c) Phân tích nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Phương Định trong các đoạn:
- Nhân vật tự quan sát và đánh giá về mình ở phần đầu truyện.
- Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom ở cuối truyện.
- Cảm xúc trước trận mưa đá ở cuối truyện.
Bài Làm:
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Phương Định trong các đoạn:
- Nhân vật tự quan sát và đánh giá về mình ở phần đầu truyện.
Ở phần đầu truyện, cô tự quan sát và đánh giá về mình rằng: “Tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày…cái nhìn sao mà xa xăm…” Khi các anh pháo thủ và lái xe hay hỏi thăm cô, cô cảm thấy vui và tự hào nhưng chưa dành tình cảm cho ai. Cô chỉ thích ngăm mình tỏng gương và làm điệu khi đồng độ mình tiếp xúc với một anh bộ đội nào đó.
-> Đó là những nét tâm lí rất tự nhiên và phù hợp với nhân vật bởi Phương Định chỉ vừa mới bước qua tuổi học trò hồn nhiên, vô tư.
- Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom ở cuối truyện.
Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom được miêu tả hết sức chi tiết và chân thực. Khi đến gần quả bom cô cũng sợ nhưng “cảm thấy ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình”, lòng dũng cảm, lòng tự trọng trong cô được kích thích nên cô “không sợ nữa”. Và khi đã ở bên quả bom, kề sát với cái chết có thể đến tức khắc, từng cảm giác của cô như cũng trở nên sắc nhọn hơn và căng như dây đàn : “ thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi, tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí ! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành” Cô cố gắng chạy đua với thời gian. Khi chạy tới chỗ ẩn nấp, cô hồi hộp, lo lắng chờ đợi: “liệu mìn có nổ, bom có nổ không ? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai”. Cô có nghĩ đến cái chết nhưng là cái chết rất mờ nhạt, không cụ thể. Khi bom nổ, dù ngực đau nhói, “mắt cay mãi mới mở ra được” nhưng cô vẫn chạy ngay tới chỗ bom nổ. Trong truyện, đây là đoạn văn miêu tả tâm lí nhân vật chi tiết và xuất sắc nhất.
- Cảm xúc trước trận mưa đá ở cuối truyện.
Khi cơn mưa đá ập đến, cô vui thích cuống cuồng chạy ra nhặt đá, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như một đứa trẻ: “Những niềm vui con trẻ của tôi lại mở tung ra, say sưa, tràn đầy.” Sau khi mưa tạnh, cô bỗng “thẫn thờ, tiếc không nói nổi”. Một dòng kí ức cùng nỗi nhớ da diết về gia đình, về thành phố thân thương trào dâng trong trí nhớ cô.