3. VẬN DỤNG (4 câu)
Câu 1: Dựa vào bảng số liệu và hình ảnh dưới đây, phân biệt các nước phát triển (Ca-na-đa, Cộng hòa Liên bang Đức) và các nước đang phát triển (Bra-xin, In-đô-nê-xi-a) về các chỉ tiêu GNI/người, cơ cấu kinh tế và HDI.
Bảng 1. GNI/người, cơ cấu GDP và HDI của một số nước năm 2020
|
Nhóm nước
Chỉ tiêu
|
Nước phát triển |
Nước đang phát triển |
|||
|
Ca-na-đa |
Cộng hòa Liên bang Đức |
Bra-xin |
In-đô-nê-xi-a |
||
|
GNI/người (USD/người) |
43 540 |
47 520 |
7 800 |
3 870 |
|
|
Cơ cấu GDP (%) |
Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản |
1,7 |
0,7 |
5,9 |
13,7 |
|
Công nghiệp, xây dựng |
24,6 |
26,5 |
17,7 |
38,3 |
|
|
Dịch vụ |
66,9 |
63,3 |
62,8 |
44,4 |
|
|
Thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm |
6,8 |
9,5 |
13,6 |
3,6 |
|
|
HDI |
0,931 |
0,944 |
0,758 |
0,709 |
|
(Nguồn: WB, UN, 2020)
Câu 2: Giải thích lí do vì sao người dân ở các nước phát triển có tuổi thọ trung bình cao?
Câu 3: Vì sao trình độ phát triển kinh tế - xã hội giữa nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển lại có sự khác biệt?
Câu 4: Cho bảng số liệu sau:
Bảng 2. Cơ cấu GDP của Hoa Kỳ và Bra-xin năm 2020.
|
|
Cơ cấu GDP (%) |
|||
|
|
Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản |
Công nghiệp và xây dựng |
Dịch vụ |
Thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm |
|
Hoa Kỳ |
0.9 |
18.4 |
80.1 |
0.6 |
|
Bra-xin |
5.9 |
17.7 |
62.8 |
9.5 |
- Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP của Hoa Kỳ và Bra-xin năm 2020.
- Nhận xét và giải thích.
Bài Làm:
Câu 1:
* Về GNI/người:
- Các nước phát triển có GNI cao gấp hàng chục lần so với các nước đang phát triển. Cụ thể là:
+ Ca-na-đa có GNI năm 2020 là 43540 tỉ USD
+ Cộng hòa Liên bang Đức là 47520 tỉ USD.
- Các nước đang phát triển
+ Bra-xin có GNI năm 2020 chỉ đạt 7800 tỉ USD
+ In-đô-nê-xi-a là 3870 tỉ USD.
* Về cơ cấu kinh tế:
- Các nước phát triển có tỉ trọng ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản rất thấp; ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất. Cụ thể:
+ Ở Ca-na-đa, năm 2020: tỉ trọng ngành nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 1,7% GDP; ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 24,6%; trong khi đó, ngành dịch vụ chiếm 66,9%.
+ Ở Cộng hòa Liên bang Đức, năm 2020: ngành nông - lâm - ngư nghiệp chỉ chiếm 0,7%; công nghiệp - xây dựng chiếm 26,5%; dịch vụ chiếm 63,3%.
- Phần lớn các nước đang phát triển có tỉ trọng ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản khá cao; ngành công nghiệp - xây dựng tỉ trọng đang giảm dần tuy nhiên vẫn còn cao; ngành dịch vụ có xu hướng tăng. Cụ thể:
+ Ở Bra-xin, năm 2020: ngành nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 5,9%; công nghiệp - xây dựng chiếm 17,7%; dịch vụ chiếm 62,8%. Có thể thấy, Bra-xin là nước đang phát triển nhưng có cơ cấu kinh tế tương đương với các nước phát triển.
+ Ở In-đô-nê-xi-a, năm 2020: ngành nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 13,7%; công nghiệp - xây dựng chiếm 38,3%; dịch vụ chiếm 44,4%.
* Về HDI:
- Các nước phát triển có tỉ lệ HDI ở mức cao: Ca-na-đa là 0,931, Cộng hòa Liên bang Đức là 0,944.
- Phần lớn các nước đang phát triển tỉ lệ HDI này còn chưa cao. Cụ thể: chỉ số HDI của Bra-xin là 0,758, của In-đô-nê-xi-a là 0,703.
Câu 2:
Người dân ở các nước phát triển có tuổi thọ trung bình cao vì ở nhóm nước này, chất lượng cuộc sống cao và các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe phát triển.
Câu 3:
Trình độ phát triển kinh tế - xã hội giữa nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển có sự khác biệt là do:
- Các nước trên thế giới có sự khác nhau về tự nhiên, dân cư, kinh tế - xã hội.
- Các nhóm nước có sự khác nhau về trình độ khoa học – kĩ thuật, chất lượng nguồn lao động, chất lượng cuộc sống,…
Câu 4:
- Vẽ biểu đồ:
- Nhận xét và giải thích:
* Hoa Kỳ: có sự chênh lệch lớn giữa các ngành.
- GDP tập trung nhiều ở ngành dịch vụ với 80,1%, tiếp theo là ngành công nghiệp xây dựng với 18,4%.
- Ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và thuế chỉ chiếm lần lượt 0,9% và 0,6%
* Bra-xin: tỉ trọng GDP không có quá nhiều sự chênh lệch giữa các ngành.
- GDP tập trung nhiều ở ngành dịch vụ với 62,8%, tiếp theo là ngành công nghiệp xây dựng với 17,7%.
- Ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và thuế vẫn chiếm mức cao với 5,9% và 13,6%
* Nguyên nhân:
- Các nước phát triển diễn ra các cuộc cách mạng công nghiệp từ rất sớm.
- Các nước phát triển có cơ sở vật chất hiện đại, tiên tiến đáp ứng yêu cầu của ngành dịch vụ.
