1. KHÁI QUÁT VỀ CẢM ỨNG Ở SINH VẬT
Câu hỏi 1. Phản ứng nào của lá cây xấu hổ và giun đất chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường? Phản ứng đó có ý nghĩa gì đối với sinh vật?
Hướng dẫn giải :
Nhận xét:
- Phản ứng của lá cây xấu hổ: khép lại khi chạm tay vào.
- Phản ứng của giun đất: co lại khi chạm nhẹ vào bất cứ vị trí nào trên thân.
- Ý nghĩa: giúp bảo vệ sinh vật khỏi nguy hiểm và các tác động của môi trường để tổn tại và phát triển.
Câu hỏi 2. Quan sát Hình 32.3 và hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Hướng dẫn giải :
Hoàn thành bảng:
|
Hiện tượng cảm ứng ở thực vật |
Tác nhân gây ra |
Ý nghĩa |
|
Ngọn cây mọc hướng về nơi có nguồn ánh sáng |
- Do chất kích thích sinh trưởng auxin phân bố nhiều hơn về phía tối của cây, kích thích sự phát triển kéo dài tế bào và làm cho cây dài thêm về phía đối diện (phía sáng). |
- Giúp cây thu nhận đủ lượng ánh sáng để thực hiện các quá trình quang hợp, hô hấp,… tạo ra chất dinh dưỡng để cây phát triển khoẻ mạnh. |
|
Rễ cây hướng đất dương và chồi hướng đất âm |
- Sự phân bố auxin không đều ở 2 mặt của rễ và chồi ngọn: mặt trên có nồng độ auxin thấp hơn mặt dưới. - Ở rễ, nồng độ auxin cao ở mặt dưới đã ức chế sự kéo dài và lớn lên của tế bào mặt dưới => Rễ mọc cong xuống dưới. - Ở ngọn, nồng độ auxin cao ở mặt dưới đã kích thích sự lớn lên và kéo dài của tế bào mặt dưới => Ngọn cong lên trên. |
Giúp cây lấy nước và muối khoáng từ đất để thực hiện các phản ứng hoá học, tạo ra chất dinh dưỡng để không ngừng lớn lên. |
|
Tua quấn của thân cây leo cuốn vào giá thể (giàn, cọc,…) |
- Tua quấn là lá biến dạng, chúng vươn thẳng đến giá thể. - Sự tiếp xúc với giá thể làm kích thích sự kéo dài của các tế bào tại phía không tiếp xúc với giá thể của tua, làm cho tua quấn quanh giá thể. |
- Giúp cây thích nghi, lợi dụng điều kiện môi trường sống để tồn tại, sinh trưởng và phát triển. |
Bài tập & Lời giải
2. CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
Câu hỏi 3. Hãy tìm hiểu các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng ở thực vật và cho biết tại sao ở bước 2 phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton có đục lỗ.
Xem lời giải
Câu hỏi 4. Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Xem lời giải
Câu hỏi 5. Hãy vẽ mô phỏng các bước thực hiện thí nghiệm (tính hướng nước) và dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần
Xem lời giải
Câu hỏi 6. Hãy kể tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc mà em biết
Xem lời giải
3. Ứng dụng cảm ứng của thực vật trong thực tiễn
Câu hỏi 7. Hãy liệt kê một số ví dụ cảm ứng trong trồng trọt. Giải thích cơ sở của việc ứng dụng đó.
Xem lời giải
Vận dụng: Hãy tìm hiểu và mô tả hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó. Đây có phải hiện tượng cảm ứng ở thực vật không?
Xem lời giải
BÀI TẬP
Câu hỏi 1. Sử dụng các từ gợi ý: phản ứng, bên trong, cơ thể để hoàn thành đoạn thông tin về cảm ứng:
Xem lời giải
Câu hỏi 2. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về đặc điểm cảm ứng ở thực vật?
A. Xảy ra nhanh, dễ nhận thấy.
B. Xảy ra chậm, khó nhận thấy.
C. Xảy ra nhanh, khó nhận thấy.
D. Xảy ra chậm, dễ nhận thấy.
Xem lời giải
Câu hỏi 3. Hai bạn lớp 6A tranh luận về hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ (cây trinh nữ) khi có tác động cơ học từ môi trường và hiện tượng khép lá ở cây me vào ban đêm. Bạn thứ nhất cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây này là giống nhau, bạn thứ hai lại cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây này có bản chất khác nhau. Hãy làm trọng tài cho hai bạn bằng cách chỉ ra tác nhân kích thích, thời gian biểu hiện, ý nghĩa của hai hiện tượng ở hai loài cây trên.
Xem lời giải
Câu hỏi 7. Hãy liệt kê một số ví dụ cảm ứng trong trồng trọt. Giải thích cơ sở của việc ứng dụng đó
Xem lời giải
Vận dụng: Hãy tìm hiểu và mô tả hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó. Đây có phải hiện tượng cảm ứng ở thực vật không?