Bài tập & Lời giải
1. Âm thanh và nguồn phát âm thanh
Hoạt động thực hành 1: Thực hiện thí nghiệm
- Rắc một ít vụn giấy (hoặc vụn xốp) lên mặt trống. Gõ vào mặt trống (Hình 1). Quan sát và mô tả chuyển động của các vụn giấy.
- Đặt nhẹ một ngón tay lên mặt trên của trống khi gõ. Ngón tay em có cảm giác thế nào?
Hoạt động thực hành 2: Đặt bàn tay vào cổ như hình 2 và hát một câu hát. Em có nghe thấy âm thanh không? Tay em có cảm giác thế nào? Âm thanh đó phát ra từ đâu?
Xem lời giải
Câu hỏi 1: Hãy cho biết nguồn phát âm thanh ở hai thí nghiệm trên. Khi vật phát ra âm thanh chúng có điểm gì giống nhau?
Xem lời giải
Câu hỏi 2: Nêu ví dụ khác về vật phát ra âm thanh thì rung động.
Xem lời giải
2. Sự lan truyền âm thanh
Hoạt động thực hành: Thực hiện thí nghiệm chứng minh âm thanh truyền được qua chất khí, chất lỏng, chất rắn.
Chuẩn bị: Bình thuỷ tinh chứa nước, đồng hồ báo thức, túi ni-lông phân huỷ sinh học.
Tiến hành:
- Đặt đồng hồ đang đổ chuông trên bàn, em nghe thấy tiếng chuông đồng hồ reo. Âm thanh truyền đến tai em qua chất nào?
- Đưa đồng hồ đang đổ chuông vào túi ni-lông, buộc chặt túi rồi thả vào bình nước (Hình 3). Áp một tai vào thành bình, tại kia được bịt lại. Em có nghe tiếng chuông đồng hồ không? Âm thanh truyền đến tai em qua những chất nào?
Từ kết quả thí nghiệm rút ra nhận xét.
Xem lời giải
Câu hỏi: Nêu một số ví dụ về âm thanh có thể truyền qua chất rắn, chất lỏng, chất khí.
Xem lời giải
3. So sánh độ to của âm thanh khi lại gần hoặc ra xa nguồn âm
Hoạt động thực hành 1: Đặt một chiếc đồng hồ đang hoạt động trên bàn giáo viên.
- Các bạn ngồi ở bàn nào nghe được tiếng tích tắc to nhất, nhỏ nhất?
- Em hãy di chuyển từ bàn đầu xuống dần cuối lớp, lắng nghe tiếng tích tắc để kiểm chứng câu trả lời trên.
Xem lời giải
Hoạt động thực hành 2: Nhà bạn Minh ở gần ga tàu hoả, nhà bạn Hoa ở xa ga hơn. Bạn nào nghe thấy tiếng còi tàu to hơn?
Xem lời giải
Câu hỏi 1: Âm thanh nghe được to hơn hay nhỏ hơn khi di chuyển nguồn âm ra xa?
Xem lời giải
Câu hỏi 2: Nêu ví dụ độ to của âm thanh thay đổi khi lại gần hoặc ra xa nguồn âm.
Xem lời giải
Vận dụng: Làm “Điện thoại dây” như hình 5 và mô tả âm thanh được truyền đi như thế nào.