Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh ". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 10 tập 2.
Bài Làm:
A. Ngắn gọn những nội dung chính
1. Ngắn gọn kiến thức trọng tâm
- Một đoạn văn thuyết mình cần đạt được những yêu cầu tập trung làm rõ một ý kiến chung, một chủ đề chung thống nhất và duy nhất. Liên kết chặt chẽ với các đoạn văn đứng sau và trước nó. Diễn đạt chính xác, trong sáng. Gợi cảm, hùng hồn.
- Sự giống và khác nhau giữa đoạn văn tự sự và thuyết minh.Cùng trình bày một sự kiện, miêu tả một sự vật hiện tượng và người viết phải quan sát cẩn thận.Đoạn văn tự sự thường có những yếu tố biểu cảm và miêu tả rất hấp dẫn xúc động. Còn đoạn văn thuyết minh chủ yếu cung cấp tri thức, thiên về giới thiệu sự vật, hiện tượng, không có các yếu tố miêu tả và biểu cảm như đoạn văn tự sự.
B. Nội dung chính cụ thể
I- Đoạn văn bản thuyết minh
Một đoạn văn cần đạt được những yêu cầu:
- Tập trung làm rõ một ý kiến chung, một chủ đề chung thống nhất và duy nhất.
- Liên kết chặt chẽ với các đoạn văn đứng sau và trước nó
- Diễn đạt chính xác, trong sáng
- Gợi cảm, hùng hồn
Sự giống và khác nhau giữa đoạn văn tự sự và thuyết minh:
Giống nhau:
- Cùng trình bày một sự kiện, miêu tả một sự vật hiện tượng và người viết phải quan sát cẩn thận.
Khác nhau:
- Đoạn văn tự sự thường có những yếu tố biểu cảm và miêu tả rất hấp dẫn xúc động. Còn đoạn văn thuyết minh chủ yếu cung cấp tri thức, thiên về giới thiệu sự vật, hiện tượng, không có các yếu tố miêu tả và biểu cảm như đoạn văn tự sự
- Văn bản thuyết minh nặng về tư duy khoa học. Đoạn văn thuyết minh có thể trình bày theo những phương pháp thường được sử dụng như diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp.
Đoạn văn thuyết minh có thể bao gồm ba phần chính: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Mở đoạn có nhiệm vụ giới thiệu chung. Các ý trong thân đoạn có thể được sắp xếp theo trình tự thời gian, không gian, nhận thức, phản bác - chứng minh... Bởi ví nó làm tăng tính hấp dẫn, lôi cuốn cho đoạn văn.
II- Viết đoạn văn bản thuyết minh
Ví dụ. chọn thuyết minh về một tác phẩm văn học cần lập dàn ý đại cương như sau:
Mở bài: Giới thiệu chung về tác phẩm (tên tác phám. tác giả, đặc điểm khái quát nhất của tác phẩm)
Thân bài: Giới thiệu chi tiết về tác phẩm.
- Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác.
- Giới thiệu các giá trị nội dung tư tưởng của tác phẩm (tuỳ theo từng tác phẩm cụ thể mà có thể có số lượng ý tương ứng với số lượng đoạn văn nhiều ít khác nhau).
- Giới thiệu những nét đặc sắc về nghệ thuật (tuỳ theo từng tác phẩm cụ thể mà có thể có số lượng ý tương ứng với số lượng đoạn văn nhiều ít khác nhau).
Kết bài: Nhận định tổng hợp về tác phẩm (khái quát giá trị, vị trí, âm hưởng của tác phẩm).