đổi nhiệt độ của cốc nước cần uống: tăng lên hoặc giảm đi.
Xem thêm các bài Giải khoa học 4 kết nối tri thức được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 4 giúp bạn học tốt hơn.
Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 4, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 4 giúp bạn học tốt hơn.