I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
a. Cuộc đời – sự nghiệp
- Nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới.
- Cuộc đời và sự nghiệp đóng góp cho thơ Cách Mạng Việt Nam.
b. Tác phẩm
- Tác phẩm chính: Lửa Thiêng, Trời Mỗi Ngày Lại Sáng, Đất Nở Hoa, Bài Thơ Cuộc Đời...
- Bài thơ Tràng giang trong tập Lửa thiêng.
II. NHAN ĐỀ, LỜI ĐỀ TỪ VÀ CẢM HỨNG CHỦ ĐẠO CỦA TÁC PHẨM
Nhan đề
Kết hợp hai từ có vần chân "ang" tạo cảm giác vô cùng rộng lớn, khám phá vũ trụ.
Lời đề từ
"Bâng khuâng" thể hiện cảm giác xao xuyến trước không gian rộng lớn và "nhớ" lại hoài niệm về quá khứ.
Cảm hứng chủ đạo
Nỗi buồn cô đơn trước vũ trụ, sự nhỏ bé của con người.
III. VẺ ĐẸP KHUNG CẢNH THIÊN NHIÊN TRÊN SÔNG
Khổ 1:
- Mô tả hình ảnh sông nước mênh mang, đợt sóng liên tục như tạo nên không gian rộng lớn.
- Hình ảnh con thuyền nhỏ bé tôn lên sự cô đơn.
Khổ 2+3:
- Hiển thị hình ảnh thiên nhiên hiu quạnh, sự nhỏ bé của con người.
- Sử dụng hình ảnh tương quan đối lập để tô đậm sự cô đơn và lẻ loi.
IV. CHI TIẾT KHUNG CẢNH THIÊN NHIÊN VÀ NỖI BUỒN TÂM TRẠNG NHÀ THƠ
Khổ 2:
- Mô tả không gian vắng vẻ, cảm giác hoang vắng và tàn tạ.
- Sử dụng từ láy đặc biệt tạo nên không gian cô đơn.
Khổ 3:
Hình ảnh bèo dạt và hình ảnh đò không qua là tượng trưng cho sự trống vắng và trống trải của cuộc sống.
V. NỖI NIỀM CHỦ THỂ TRỮ TÌNH
- Hình ảnh đám mây, cánh chim, và dòng nước thể hiện vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên chiều tà.
- Nỗi nhớ quê hương và niềm thương nhớ sâu sắc được diễn đạt qua hình ảnh đợn dợn vời con nước.
VI. KẾT LUẬN THEO THỂ LOẠI
Cảm hứng chủ đạo:
Nỗi buồn cô đơn trước vũ trụ, sự nhỏ bé của con người.
Cấu tứ:
Phân chia hình ảnh thành hai lớp, từ hữu hình đến vô hình, tạo sự chuyển động và sâu sắc.
Hình ảnh:
Sử dụng hình ảnh mộc mạc giản dị, gần gũi, nhưng mang hồn và sự biến đổi nghệ thuật.
Bút pháp nghệ thuật:
Lồng ghép bút pháp nghệ thuật cổ điển và hiện đại, tạo cảm nhận mới mẻ.