Em hãy giải thích câu tục ngữ sau: Một cây làm chẳng nên non/ Ba câu chụm lại nên hòn núi cao

Câu 7:  Em hãy giải thích câu tục ngữ sau: Một cây làm chẳng nên non/ Ba câu chụm lại nên hòn núi cao

Bài Làm:

Đất nước ta trải qua hơn bốn nghìn năm xây dựng và phát triển, trong những năm tháng đó đã biết bao máu xương của cha anh đổ xuống để đổi lại nền hòa bình và độc lập cho dân tộc. Tinh thần đoàn kết chính là sức mạnh, là “kim chỉ nam” đưa cả dân tộc vượt qua mọi giông tố lịch sử. Bài học đó được dân gian đúc kết qua câu ca dao:

Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao

Dân gian đã sử dụng hai cặp hình ảnh đối lập để làm nổi bật ngụ ý sâu xa. “Một cây” là chỉ số ít, đơn lẻ, yếu ớt, một cây đâu đủ bóng mát để làm nên  “non”. Còn “ba cây” là hình ảnh tượng trưng cho số nhiều, số đông, khi góp lại chúng sẽ tạo ra bóng mát lớn hơn, tạo ra được cả rừng cây để dựng xây nên “non cao”. Động từ “chụm” được sử dụng rất tinh tế, đó là trạng thái cùng nhau cúi đầu, bỏ qua cái “tôi” để góp sức tạo nên cái “ta” tập thể. Hình ảnh “non cao” như tượng trưng cho kết quả rực rỡ nhất bởi sự cố gắng, đoàn kết của một tập thể.

Ở nghĩa rộng hơn, câu tục ngữ chính là bài học về tinh thần đoàn kết. Con người chúng ta cũng vậy, “muốn đi nhanh thì đi một mình nhưng muốn đi xa hãy đi cùng nhau”. Một công việc dù đơn giản hay khó khăn, nếu chỉ có một người làm sẽ mất nhiều thời gian và kết quả chưa chắc đã tốt. Khi có nhiều người cùng suy nghĩ, chung sức thì kết quả đạt được sẽ cao hơn vì đó là kết quả lao động của một tập thể. Điều đó thể hiện sự chung sức chung lòng, tinh thần đoàn kết để cùng làm nên thành công.

Vậy tại sao cần phải có tinh thần đoàn kết? Bởi trong cuộc sống, nhiều hoàn cảnh khó khăn và thử thách, đòi hỏi chúng ta cần đoàn kết để cùng nhau vượt qua. Tinh thần đoàn kết của dân tộc được chứng minh qua những năm tháng đầy biến động của lịch sử. Đó là tinh thần đoàn kết, cả làng cùng góp gạo thổi cơm nuôi chàng Thánh Gióng đủ sức mạnh để đánh thắng giặc Ân. Đến những trận chiến lớn trong lịch sử, đều có sự góp sức góp công của cả dân tộc để vượt qua những kẻ thù lớn như đế quốc Nguyên – Mông, thực dân Pháp hay đế quốc Mĩ….  Lời kêu gọi của Bác Hồ trong những năm kháng chiến chống Pháp như lời hiệu triệu của non sông: “Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không phân biệt đảng phái, tôn giáo, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc”. Đó là tinh thần yêu nước bất diệt của mỗi cá nhân được tụ hội và tạo nên một sức mạnh đoàn kết dân tộc to lớn. Bởi vậy, dù hoàn cảnh đất nước còn khó khăn, thiếu thốn nhưng chúng ta đã làm nên những chiến công rực rỡ, giữ vững được bờ cõi chủ quyền đến hôm nay.

Tinh thần đoàn kết trong cuộc sống mỗi chúng ta còn được thể hiện trong gia đình, lớp học. Cả gia đình hòa thuận, đoàn kết sẽ cùng nhau xây dựng một gia đình hạnh phúc. Một lớp học đoàn kết sẽ làm nên một tập thể vững mạnh, đạt được nhiều kết quả cao trong học tập. Một đội bóng cùng nhau phối hợp nhịp nhàng, tận dụng được điểm mạnh cảu mỗi người để phát huy sẽ làm nên một trận cầu chiếng thắng. Một nhóm học tập cùng nhau chia việc, thảo luận hết mình vì kết quả chung cao nhất…. Như vậy đoàn kết chính là dẹp bỏ lòng ích kỉ trong mỗi người, cùng nhau “chụm” lại để làm nên sức mạnh tập thể to lớn và chiến thắng mọi gian nan, thử thách.

Câu tục ngữ chính là bài học sâu sắc của cha ông ta về tinh thần đoàn kết, nhắc nhở mỗi chúng ta về cách sống trong môi trường xã hội. Mỗi người cần luôn luôn hòa mình với tập thể, đóng góp công sức vì lợi ích chung cả mọi người, bởi:

Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết

Thành công, thành công, đại thành công

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Soạn văn bài: Tục ngữ về con người và xã hội

Câu 1: Trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2
Em hãy đọc kĩ văn bản và chú thích để hiểu một số câu tục ngữ và một số từ trong văn bản.
Câu 2: Trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2
Phân tích từng câu tục ngữ trong văn bản theo những nội dung sau:
a. Nghĩa của câu tục ngữ.
b. Giá trị kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể hiện.
c. Nêu một số trường hợp cụ thể có thể ứng dụng câu tục ngữ.

Xem lời giải

Câu 3: Trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2
So sánh hai câu tục ngữ sau:

  • Không thầy đố mày làm nên.
  • Học thầy không tày học bạn.

Theo em, những điều răn trong hai câu tục ngữ trên mâu thuẫn với nhau hay bổ sung cho nhau? Vì sao? Em hãy nêu một vài cặp câu tục ngữ tưởng như ngược nhau nhưng lại bố sung cho nhau.

Xem lời giải

Câu 4: Trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2
Chứng minh và phân tích giá trị của các đặc điểm sau trong tục ngữ:

  • Diễn đạt bằng hình ảnh so sánh.
  • Diễn đạt bằng cách dùng hình ảnh ẩn dụ.
  • Từ và câu có nhiều nghĩa.

Xem lời giải

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1:  Em hãy giải thích câu tục ngữ của nhân dân ta:  Lá lành đùm lá rách

Xem lời giải

Câu 2: Em hãy giải thích câu tục ngữ của nhân dân ta: Không thầy đố mày làm nên

Xem lời giải

Câu 3: Em hãy giải thích câu tục ngữ của nhân dân ta: Học ăn, học nói, học gói, học mở

Xem lời giải

Câu 4: Em hãy giải thích câu tục ngữ của nhân dân ta: Đói cho sạch, rách cho thơm

 

Xem lời giải

Câu 5: Em hãy giải thích câu tục ngữ của nhân dân ta: Cái răng, cái tóc là góc con người

Xem lời giải

Câu 6:   Em hãy giải thích câu tục ngữ: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây

Xem lời giải

Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Tục ngữ về con người và xã hội "

Xem lời giải

Xem thêm các bài Soạn văn 7 tập 2, hay khác:

Xem thêm các bài Soạn văn 7 tập 2 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 7 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 7 | Để học tốt Lớp 7 | Giải bài tập Lớp 7

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 7, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 7 giúp bạn học tốt hơn.