A. Kiến thức trọng tâm
1. Đặc điểm của môi trường
- Đới lạnh nằm trong khoảng từ hai vòng cực đến hai cực : Ở Bắc bán cầu là đại dương, ở Nam bán cầu là lục địa.
- Khí hậu vô cùng lạnh lẽo, khắc nghiệt
- Mùa đông dài, nhiệt độ luôn dưới -10°c
- Mùa hạ ngắn ngủi ( 3 ->5 tháng), không vượt quá 10°c.
- Biên độ nhiệt năm và ngày đêm rất lớn.
- Mưa rất ít ( dưới 500 mm/ năm), phần lớn dưới dạng mưa tuyết.
2. Sự thích nghi của động vật và thực vật đối với môi trường
- Thực vật đặc trưng: rêu, địa y.
- Thực vật ít về số lượng, số loài và chỉ phát triển vào mùa hạ.
- Động vật: tuần lộc, chim cánh cụt, hải cẩu, gấu trắng.
- Chúng thích nghi nhờ có bộ lông dày, lông không thấm nước hoặc lớp mỡ dày.
- Sống theo bầy đàn đông, di cư hoặc ngủ đông.
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: Quan sát các hình 21.4 và 21.5, so sánh sự khác nhau giữa núi băng và băng trôi.
Xem lời giải
Câu 2: Tính khắc nghiệt của đới lạnh thể hiện như thế nào?
Xem lời giải
Câu 3: Tại sao lại nói đới lạnh là hoang mạc lạnh của Trái Đất?
Xem lời giải
Câu 4: Đoạn văn sau đây mô tả cuộc sống trong ngôi nhà băng của người I-nuc (E-xki-mô). Cho biết người I-nuc đã thích nghi với mùa đông giá lạnh như thế nào?
“Cuộc sống trong ngôi nhà băng thật chẳng tiện nghi chút nào nhưng con người vẫn phải sống cho qua mùa đông giá lạnh từ – 30oC đến – 40oC. Nhà băng là nơi cư trú tốt nhất cho người I-nuc, các chú chó và lương thực của họ. Nhờ có ngọn đèn mỡ hải cẩu thắp liên tục, nhiệt độ trong nhà luôn duy trì từ 0oC đến 2oC. Vào nhà, người ta phải cởi bỏ bộ quần áo khoác ngoài bằng da và lông thú đã lạnh cứng lại, để tránh băng tan làm ướt người. Cơ thể cần luôn khô ráo mới chống được cái lạnh. Đối với chúng tôi, điều đáng sợ nhất trong ngôi nhà là sự hỗn tạp của hơi người, mùi thịt cá tươi, mùi lông chó, mùi mỡ hải cẩu cháy và mùi bếp núc. Trên trần chỉ có một lỗ thông hơi nhỏ cho cả ngôi nhà đông đúc, lối ra vào đã bị đống quần áo nút kín lại”.