Câu hỏi mở đầu: Mỗi ngày cơ thể liên tục lọc và thải ra ngoài môi trường các chất cặn bã, dư thừa hoặc các chất độc gây hại cho cơ thể. Quá trình đó được thực hiện nhờ những cơ quan nào trong cơ
Bài Làm:
Quá trình lọc và thải ra ngoài môi trường các chất cặn bã, dư thừa hoặc các chất độc gây hại cho cơ thể được thực hiện nhờ các cơ quan trong hệ bài tiết chủ yếu là: da, phổi, gan, thận.
Trong: Giải KHTN 8 chân trời bài 39 Hệ bài tiết ở người
Tìm hiểu chức năng của hệ bài tiết
Câu hỏi 1: Trong các nhận định sau, nhận định nào đúng về chức năng của hệ bài tiết đối với cơ thể sống?
A. Giúp cơ thể điều hòa chức năng tiêu hóa và bài tiết.
B. Giúp cơ thể hấp thụ lại các chất dinh dưỡng.
C. Giúp cơ thể thực hiện quá trình trao đổi chất.
D. Giúp cơ thể lọc và thải các chất cặn bã, dư thừa và chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Câu hỏi luyện tập 1: Từ thông tin và Bảng 39.1, hãy cho biết nếu một trong các cơ quan bài tiết chủ yếu của cơ thể hoạt động bất thường thì hệ bài tiết sẽ bị ảnh hưởng như thế nào.
Cơ quan bài tiết chủ yếu |
Sản phẩm thải chủ yếu |
Phổi |
$CO_{2}$ |
Thận |
Nước tiểu (uri acid, urea) |
Da |
Mồ hôi |
Tìm hiểu về cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu
Câu hỏi 2: Quan sát Hình 39.1 và nêu tên các cơ quan cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu.
Câu hỏi 3: Trong hệ bài tiết, cơ quan nào thực hiện chức năng lọc máu, tạo nước tiểu? Kể tên một số thành phần cấu tạo chính của cơ quan này.
Tìm hiểu cách phòng, chống bệnh liên quan hệ bài tiết nước tiểu và vận dụng hiểu biết để bảo vệ sức khỏe
Câu hỏi 4: Đọc thông tin trong Bảng 39.2, nêu một số thói quen sinh hoạt không có lợi cho thận của chúng ta.
Bệnh liên quan đến hệ bài tiết |
Triệu chứng |
Nguyên nhân |
Viêm đường tiết niệu (đường dẫn nước tiểu) |
Gây đau buốt hoặc nhói khi đi tiểu. |
Do nhiễm vi khuẩn vào đường tiết niệu. |
Sỏi thận |
Gây đau lưng, có khi đau dữ dội, đôi lúc có máu trong nước tiểu, bí tiểu do sự tích tụ các chất trong nước tiểu tạo thành khối rắn nằm trong thận hoặc di chuyển trong đường tiết niệu. |
Có nhiều nguyên nhân như: uống ít nước; chế độ ăn quá nhiều muối, đạm; yếu tố di truyền. |
Viêm cầu thận |
Phù mặt, phù chân, tiểu ít, nước tiểu sẫm màu, tiểu ra máu, có thể sốt nhẹ, có protein niệu, ... |
Sau nhiễm liên cầu do viêm họng cấp nhiễm khuẩn ngoài da, đái tháo đường, lupus ban đỏ hệ thống viêm cầu thận cấp tái phát nhiều lần thành viêm cầu thận mạn tính, dùng một số loại thuốc, hoá chất ảnh hưởng đến cầu thận, tăng huyết áp không kiểm soát, ... |
Suy thận |
Tức ngực, suy nhược cơ thể, da bị phát ban và ngứa ngáy, khó thở, cơ thể phù nề, mệt mỏi kéo dài, nôn, hôn mê, ngứa toàn thân dai dẳng ... |
Bệnh đái tháo đường, mất kiểm soát, tăng huyết áp, viêm cầu thận, tắc nghẽn kéo dài đường tiết niệu, sỏi thận, trào ngược bàng quang, niệu quản nhiễm trùng nặng, sử dụng thuốc không đúng cách, suy gan, bệnh tim.... |
Câu hỏi luyện tập 2: Vận dụng hiểu biết về hệ bài tiết, hãy đưa ra lời khuyên cho các thành viên trong gia đình về thói quen sinh hoạt và ăn uống để có hệ bài tiết khỏe mạnh.
Tìm hiểu về ghép thận
Câu hỏi 5: Vì sao phải ghép thận, chạy thận nhân tạo?
Câu hỏi 6: Bạn A cho rằng ghép thận là cắt quả thận bị hỏng và thay vào đúng vị trí đó một quả thận mới, khỏe mạnh. Đọc thông tin SGK, quan sát Hình 39.2 và cho biết ý kiến của bạn A đúng hay sai. Tại sao?
Câu hỏi 7: Sau khi ghép thận cần lưu ý điều gì để tuổi thọ thận ghép được kéo dài?
Tìm hiểu về chạy thận nhân tạo
Câu hỏi 8: Quan sát Hình 39.3 và mô tả khái quát sơ đồ chạy thận nhân tạo.
Câu hỏi 9: Chạy thận nhân tạo giúp ích gì cho bệnh nhân?
Câu hỏi vận dụng: Bạn A có thói quen uống ít nước và ăn mặn. Gần đây, bạn cho biết mình đi tiểu ít và nước tiểu thường có màu vàng đậm. Trong trường hợp này, em sẽ đưa ra lời khuyên gì dành cho bạn A?
Câu hỏi luyện tập 3: Những khẳng định nào dưới đây đúng khi nói về ghép thận, chạy thận nhân tạo?
A. Ghép thận là cắt bỏ quả thận hư và thay thế vào vị trí đó một quả thận khỏe mạnh.
B. Chạy thận nhân tạo sử dụng hệ thống lọc máu nhân tạo, thay thế thận bị hư để loại bỏ chất độc, chất thải ra khỏi cơ thể.
C. So với ghép thận thì chạy thận nhân tạo duy trì sự sống lâu dài hơn.
D. Ghép thận là một phương pháp điều trị tốt nhất để đưa người bệnh suy thận mạn tính trở về cuộc sống sinh hoạt và lao động bình thường.
Xem thêm các bài Giải khoa học tự nhiên 8 chân trời sáng tạo được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.
Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 8, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.