A. Hoạt động khởi động
Đọc câu chuyện sau và nêu cảm nhận của em về tình cảm của Bác hồ đối với quê hương: Quê hương nghĩa nặng tình sâu
Xem lời giải
B. Hoạt động hình thành kiến thức
1. Đọc văn bản sau: Ngẫu nhân viết nhân buổi mới về quê.
2. Đọc hiểu văn bản:
a. Bài thơ ( bản phiên âm) viết theo thể thơ nào? Hãy nêu đặc điểm của thể thơ đó ( số câu, cách đối, cách gieo vần)
b, Qua tiêu đề của bài thơ, hãy cho biết cách thể hiện tình quê hương ở bài thơ này có gì đặc biệt
c) Hai câu thơ đầu đã sử dụng phép đối trong câu ( còn gọi là tiểu đối, tự đối ). Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của phép đối đó trong việc thể hiện những đổi thay của cuộc sống và những điều không thay đổi trong tâm hồn của tác giả .
d) Giọng điệu của hai câu thơ đầu và hai câu thơ cuối có đặc điểm gì khác biệt ? Tác giả có cảm xúc và tâm trạng gì trước sự xuất hiện của các em nhi đồng với tiếng cười, câu hỏi hồn nhiên, ngây thơ của các em ?
e) Bài thơ cho ta hiểu gì về tình cảm của nhà thơ, cũng là tình cảm của những người sau bao năm đi xa lần đầu tiên về quê hương ?
Xem lời giải
3. Tìm hiểu về từ trái nghĩa
a. Đọc lại bản dịch thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tịnh của Tương Như và Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê của Trần Trọng San. Dựa vào các kiến thức đã học ở bậc tiểu học, tìm các cặp từ trái nghĩa trong hai bản dịch thơ.
Xem lời giải
b. Nêu tác dụng của việc sử dụng từ trái nghĩa trong hai bản dịch thơ.
Xem lời giải
c. Hãy tìm một số cặp từ trái nghĩa khác để chứng minh rằng một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.
Xem lời giải
C. Hoạt động luyện tập
1. Căn cứ bản dịch bài Hồi hương ngẫu thư và những điểu cảm nhận được qua việc đọc bài thơ, hãy so sánh hai bản dịch thơ của Phạm Sĩ Vĩ và Trần Trong San
Xem lời giải
2. Luyện nói trước lớp
Chọn một trong các đề sau, lập dàn ý, trình bày phát biểu
Đề 1: Cảm nghĩ về thầy, cô giáo- những "người lái đò" đưa thế hệ trẻ " cập bến" tương lai
Đề 2: Cảm nghĩ về tình bạn
Đề 3: Cảm nghĩ về sách vở em đọc hằng ngày
Đề 4: Cảm nghĩ về một trò chơi tuổi thơ
Xem lời giải
3. Tìm các từ trái nghĩa với những từ in nghiêng trong các cụm từ sau
- Tươi: Cá tươi- hoa tươi
- Yếu: Ăn yếu- học lực yếu
- Xấu: Chữ xấu- đất xấu
Xem lời giải
4. Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca tục ngữ sau đây
a. Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách đừng nói nhau nhiều lời
b. Số cô chẳng giàu thì nghèo,
Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà
c. Ba năm được chuyến một sai
Áo ngắn đi mượn áo dài đi thuê
d. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
Xem lời giải
D. Hoạt động vận dụng
1. Nhận xét về sự thể hiện tình yêu quê hương trong hai bài thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh của Lí Bạch và Ngẫu nhiên nhân buổi mới về quê của Hạ Tri Chương ( về hoàn cảnh và tình huống của nhân vật trữ tình, về tâm trạng được thể hiện trong mỗi bài thơ, về nghệ thuật thể hiện tình cảm quê hương,....)
Xem lời giải
2. Viết một đoạn văn/ bài văn ngắn về một kỉ niệm gắn bó với gia đình, quê hương trong đó có sử dụng từ trái nghĩa
Xem lời giải
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng
Sưu tầm một số đoạn thơ, đoạn văn có sử dụng từ trái nghĩa.