I. Quy luật địa đới
Câu 1: Đọc thông tin và kiến thức đã học, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đới. Lấy ví dụ minh họa.
Hướng dẫn giải:
* Khái niệm của quy luật địa đới: là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo vĩ độ (từ xích đạo về hai cực).
* Biểu hiện của quy luật địa đới: được thể hiện qua các yếu tố và thành phần tự nhiên
- Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất:
+ Các vòng đai nóng nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +20 $^o$C của bán cầu Bắc và bán cầu Nam, trong khoảng giữa hai vĩ tuyến 30$^o$B và $^o$N.
+ Các vòng đai ôn hòa nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +20 $^o$C và đường đẳng nhiệt +10 $^o$C tháng nóng nhất của hai bán cầu.
+ Các vòng đai lạnh nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +10 $^o$C và 0 $^o$C tháng nóng nhất, ở vĩ độ cận cực của hai bán cầu.
+ Các vòng đai băng tuyết vĩnh cữu nhiệt độ quanh năm đều dưới 0 $^o$C, bao quanh hai cực.
- Các đai khí áp, các đới gió và lượng mưa trên Trái Đất:
+ Phân bố theo các đai khí áp và các đới gió từ xích đạo về hai cực.
+ Lượng mưa có sự khác nhau giữa các vùng xích đạo, chí tuyến, ôn đới và cực
- Các đới khí hậu: hình thành do tác động của bức xạ mặt trời, hoàn lưu khí quyển, bề mặt đệm. Mỗi bán cầu có 7 đới khí hậu: cực, cận cực, ôn đới, cận nhiệt đới, nhiệt đới, cận xích đạo, xích đạo
- Các nhóm đất và các kiểu tham thực vật chính: phân bố từ xích đạo về hai cực.
+ Sự phân bố các thảm thực vật phụ thuộc vào khí hậu: Có 10 kiểu thảm thực vật từ cực đến xích đạo.
+ Đất chịu tác động mạnh mẽ của khí hậu và sinh vật: Có 10 nhóm đất từ cực đến xích đạo.
* Ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đới: giúp con người định hướng và có các hoạt động thực tiễn phù hợp với môi trường sống.
=> Ví dụ: Ở các nhóm đất, khí hậu khác nhau, con người có định hướng trồng các loại cây khác nhau thích hợp. Loại đất feralit vùng núi thấp thích hợp nhất là trồng các loại cây công nghiệp lâu năm cho hiệu quả kinh tế cao như keo, cà phê, xoan, tai chua, luông
Bài tập & Lời giải
II. Quy luật phi địa đới
Câu 2: Đọc thông tin, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa thực tiễn của quy luật phi địa đới. Lấy ví dụ minh họa.
Xem lời giải
Vận dụng
Câu 1. Hoàn thành bảng theo mẫu sau để phân biệt được quy luật địa đới và quy luật phi địa đới.
Xem lời giải
Vận dụng
Câu 2. Chọn một thành phần tự nhiên (khí hậu hoặc sinh vật) để trình bày sự thay đổi theo quy luật đai cao.
Xem lời giải
Câu 3. Hãy lấy một số ví dụ về sự thay đổi nhiệt độ, không khí của nước ta biểu hiện quy luật địa đới và quy luật phi địa đới.