3. VẬN DỤNG (3 câu)
Câu 1: Nền kinh tế của một quốc gia được đánh giá bằng những tiêu chí nào?
Câu 2: Trình bày tác động của quá trình đô thị hóa tới chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và theo lãnh thổ?
Câu 3: Chất lượng cuộc sống được đánh giá thông qua những tiêu chí nào?
Bài Làm:
Câu 1:
– Tổng sản phẩm trong nước (GDP):
+ Là tổng sản phẩm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cuối cùng mà một nền
kinh tế tạo ra bên trong một quốc gia, không phân biệt do người trong nước hay người ngoài nước làm ra, ở một thời kì nhất định, thường là một năm. + GDP thường được sử dụng để phân tích cơ cấu kinh tế, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, trình độ phát triển và mức sống của con người.
– Tổng thu nhập quốc gia (GNI):
+ Bằng GDP cộng chênh lệch giữa thu nhập nhân tố sản xuất từ nước ngoài với nhân tố sản xuất cho nước ngoài, trong một thời kì nhất định, thường là một năm.
+ GNI lớn hay nhỏ hơn GDP tùy thuộc vào mối quan hệ kinh tế (đầu tư vốn, lao động,.) giữa một nước với nhiều nước khác. Nhìn chung, những nước có vốn đầu tư ra nước ngoài cao thì GNI lớn hơn GDP. Ngược lại, những nước đang tiếp nhận đầu tư nhiều hơn là đầu tư ra nước ngoài sẽ có GDP lớn hơn GNI.
– GNI và GDP bình quân đầu người:
+ Được tính bằng GNI, GDP chia cho tổng số dân ở một thời điểm nhất định.
+ Chỉ số thu nhập theo đầu người phản ánh trình độ phát triển kinh tế của các quốc gia và được coi là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng cuộc sống.
– Cơ cấu ngành trong GDP:
+ Để đánh giá nền kinh tế của một nước. Các nước kinh tế phát triển thường có tỉ trọng dịch vụ rất lớn. Ngược lại, các nước đang phát triển có nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp thì phần đóng góp của dịch vụ trong cơ cấu GDP thường từ 20 – 30%.
+ Xu hướng khi chuyển từ một nền kinh tế kém phát triển sang một nền kinh tế phát triển là giảm nhanh tỉ trọng nông nghiệp cả trong cơ cấu lao động lẫn cơ cấu GDP, đồng thời tăng tương ứng trong cơ cấu GDP và lao động của khu vực công nghiệp ở giai đoạn đầu và tăng cơ cấu lao động, cơ cấu GDP của khu vực dịch vụ ở giai đoạn sau.
Câu 2:
- Công nghiệp hoá là quá trình chuyển từ nền sản xuất chủ yếu là nông nghiệp sang nền kinh tế chủ yếu sản xuất công nghiệp, có tác động lớn đến chuyển dịch cơ cấu theo ngành và theo lãnh thổ - Tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành: làm tăng tỉ trọng của công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; nâng cao vị thế và vai trò của công nghiệp trong nền kinh tế của quốc gia.
- Tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ. Sản xuất công nghiệp phát triển mở rộng sự phân bố, phát huy thế mạnh của mỗi vùng, đầy mạnh chuyên môn hoá sản xuất, hình thành các vùng công nghiệp.
Câu 3:
Chỉ số chất lượng cuộc sống được thể hiện tổng hợp qua ba chỉ số chính
- GNP (hoặc GDP) bình quân đầu người.
- Tỉ lệ người biết chữ.
- Tuổi thọ trung bình.
Vì thế, các chỉ số trên cũng có thể phản ánh một số khía cạnh về chất lượng cuộc sống.