THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
TRẠNG NGỮ
CH1: Chỉ ra trạng ngữ trong các câu sau và cho biết chức năng của trạng ngữ ở từng câu:
a. Từ khi biết nhìn nhận và suy nghĩ, tôi dần dần hiểu ra rằng, thế giới này là muôn màu muôn vẻ, vô tận và hấp dẫn lạ lùng.
b. Giờ đây, mẹ tôi đã khuất và tôi cũng đã lớn.
c. Dù có ý định tốt đẹp, những người thân yêu của ta đôi lúc cũng không hẳn đúng khi ngăn cản, không để ta được sống với con người thực của mình.
CH2: Thử lược bỏ trạng ngữ trong các câu sau và chỉ ra sự khác nhau về nội dung giữa câu có trạng ngữ với câu không còn trạng ngữ:
a. Cùng với câu này, mẹ còn nói: “Người ta cười chết!”.
b. Trên đời, mọi người giống nhau nhiều điều lắm.
c. Tuy vậy, trong thâm tâm, tôi không hề cảm thấy dễ chịu mỗi lần nghe mẹ trách cứ.
CH3: Thêm trạng ngữ cho các câu sau:
a. Hoa đã bắt đầu nở.
b. Bố sẽ đưa cả nhà đi công viên nước.
c. Mẹ rất lo lắng cho tôi.
NGHĨA CỦA TỪ
CH4: Thành ngữ trong các câu sau có những cách giải thích khác nhau. Theo em, cách giải thích nào hợp lý?
a. Đòi hỏi chung sức chung lòng không có nghĩa là gạt bỏ cái riêng của từng người.
Chung sức chung lòng có nghĩa là:
- Nhất trí
- Đoàn kết
- Quyết tâm cao độ.
b. Mẹ muốn tôi giống người khác, thì “người khác” đó trong hình dung của mẹ nhất định phải là người hoàn hảo, mười phân vẹn mười.
Mười phân vẹn mười có nghĩa là:
- Tài giỏi
- Toàn vẹn, không có khiếm khuyết
- Đầy đủ, toàn diện.
CH5: Hãy xác định nghĩa của thành ngữ (in đậm) trong các câu sau:
a. Tôi đã hiểu ra, mỗi lần bảo tôi: “Xem người ta kìa!” là một lần mẹ mong tôi làm sao để bằng người, không thua em kém chị.
b. Kia, các bạn trong lớp tôi mỗi người một vẻ, sinh động biết bao.
c. Người ta thường nói học trò “nghịch như quỷ”, ai ngờ quỷ cũng là cả một thế giới, chẳng “quỷ” nào giống “quỷ” nào!
PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI
TRẠNG TỪ
CH1:
a. Trạng ngữ: Từ khi biết nhìn nhận và suy nghĩ
Chức năng của trạng ngữ: trạng ngữ chỉ thời gian
b. Trạng ngữ: Giờ đây
Chức năng của trạng ngữ: trạng ngữ chỉ thời gian
c. Trạng ngữ: Dù có ý định tốt đẹp
Chức năng của trạng ngữ: trạng ngữ chỉ thời gian
CH2:
a. Lược bỏ trạng ngữ: Cùng với câu này (trạng ngữ có tác dụng liên kết với câu trước).
- Sự khác nhau: Câu không có trạng ngữ không nêu được rõ, nổi bật vấn đề mà tác giả đang nói đến
b. Lược bỏ trạng ngữ: Trên đời
- Sự khác nhau: Câu không có trạng ngữ không nêu được rõ không gian thời gian sự việc được nói đến, không mang tính chất cụ thể
c. Lược bỏ trạng ngữ: Tuy vậy
- Sự khác nhau: Câu không có trạng ngữ không nêu được rõ được sự đối lập của vấn đề được nói đến.
CH3:
a. Vì có nắng ấm nên hoa bắt đầu nở
b. Chủ nhật tuần này, bố sẽ đưa cả nhà đi công viên nước.
c. Mẹ rất lo lắng cho tôi khi biết chuyện đó.
NGHĨA CỦA TỪ
CH4:
a. Chung sức chung lòng có nghĩa là: đoàn kết, nhất trí
b. Mười phân vẹn mười có nghĩa là: Toàn vẹn, không có khiếm khuyết
CH5:
a. Thua em kém chị: thua kém, không bằng những người xung quanh, thân thiết, cùng trang lứa với mình
b. Mỗi người một vẻ: mỗi người đều có đặc điểm, tính cách riêng, không ai giống ai
c. Nghịch như quỷ: những người nghịch ngợm, hay bày trò.