Câu 1: Dựa vào hình 2.1 trong SGK, hãy hoàn thành bảng dưới đây:
Nhận xét xu hướng tăng dân số châu Âu trong giai đoạn 1950-2020 và giải thích nguyên nhân.
Trả lời:
Giai đoạn |
Số dân tăng thêm |
Số năm |
Số dân tăng trung bình/năm |
1950 - 1970 |
107,6 triệu người |
20 |
5,38 triệu người |
1970 - 1990 |
63,9 triệu người |
20 |
3,19 triệu người |
1990 - 2010 |
15,2 triệu người |
20 |
0,76 triệu người |
2010 - 2020 |
11 triệu người |
10 |
1,1 triệu người |
- Nhận xét và giải thích:
+ Nhận xét: Quy mô dân số châu Âu trong giai đoạn 1950 - 2020 có xu hướng tăng qua các năm: Năm 2020, dân số châu Âu đạt khoảng 747,6 triệu người (chiếm 10% dân số thế giới); Quy mô dân số có xu hướng tăng chậm trong giai đoạn 1990 - 2010 và 2010 - 2020.
- Nhận xét và giải thích sự thay đổi cơ cấu dân số theo nhóm tuổi ở châu Âu trong hai năm trên.
Trả lời:
+ Nhận xét: Tỉ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên ngày càng tăng, năm 1950 chỉ chiếm 8% dân số, năm 2020 chiếm 19% (tăng 11%); Nhóm tuổi từ 15 đến 64 tuổi có sự biến động nhưng không đáng kể; Nhóm tuổi từ 0 - 14 tuổi có xu hướng giảm, năm 1950 chiếm 26% dân số, năm 2020 chỉ còn chiếm 16% dân số (giảm 10%).
+ Giải thích: Do dân số có xu hướng già hoá, gia tăng tự nhiên giảm, tỉ lệ sinh thấp
Câu 3: Dựa vào hình 2.2 trong SGK, hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống (...) trong các câu dưới đây:
- Tỉ lệ nam ……………..... tỉ lệ nữ trong tổng dân số ở châu Âu giai đoạn 1950 - 2020.
- Tỉ lệ nam có xu hướng ..............................
- Tỉ lệ nữ có xu hướng ……………………
Trả lời:
- Tỉ lệ nam thấp hơn tỉ lệ nữ trong tổng dân số ở châu Âu giai đoạn 1950 - 2020.
- Tỉ lệ nam có xu hướng tăng
- Tỉ lệ nữ có xu hướng giảm
Câu 4: Dựa vào hình 2.2 dưới đây, hãy điền từ “nhập cư hoặc “xuất cư vào chỗ trống (...) trong đoạn văn dưới đây cho phù hợp:
<strong><span style="font-size: medium;">Trả lời: </span></strong>
Di cư ở châu Âu diễn ra ngày càng phổ biến. Trong giai đoạn 1950 - 1955, số người di cư nhiều hơn số người nhập cư dẫn đến tỉ suất di cư thuần âm. Từ giai đoạn 1970 - 1975 đến nay, tỉ suất di cư thuần dương và tăng mạnh do số người nhập cư vào châu Âu nhiều hơn di cư.
Câu 5: Dựa vào bảng số liệu dưới đây, hãy vẽ biểu đồ thể hiện số dân thành thị hoặc tỉ lệ dân thành thị ở châu Âu giai đoạn 1950 - 2020 và rút ra nhận xét.
Số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị của châu Âu, giai đoạn 1950 - 2020
Năm |
Số dân thành thị (nghìn người). |
Tỉ lệ dân thành thị (%) |
1950 |
284 085 |
52 |
1970 |
415 016 |
63 |
1990 |
504 665 |
70 |
2010 |
537 673 |
73 |
2020 |
556 684 |
75 |
Trả lời:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét: số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị ở châu Âu ngày càng tăng.
Câu 6: Hãy điền Đúng (Đ) hoặc Sai (S) vào ô ¨ ở cuối các câu dưới đây. Nếu thông tin sai, hãy sửa lại cho đúng.
Trả lời:
1. Quy mô dân số châu Âu xếp thứ tư trong các châu lục trên thế giới. -> Đ
2. Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của châu Âu rất thấp, với - 0,1% năm 2020. -> Đ
3. Tình trạng dân số già ngày càng giảm ở châu Âu. -> S
Sửa lại: Tình trạng dân số già ngày càng tăng ở châu Âu do tỉ lệ sinh giảm và tuổi thọ trung bình tăng.
4. Nhu cầu nhập khẩu lao động ở châu Âu rất ít. -> S
Sửa lại: Nhu cầu nhập khẩu lao động ở châu Âu rất nhiều
5. Tỉ lệ nam thấp hơn tỉ lệ nữ trong tổng số dân ở châu Âu và không có sự thay đổi trong giai đoạn 1950 - 2020. -> S
Sửa lại: Tỉ lệ nam thấp hơn tỉ lệ nữ trong tổng số dân ở châu Âu và có sự thay đổi trong giai đoạn 1950 - 2020
6. Trình độ học vấn cao góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế ở châu Âu. -> Đ
7. Dân cư châu Âu phân bố không đều. -> Đ
8. Di cư ở châu Âu mới diễn ra từ thế kỉ XV. -> Đ
9. Châu Âu tiếp nhận số lượng người di cư lớn thứ hai thế giới. -> Đ
10. Châu Âu có mức độ đô thị hoá thấp -> S
Sửa lại: Châu Âu có mức độ đô thị hoá cao.
11. 75% dân cư châu Âu sống ở đô thị. -> Đ
12. Châu Âu có mạng lưới đô thị rộng khắp, các đô thị vệ tinh xuất hiện ngày càng nhiều. -> Đ
13. Châu Âu có nhiều thành phố đông dân và hiện đại. -> Đ
14. Đô thị hoá ở châu Âu chủ yếu do nhiều người di cư đến thành phố để làm việc. -> Đ
15. Đô thị hoá ở nông thôn châu Âu ít phát triển. -> S
Sửa lại: Đô thị hoá ở nông thôn châu Âu phát triển.
16. Lối sống văn minh đô thị ít phổ biến trong dân cư châu Âu. -> S
Sửa lại: Lối sống văn minh đô thị phổ biến trong dân cư châu Âu
Bài tập & Lời giải
Câu 1. Một trong những biểu hiện cơ cấu dân số già của châu Âu là
A. tỉ lệ nhóm tuổi dưới 14 cao.
B. tỉ lệ nhóm tuổi trên 65 cao và tăng.
C. tỉ lệ nhóm tuổi dưới 14 tăng nhanh.
D. tỉ lệ nhóm tuổi trên 65 giảm mạnh.
Câu 2. Già hoá dân số đang làm cho châu Âu
A. thiếu hụt lực lượng lao động.
B. khó khăn trong việc giải quyết việc làm.
C. dư thừa nhiều lực lượng lao động.
D. khó nâng cao chất lượng cuộc sống.
Câu 3. Ý nào sau đây đúng với cơ cấu dân số theo giới tính của châu Âu?
A. Tỉ số giới nam nhiều hơn giới nữ.
B. Cơ cấu giới tính cân bằng giữa nam và nữ.
C. Tỉ số giới nữ nhiều hơn giới nam.
D. Chênh lệch rất lớn trong cơ cấu giới tính.
Câu 4. Năm 2019, châu Âu có tỉ lệ nhập học các cấp trong tổng số dân là
A. dưới 73 %.
C. dưới 63 %.
B. trên 93 %.
D. trên 83 %.
Câu 5. Từ giữa thế kỉ XX đến nay, châu Âu tiếp nhận số người di cư quốc tế
A. lớn thứ hai thế giới.
B. lớn nhất thế giới.
C. lớn thứ tư thế giới.
D. lớn thứ ba thế giới.
Câu 6. Ý nào sau đây không đúng với đặc điểm đô thị hoá ở châu Âu?
A. Đô thị hoá diễn ra sớm.
B. Mức độ đô thị hoá cao.
C. Đô thị hoá đang mở rộng.
D. Đô thị hoá không gắn với công nghiệp hoá.
Câu 7. Hãy nêu những hiểu biết của em về vấn đề di cư ở châu Âu (nguyên nhân, tác động của các cuộc di cư).
Câu 8. Quan sát hình sau:
a) Hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Bảng 2. Một số đô thị ở châu Âu phân theo số dân năm 2019
Số dân |
Tên đô thị (thuọc quốc gia) |
Từ 10 triệu người trở lên |
|
Từ 5 đến dưới 10 triệu người |
|
Từ 3 đến dưới 5 triệu người |
|
b) Hãy kể tên các quốc gia ở châu Âu có tỉ lệ dân thành thị từ 80 % trở lên.