Mở đầu :
Ta đã biết rằng nếu một vật bị biến đổi chuyên động (có gia tốc) thì phải có lực tác dụng lên nó. Điều này khá dễ hình dung khi ta tác dụng lực lên xe đây thì xe tăng tốc. Khi ngừng đây, xe sẽ chuyên động như thể nào?
Trả lời: Khi ngừng đẩy xe vẫn tiếp tục chuyển động thêm một đoạn rồi mới dừng lại.
I. Định luật I Newton
Câu hỏi 1: Một vật đang chuyển động có cần lực để giữ cho nó tiếp tục chuyển động không?
Trả lời: Một vật đang chuyển động không cần lực để giữ cho nó tiếp tục chuyển động.
Câu hỏi 2: Hãy giải thích vì sao khi xe phanh gấp thì người ngồi trên ô tô bị nghiêng về phía trước và nêu ý nghĩa của việc đeo dây an toàn khi ngồi trên ô tô.
Trả lời: Khi người đang ngồi trên xe và xe đang chuyển động về phía trước thì người có xu hướng đang chuyển động về phía trước cùng xe. Nếu phanh gấp, xe dừng lại nhưng người không kịp dừng lại theo xe. Do đó, theo quán tính người trên xe bị xô về phía trước rất dễ đập đầu mạnh vào vô lăng hoặc đầu xe. Vì vậy việc đeo dây an toàn trên xe là vô cùng cần thiết.
Bài tập & Lời giải
II. Định luật II Newton
Luyện tập 1: Vận dụng mối liên hệ ở phương trình (1) để giải thích các hiện tượng sau:
a) Xe đua thường có khối lượng nhỏ.
b) Người chơi quần vợt muốn bóng chuyển động thật nhanh để ghi điểm thì đánh càng mạnh.
c) Hãy giải thích lí do tốc độ giới hạn quy định cho xe tải thường nhỏ hơn của xe con.
Xem lời giải
Câu hỏi 3: Biểu diễn hợp lực và gia tốc của người nhảy dù khi đang rơi chưa bung dù và khi dù đã bung ra.
Xem lời giải
Luyện tập 2 : Một vật rơi xuống, khi va chạm với mặt đất thì giảm tốc độ đột ngột về không trong khoảng thời gian rất ngắn.
a) Hãy xác định hướng của hợp lực tác dụng lên vật khi va chạm với mặt đất.
b) Hãy giải thích vì sao một cốc thủy tinh nếu rơi xuống đệm cao su thì không bị vỡ như khi rơi xuống mặt sàn cứng. Biết thời gian nếu cốc va chạm với mặt sàn cứng là 0,01 giây, thời gian nếu cốc va chạm với đệm cao su là 0,20 giây.
Xem lời giải
Câu hỏi 4: Hãy biểu diễn cặp lực – phản lực giữa hai cực từ gần nhau của hai nam châm ở hình 3.3.
Xem lời giải
Vận dụng 1: Hãy chỉ ra cặp vật tương tác và hướng của lực tương tác giữa chúng trong các trường hợp sau:
a) Khi đóng đinh, tay ta cảm nhận được lực dội lại.
b) Bóng đập vào tường bị bật ra.
c) Chân ta đạp vào mặt đất để bước đi.
d) Quả bóng bay bơm căng được thả ra khi không buộc kín thì sẽ bay vụt đi.