3. VẬN DỤNG (5 câu)
Câu 1: Tại sao dân cư Liên bang Nga tập trung đông vùng đồng bằng Đông Âu (phía Tây), còn khu vực phía bắc và phía đông dân cư lại thưa thớt?
Câu 2: Vì sao khí hậu Liên bang Nga, nhất là phần thuộc châu Á rất lạnh và khắc nghiệt?
Câu 3: Giải thích tại sao có sự khác biệt lớn về phân bố dân cư giữa phía Tây và phía Đông của Liên bang Nga?
Câu 4: Cho bảng số liệu sau:
Bảng 1. Số dân và tỉ lệ tăng dân số của Liên bang Nga giai đoạn 1990 - 2020
|
Năm |
1990 |
2000 |
2005 |
2010 |
2015 |
2020 |
|
Số dân (triệu người) |
147,5 |
146,4 |
143,7 |
143,5 |
145,0 |
145,9 |
|
Tỉ lệ tăng dân số (%) |
0,45 |
0,00 |
0,00 |
0,11 |
0,22 |
0,04 |
(Nguồn: UN, 2022)
- Vẽ biểu đồ thể hiện số dân và tỉ lệ tăng dân số của Liên bang Nga giai đoạn 1990 – 2020.
- Nhận xét và kết luận.
Câu 5: Cho bảng số liệu sau:
Bảng 2. Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của Liên bang Nga năm 2000 và năm 2020
|
|
Dưới 15 tuổi |
Từ 15 đến 64 tuổi |
Từ 65 tuổi trở lên |
|
2000 |
18,3% |
69,5% |
12,2% |
|
2020 |
17,7% |
67,0% |
15,3% |
(Nguồn: statista.com, 2022)
- Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu dân số theo nhóm tuổi ở Liên bang Nga năm 2000 và năm 2020.
- Nhận xét và kết luận.
Bài Làm:
Câu 1:
Dân cư tập trung chủ yếu ở vùng đồng bằng Đông Âu là do:
- Đồng bằng Đông Âu là khu vực có diện tích rộng, nhiều vùng đất cao, đồi thoải xen với các thung lũng rộng hoặc vùng đất thấp, đất đai màu mỡ và có khí hậu ôn hòa à thuận lợi cho việc trồng cây lương thực, thực phẩm và chăn nuôi gia súc.
- Còn phần lãnh thổ phía bắc và phía đông của Liên Bang Nga có địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt,… nên khó khăn cho đời sống, phát triển kinh tế.
=> Vì vậy, dân cư phân bố ở khu vực này thưa thớt.
Câu 2:
Khí hậu liên bang Nga rất lạnh vì Nằm ở phía bắc, phía tây và phía đông của Nam bán cầu, phần lớn nước Nga nằm gần Bắc Cực hơn so với đường xích đạo. Khoảng hai phần ba biên giới bị giới hạn bởi nước biển và hầu như các bờ biển phía bắc đều nằm trên Vòng Bắc Cực nên rất lạnh.
Câu 3:
Có sự khác biệt lớn bởi vì:
- Phía Tây:
+ Đồng bằng Đông Âu: rộng, nhiều vùng đất cao, đồi thoải xen với các thung lũng rộng hoặc vùng đất thấp, đất đai màu mỡ à thuận lợi hình thành các vùng trồng cây lương thực, thực phẩm và chăn nuôi gia súc.
+ Đồng bằng Tây Xi-bia: ở phía nam cao hơn có đất đen thảo nguyên à thích hợp cho trồng trọt.
+ Dãy U-ran: dãy núi già, cao trung bình 500-1200m, là ranh giới tự nhiên giữa châu Á và châu Âu à thuận lợi cho giao thông.
+ Có khí hậu ôn hòa.
=> Vì vậy dân cư tập trung đông đúc
- Phía Đông: Chủ yếu là núi và cao nguyên, địa hình hiểm trở có khí hậu cực lạnh giá, khắc nghiệt, địa hình núi cao,… nên khó khăn cho đời sống, phát triển kinh tế. Vì vậy, dân cư phân bố ở khu vực này thưa thớt.
=> Có sự khác biệt lớn về phân bố dân cư.
Câu 4:
- Vẽ biểu đồ:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét:
- Giai đoạn từ 1990 – 2010: số dân và tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số Liên bang Nga có xu hướng giảm.
- Giai đoạn 2010 – 2015: số dân và tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số Liên bang Nga có xu hướng tăng nhẹ.(từ 143,5 triệu người lên 145 triệu người và tỉ lệ từ 0,11% lên 0,22%).
- Giai đoạn 2015 – 2020: số dân tăng nhưng tỉ lệ tăng dân số thì lại giảm mạnh từ 0,22% xuống còn 0,04% (giảm 0,18%).
- Kết luận: tỉ lệ tăng dân số của Liên bang Nga thuộc luôn ở mức rất thấp và số dân cũng đang trọng tình trạng giảm đáng báo động mặc dù Liên bang Nga đã có những chính sách tăng dân số để hạn chế tình trạng này.
Câu 5:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét và kết luận:
- Nhận xét: từ năm 2000 đến 2020, cơ cấu dân số Liên bang Nga có sự thay đổi giữa các nhóm tuổi.
+ Tỉ lệ dân số dưới 15 tuổi có xu hướng giảm từ 18,3% xuống còn 17,7% (giảm 0,6%)
+ Tỉ lệ dân số từ 15 tuổi đến 64 tuổi cũng có xu hướng giảm từ 69,5% xuống 67,0% (giảm 2,5%).
+ Tỉ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên cũng có xu hướng tăng từ 12,2% lên 15,3% (tăng 3,1%)
- Kết luận: Cơ cấu dân số theo độ tuổi của Liên bang Nga là cơ cấu dân số già.
