Lập bảng theo gợi ý dưới đây về các sự kiện chính trong quá trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến chống Pháp của quân dân ta.

B. TỰ LUẬN

Bài tập 1. Lập bảng theo gợi ý dưới đây về các sự kiện chính trong quá trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến chống Pháp của quân dân ta.

1.1. Ở Đà Nẵng và Nam Kỳ từ năm 1858 đến năm 1874.





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Ngày 1-9-1858

Liên quân Pháp - Tây Ban Nha mở cuộc tấn công xâm lược Việt Nam ở Đà Nẵng

1.2. Ở Bắc Kỳ từ năm 1873 đến năm 1874

 





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Cuối năm 1873

Cử Nguyễn Tri Phương làm Kinh lược sứ Bắc Kỳ, trực tiếp chỉ huy trận chiến đấu ở Hà Nội.

1.3. Ở Bắc Kỳ từ năm 1882 đến năm 1884





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Đầu tháng 4 - 1882

Quân ta ở Hà Nội anh dũng chống trả nhưng thất bại. Tổng đốc Hoàng Diệu đã tuẫn tiết để bảo toàn khí tiết.

Bài Làm:

 Trả lời 1.1 :





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Ngày 1-9-1858

Liên quân Pháp - Tây Ban Nha mở cuộc tấn công xâm lược Việt Nam ở Đà Nẵng.

Quân đội triều đình dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương kháng cự quyết liệt.

Nhân dân cùng với quân đội triều đình đẩy lùi nhiều đợt tấn công của quân địch.

Tháng 02/1859

Pháp kéo quân vào phía Nam, đánh chiếm thành Gia Định, rồi đánh rộng ra.

Quân triều đình chống cự yếu ớt rồi tan rã.

Nhân dân địa phương tự động nổi lên đánh giặc.

Đầu năm 1860

Pháp dồn quân sang chiến trường Trung Quốc, ở Gia Định, lực lượng quân Pháp chỉ còn khoảng 1000 quân.

Quân đội triều đình xây dựng và tổ chức phòng thủ trong Đại đồn Chí Hòa.

Quân đội triều đình xây dựng và tổ chức phòng thủ trong Đại đồn Chí Hòa.

Năm 1861

Pháp tấn công Đại đồn Chí Hòa, mở rộng ra đánh chiếm Gia Định.

Quân triều đình chống cự quyết liệt nhưng thất bại.

Phong trào kháng chiến của nhân dân vẫn diễn ra sôi nổi.

Năm 1862

Pháp đánh chiếm các tỉnh Định Tường, Biên Hòa, Vĩnh Long

Triều đình kí với Pháp Hiệp ước Nhâm Tuất

Phong trào kháng Pháp của nhân dân Đông Nam Kỳ diễn ra sôi nổi và ngày càng lan rộng

Năm 1867

Pháp đánh chiếm 3 tỉnh Tây Nam Kì

Triều đình bạc nhược, kháng cự yếu ớt.

Phong trào kháng chiến chống Pháp của nhân dân các tỉnh Nam Kì vẫn tiếp diễn ngày càng mạnh mẽ, dưới nhiều hình thức.

Trả lời 1.2:

 





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Cuối năm 1873

Pháp đưa quân ra Bắc, dùng vũ lực chiếm thành Hà Nội. Sau đó quân Pháp tỏa đi đánh chiếm các tỉnh Bắc Kỳ.

Cử Nguyễn Tri Phương làm Kinh lược sứ Bắc Kỳ, trực tiếp chỉ huy trận chiến đấu ở Hà Nội.

Nhân dân Bắc Kỳ ở khắp nơi nổi dậy đấu tranh chống Pháp, giành được thắng lợi tiêu biểu tại Cầu Giấy.

Năm 1874

Pháp tìm cách thương lượng với nhà Nguyễn; sau khi đạt được mục đích, Pháp rút quân khỏi Bắc Kì

Kí với thực dân Pháp bản Hiệp ước Giáp Tuất

Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược và chống lực lượng phong kiến đầu hàng diễn ra sôi nổi.

Trả lời 1.3:





Thời gian

Quá trình thực dân Pháp xâm lược

Thái độ và đối sách của Triều đình Huế

Thái độ và hành động của nhân dân

Đầu tháng 4 - 1882

Quân Pháp chiếm thành Hà Nội.

Triều đình lo sợ, cử người đi cầu cứu nhà Thanh.

Quân ta ở Hà Nội anh dũng chống trả nhưng thất bại. Tổng đốc Hoàng Diệu đã tuẫn tiết để bảo toàn khí tiết.

1883

Quân Pháp toả đi đánh chiếm Hồng Gai, Quảng Yên, Nam Định và nhiều tỉnh thành khác.

Quân triều đình hầu như tan rã.

Các đội nghĩa binh ở nhiều địa phương

vẫn kiên cường chiến đấu.

Ngày 19 – 5

Một cánh quân Pháp do H. Ri-vi-e chỉ huy đánh ra Cầu Giấy.

Triều đình Huế vẫn nuôi ảo tưởng quản Pháp sẽ trả lại thành Hà Nội.

Quân ta tổ chức phục kích, tiêu diệt H. Ri-vi-e và nhiều lính Pháp. Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ hai gây được tiếng vang lớn, cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân dân ta.

Chiều 18 – 8

Quân Pháp mở cuộc tấn công Thuận An (cửa biển sát kinh thành Huế).

Triều đình hoảng hốt cử người tới điều đình và đã kí với đại diện của Pháp Hiệp ước Hác-măng do Pháp thảo sản.

Cuộc chiến đấu chống Pháp của nhân dân ta vẫn tiếp diễn ở các tỉnh Bắc Kỳ.

Ngày 6 – 6

Thực dân Pháp ký với Triều Nguyễn Hiệp ước Pa-tơ-nốt, chính thức áp đặt quyền bảo hộ của Pháp ở Việt Nam.

Triều đình Huế hoàn toàn đầu hàng thực dân Pháp.

Nhân dân vẫn tiếp tục nổi dậy kháng Pháp ở khắp nơi.

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Giải SBT Lịch sử 8 Kết nối bài 17 Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xậm lược từ năm 1858 đến năm 1884

A. TRẮC NGHIỆM

Bài tập 1. Hãy xác định chỉ một phương án đúng.

Xem lời giải

Bài tập 2. Hãy ghép tên nhân vật ở ô bên trái với thông tin ở ô bên phải sao cho phù hợp về nội dung lịch sử.

1. Nguyễn Tri Phương

a. Ông đã chỉ huy nghĩa quân tập kích đốt cháy tàu Ét-pê-răng của quân Pháp, nổi tiếng với câu nói: “Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây”.

2. Trương Định

b. Ông đã từ chối chức Lãnh binh An Giang và ở lại cùng nhân dân chống Pháp, lập căn cứ Gò Công (Tân Phước). Khi bị thương trong chiến đấu, ông đã rút gươm tự sát để bảo toàn khí tiết.

3. Nguyễn Trung Trực

c. Ông là một nhà thơ yêu nước, đã dùng thơ văn lên án tội ác của giặc và chế giễu bọn tay sai bán nước, ca ngợi gương chiến đấu hi sinh của nghĩa quân.

4. Nguyễn Đình Chiểu

d. Ông là thủ lĩnh phong trào kháng Pháp ở miền Đông Nam Kì. Khi bị giặc Pháp bắt lần thứ hai và đưa ra hành hình, ông vẫn ung dung làm thơ, khẳng định tinh thần yêu nước, bất khuất của mình.

5. Nguyễn Hữu Huân

e. Ông là quan đại thần của Triều Nguyễn, trực tiếp chỉ huy quân triều đình chống Pháp ở Đà Nẵng, Gia Định và Hà Nội. Trong trận chiến đấu chống quân Pháp tấn công thành Hà Nội lần thứ nhất, ông bị thương và bị giặc bắt. Ông đã từ chối chữa trị và tuyệt thực đến chết để bảo toàn khí tiết.

6. Hoàng Diệu

g. Ông là Tổng đốc Hà Nội. Khi quân Pháp đánh thành Hà Nội lần thứ hai, ông đã chỉ huy quân đội anh dũng chống trả nhưng thất bại. Ông đã tuẫn tiết trong vườn Võ Miếu.

Xem lời giải

Bài tập 3. Hãy ghép tên nhân vật ở bên trái với thông tin ở bên phải sao cho phù hợp về nội dung lịch sử.

1. Nguyễn Trường Tộ

a. Đề nghị mở cửa biển Trà Lý (Nam Định), đẩy mạnh khai hoang, khai mỏ, mở mang thương nghiệp, củng cố quốc phòng.

2. Trần Đình Túc, Nguyễn Huy Tế, Đinh Văn Điền

b. Đề nghị mở ba cửa biển ở miền Bắc và miền Trung, phát triển ngoại thương.

3. Viện Thương bạc

c. Gửi lên triều đình nhiều bản điều trần, đề nghị chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công thương, tài chính, chỉnh đốn võ bị, ngoại giao, cải tổ giáo dục.

4. Nguyễn Lộ Trạch

d. Gửi lên triều đình nhiều bản điều trần, đề nghị chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công thương, tài chính, chỉnh đốn võ bị, ngoại giao, cải tổ giáo dục.

Xem lời giải

Bài tập 4. Hãy hoàn thiện sơ đồ (theo mẫu dưới đây) thể hiện quá trình Triều đình nhà Nguyễn kí các hiệp ước từng bước đầu hàng thực dân Pháp.

Hiệp ước Nhâm Tuất

… (2) …

… (4) …

… (6) …

1862

… (1) …

… (3) …

… (5) …

 

Xem lời giải

Bài tập 2. Đọc và khai thác các tư liệu sau:

Tư liệu 1. Hiệp ước Nhâm Tuất thừa nhận việc cai quản của Pháp ở ba tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Côn Lôn; bồi thường cho Pháp 20 triệu quan (ước tính bằng 280 van lang bạc... Pháp sẽ “trở lại” tỉnh Vĩnh Long khi nào triều đình buộc dân chúng ngừng chống Pháp..

(Theo Đinh Xuân Lâm (Chủ biên), Đại cương lịch sử Việt Nam, Tập II NXB Giáo dục Việt Nam, 2015, tr. 26)

Tư liệu 2. Với Hiệp ước Giáp Tuất, tuy phải trả lại Hà Nội nhưng Pháp đã đặt được cơ sở chính trị, kinh tế, quân sự khắp các nơi quan trọng ở Bắc Kì. Hiệp ước năm 1874 báo trước thực dân Pháp nhất định quay trở lại chiếm hỗn Hà Nội khi có thời cơ tới.

(Theo Đinh Xuân Lâm (Chủ biên), Đại cương lịch sử Việt Nam, Tập I Sđd, tr. 44)

2.1. Hãy tìm các từ khóa trong hai tư liệu thể hiện hậu quả của Hiệp ước Nhâm Tuất và Hiệp ước Giáp Tuất đối với nền độc lập dân tộc. 

2.2. Theo em, Hiệp ước Nhâm Tuất và Hiệp ước Giáp Tuất gây hậu quả thế nào đối với nền độc lập của đất nước?

Xem lời giải

Bài tập 3. Dựa vào kết quả của các bài tập trên, em hãy:

3.1. Nêu nhận xét về quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp. 

3.2. Nêu nhận xét về tinh thần chống Pháp của nhân dân ta.

3.3. Đánh giá thái độ của Triều đình nhà Nguyễn trước cuộc tấn công xâm lược của thực dân Pháp thông qua việc ký kết các hiệp ước Nhâm Tuất, Giáp Tuất, Hác-măng và Pa-tơ-nốt.

Xem lời giải

 Bài tập 4. Có ý kiến cho rằng: Triều đình nhà Nguyễn phải chịu toàn bộ trách nhiệm trong việc để mất nước. Em đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Xem lời giải

Xem thêm các bài Giải SBT lịch sử và địa lí 8 kết nối tri thức, hay khác:

Xem thêm các bài Giải SBT lịch sử và địa lí 8 kết nối tri thức được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 8 | Để học tốt Lớp 8 | Giải bài tập Lớp 8

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 8, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.