Nội dung chính bài: Hành động nói

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: "Hành động nói". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 8 tập 2

Bài Làm:


A. Ngắn gọn những nội dung chính

1. Ngắn gọn kiến thức trọng tâm.

  • Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định.
  • Người ta thuường dựa vào mục đích cùa hành động nói để đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thường gặp là hỏi, báo cáo (kể, tả, trình bày, báo tin, nêu ý kiến, dự đoán,...) điều khiển, ( cầu khiến, đe dọa thách thức,...),  hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc.

B. Nội dung chính cụ thể

1. Hành động nói là?

  • Nói là một loại hành động. Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói. Cũng giống như mọi hành động khác, hành động nói bao giờ cũng nhằm đạt tới mục đích nhất định. Chúng ta có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nói.
  • Ví dụ: Dần buông chị ra, đi con!– hành động cầu khiến của chị Dậu nói với cái Dần buông chị ra.

2. Một số kiểu hành động nói thường gặp

Mục đích nổi bật nhất của một hành động nói, chúng ta có thể chia hành động nói ra thành một số kiểu thường gặp sau đây trong hoạt động giao tiếp :

  • Hành động hỏi.
  • Hành động điều khiển.
  • Hành động hứa hẹn.
  • Hành động trình bày.
  • Hành động bộc lộ cảm xúc

VD: Trong tác phẩm “Thạch Sanh”, mỗi câu nói của Lý Thông đều mang một mục đích nhất định.

  • Hành động nói đe dọa của Lý Thông đối với Thạch Sanh: “Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết”
  • Hành động cầu khiến, Lý Thông yêu cầu Thạch Sanh phải trốn ngay đi:” Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng, em hãy trốn ngay đi”
  • Hành động hứa hẹn sẽ lo liệu mọi chuyện cho Thạch Sanh của Lý Thông: “Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu”

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Soạn văn bài: Hành động nói

Câu 1: Trang 63 sgk ngữ văn 8 tập 2

Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích gì? Hãy xác định mục đích của hành động nói thể hiện ở một câu trong bài hịch và vai trò của câu ấy đối với việc thực hiện mục đích chung.

Xem lời giải

Câu 2: Trang 63 sgk ngữ văn 8 tập 2

Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích sau:

a, Tiếng chó sủa vang các xóm.

Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:

- Bác trai đã khá rồi chứ?

- Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.

- Này, bảo bác ý có trốn đi thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.

- Vâng, cháu cũng đã định như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì.

- Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy!

Rồi bà lão lật đật trở về với khuôn mặt băn khoăn.

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

b. Lê Thận nâng gươm lên ngang đầu nói với Lê Lợi:

- Đây là Trời phó thác cho minh công làm việc lớn. Chúng tôi nguyện đem xương thịt của mình theo minh công, cùng với thanh gươm thần này để bán đền Tổ quốc!

c, Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay :

- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ !

- Cụ bán rồi ?

- Bán rồi ! Họ vừa bắt xong...

- Thế nó cho bắt à ?

Mặt lão đột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc...
- Khốn nạn... Ông giáo ơi ! Nó có biết gì đâu ! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên.

(Nam Cao, Lão Hạc)

Xem lời giải

Câu 3: Trang 65 sgk ngữ văn 8 tập 2

Đoạn trích dưới đây có ba câu chứa từ hứa. Hãy xác định kiểu hành động nói được thực hiện trong mỗi câu ấy.

Em đi nhanh về chiếc giường, đặt con Em Nhỏ quàng tay vào con Vệ Sĩ.

- Em để nó ở lại - Giọng em ráo hoảnh - Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng ngồi cách xa nhau. Anh nhớ chưa? Anh hứa đi.

- Anh xin hứa.

Tôi mếu máo trả lời và đứng như chôn chân xuống đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu của em tôi trèo lên xe.

(Khánh Hoài, Cuộc chia tay của những con búp bê)

Xem lời giải

Xem thêm các bài Soạn văn 8 tập 2, hay khác:

Xem thêm các bài Soạn văn 8 tập 2 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.

BÀI 27

BÀI 28

BÀI 29

BÀI 30

BÀI 31

Bài 32

Bài 33

Bài 34

Xem Thêm

Lớp 8 | Để học tốt Lớp 8 | Giải bài tập Lớp 8

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 8, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.