Bài tập & Lời giải
I. SỰ PHÁT RA ÂM THANH
Thí nghiệm, thực hành: Tìm hiểu về sự rung động của mặt trống với việc phát ra âm thanh
*Chuẩn bị: Trống; vụn giấy.
*Tiến hành:
- Rắc ít vụn giấy lên mặt trống (hình 2).
CH1. Dự đoán khi gõ trống thì có hiện tượng gì xảy ra với các vụn giấy.
- Gõ trống, nghe âm thanh do trống phát ra và quan sát vụn giấy trên mặt trống.
CH2. So sánh kết quả quan sát được với dự đoán ban đầu của em. Giải thích vì sao có hiện tượng đó.
CH3. Em có nhận xét gì về mối liên quan giữa sự phát ra âm thanh và rung động của mặt trống?
Xem lời giải
Tìm hiểu sự rung động ở cô họng khi nói
Đặt tay vào cô như hình 3.
CH. Khi nói (phát ra âm thanh), tay em có cảm giác gì? Nói với các bạn về cảm giác này.
Xem lời giải
II. ÂM THANH LAN TRUYỀN QUA CHẤT KHÍ, CHẤT RẮN, CHẤT LỎNG
Câu hỏi và thảo luận:
CH1. Khi thầy cô giáo giảng bài, các em nghe được tiếng nói (âm thanh) của thầy cô. Điều này cho thấy âm thanh có lan truyền qua không khí hay không? Khi đó, âm thanh đã lan truyền từ đâu tới đâu?
Xem lời giải
CH2. Lấy thêm ví dụ cho thấy âm thanh lan truyền qua không khí từ nguồn âm tới tai người.
Xem lời giải
Thí nghiệm thực hành: Tìm hiểu sự lan truyền âm thanh qua chắt rắn
- Ở một đầu bàn, một bạn gõ nhẹ tay vào mặt bàn.
- Ở đầu kia của bàn, em áp một tai vào mặt bàn để nghe và bịt tai còn lại.
CH. Em có nghe được âm thanh không? Từ kết quả thực hiện, hãy cho biết âm thanh đã truyền từ chỗ gõ qua vật nào đến tai em.
Xem lời giải
2. Tìm hiệu sự lan truyền âm thanh qua chất lòng
- Một bạn cầm hai thanh sắt nhúng vào cốc nước rồi gõ nhẹ hai thanh sắt vào nhau (hình 5).
- Em áp một tai vào mặt bàn, tai kia được bịt lại (hình 5).
CH. Em có nghe được tiếng gõ của hai thanh sắt không? Từ kết quả thí nghiệm, em có nhận xét gì?
Xem lời giải
Câu hỏi và thảo luận:
CH1. Khi đứng gần ti vi hay khi đứng xa ti vi thì chúng ta nghe thấy âm thanh to hơn?
Xem lời giải
CH2. Người đứng bên đường nghe thấy tiếng ồn từ động cơ xe thay đổi như thế nào khi xe chạy lại gần và chạy ra xa dần?
Xem lời giải
CH3. Khi ra xa nguồn âm thì âm thanh nghe to hơn hay nhỏ hơn (độ to của âm thanh tăng lên hay giảm đi)?
Xem lời giải
LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG
CH. Nêu ví dụ cho thấy âm thanh truyền qua chất khí, chất rắn, chất lỏng.