A- KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
I- NHẬN XÉT CHUNG
- Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ.
- Cai lệ thét hằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất.
- Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gò đầu roi xuống đất.
- Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét.
- Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiêu xái cũ, cai lệ gổ đầu roi xuống đất, thét.
- Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét.
2. Tác giả chọn trật từ từ như câu trên là để đảm bảo sự liên kết với các câu trước và sau câu, từ đó nhấn mạnh sự hung hãn của nhân vật tên cai lệ.
- Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ: tác dụng liên kết với câu trước và câu sau.
- Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: tác dụng liên kết với câu trước.
II- MỘT SỐ TÁC DỤNG CỦA SỰ SẮP XẾP TRẬT TỰ TỪ
- Thể hiện được thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc điểm... (theo thứ bậc quan trọng, thứ tự hoạt động, trình tự quan sát của người nói)
- liên kết câu
- Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng
- Bảo đảm sự hài hòa về ngữ âm của lời nói.
Bài tập & Lời giải
LUYỆN TẬP
Bài tập: trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập hai
Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm dưới đây:
a) Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào về những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung... Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu hiểu của một dân tộc anh hùng.
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
b)
Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi !
Rừng cọ đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Nắng chói sông Lô, hò ô tiêng hát
Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ga...
(Tố Hữu, Ta đi tới)
c) - Ấy cũng may cho cô, vơ vẩn mãi ngoài phố thế này mà gặp mật thám hay đội con gái thì khốn.
- Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái tôi cũng chả cần.
(Nguyễn Công Hoan. Ngựa người, người ngựa)